Sunday 5 July 2009

Δυτικό Πήλιο: ο (ξε)χα(σ)μένος παράδεισος

Είναι παροιμιώδης η άγνοια του Έλληνα για τον τόπο του.
Έχει το προνόμιο να ζει σε έναν τόπο με πλούσιο οικολογικό απόθεμα, αλλά ο πλούτος αυτός τού είναι άγνωστος κι ας βρίσκεται μόλις έξω από την πόρτα του.
Στη χώρα "της αραχτής και της αρπαχτής" οι μόνοι γνωστοί τόποι είναι αυτοί στους οποίους υπάρχει εύκολη πρόσβαση με το IX αυτοκίνητο.
Το "εινοσίφυλλο" Πήλιο, λόγω των ιστορικών και κοινωνικών συνθηκών του παρελθόντος, έχει μείνει ανεπηρέαστο σε μεγάλο βαθμό από έντονες ανθρώπινες επεμβάσεις.
Τα δάση του στο παρελθόν δεν βοσκήθηκαν έντονα, με αποτέλεσμα σήμερα να είναι σε καλή κατάσταση.
Τα δάση οξυάς που σκεπάζουν τις κορυφές του βουνού δίνουν εξαιρετικό νερό (το δάσος οξυάς είναι γνωστό στην παγκόσμια βιβλιογραφία ότι δίνει το καλύτερο νερό), ενώ παράλληλα προστατεύουν όλο το βουνό μέχρι κάτω τη θάλασσα από τη διάβρωση, και με τις υγιεινές τους ιδιότητες προσφέρουν εξαιρετικές ευκαιρίες για άσκηση αναψυχή και δημιουργική ενασχόληση, αποτελώντας επί της ουσίας σημαντικό κίνητρο για τους επισκέπτες που κάθε χρόνο δίνουν ώθηση στον ντόπιο τουρισμό.
Η περιοχή που έχει μείνει περισσότερο αλώβητη, και κυριολεκτικά μπορούμε να την αποκαλέσουμε "παρθένα περιοχή", είναι το βορειοδυτικό Πήλιο.
Πρόκειται για το μισό της προστατευόμενης περιοχής "Όρος Πήλιο και Παράκτια Θαλάσσια Ζώνη".
Την περιοχή αυτή την αναγνωρίζει κανείς εύκολα με την πρώτη ματιά στους χάρτες: απλά γιατί δεν έχει δρόμους.
Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι σε μια μεγάλη περιοχή που εκτείνεται περίπου από τα μέρη της Άνω Κερασιάς και του Βένετου μέχρι το Πουρί και τις κορυφές (Πουριανός Σταυρός), δεν υπάρχει ούτε ένας, μα ούτε ένας, ασφάλτινος δρόμος.
Δεν υπάρχει δρόμος διότι δεν υπάρχει κανένας οικισμός, δεν υπάρχει κανένα σπίτι, δεν υπάρχει κανένα κτήμα, και (ευτυχώς για το μέρος) κοπάδια υπάρχουν ελάχιστα μόνο, κυριολεκτικά μετρημένα στα δάχτυλα.
Από παλιά κυκλοφορούσε η φήμη, ότι το ΒΔ Πήλιο είναι η τελευταία απομείνασα παρθένα φύση όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά ίσως σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Υπήρχαν ανέκαθεν μαρτυρίες από όσους αγαπούσαμε την ορεινή πεζοπορία και επισκεπτόμασταν την περιοχή αυτή, για συναντήσεις επί του πεδίου με πεζοπόρους από ευρωπαϊκές χώρες, που δήλωναν... ρητώς και ανεπιφυλάκτως και με γνώση των συνεπειών του νόμου ότι έρχονταν κάθε χρόνο εδώ ειδικά για να περπατήσουν την τελευταία παρθένα φύση που γνώριζαν, δηλ. τη διαδρομή από τον Αγιόκαμπο μέχρι το Πουρί.
Όμως, τι κρίμα, δυστυχώς κάποιοι άλλοι παίρνουν κάποια πράγματα τόσο δεδομένα, κι ενώ αυτός ο πλούτος βρίσκεται τόσο κοντά τους τον έχουν πολύ μακριά τους.
Εμείς κι αυτή τη φορά θα πάμε εκεί, όπως κάθε χρόνο, αυτό το Μάιο με το ποδήλατό μας.
Η συνταγή για ένα θαυμάσιο σαββατοκύριακο είναι άλλωστε δοκιμασμένη: ξεκινάμε από Βόλο Σάββατο μεσημέρι, φτάνουμε για το βράδυ στην Άνω Κερασιά, Κυριακή πρωί ξεκινάμε για τη χωμάτινη περιπέτεια και μετά από 30 χιλιόμετρα στους δασικούς δρόμους το απόγευμα θα έχουμε επιστρέψει στη βάση.
Α ναι, δεν ξεχνάμε και τη φωτογραφική μηχανή, τον αδιάψευστο "μάρτυρα" όσων θα δούμε. Διψάμε για το νερό των πηγών εκείνων που είναι εξαιρετικά υγεινό και διουρητικό, ανυπομονούμε να ρουφήξουμε τον αναζωογονητικό αέρα που φρεσκάρει τα πνευμόνια, να ακούσουμε τη βαθιά ησυχία του δάσους, να ατενίσουμε το βαθύ πράσινο που ξεκουράζει τα μάτια.
Είναι εκπληκτικό να σκεφτείς, γιατί ενώ στην περιοχή αυτή δεν υπάρχει τίποτε απολύτως το ανθρώπινο κάποιοι κάνουν λόγο για κατασκευή δρόμου.
Ποια η σκοπιμότητα;
Βέβαια η μόνη εξήγηση στο μυστήριο είναι η πάγια συνταγή της ανάπτυξης: πρώτα ο δρόμος, και σιγά σιγά θα έρθουν οι φέτες του σαλαμιού... οι αποχαρακτηρισμοί γης (οι γνωστοί "δασωθέντες αγροί" κλπ.), θα ξεφυτρώσουν οι βιλίτσες (τα γνωστά "κωλόσπιτα" κλπ.), τσουπ τα ξενοδοχειάκια, τσουπ οι επενδύσεις, και πάει λέγοντας.
Έτσι κατάντησαν τα μέρη κοντά στον Αγιόκαμπο, μέσα σε δυο μόλις δεκαετίες, από ελεύθερη γη και φύση σε τσιμεντένιο συνονθύλευμα.
Μια τυπική περίπτωση εφαρμογής της νεοελλαδικής αναρχίας, που έχει καταντήσει τη χώρα από τις δορυφορικές εικόνες όπως τη βλέπουμε στο διαδίκτυο στο μεγαλύτερο μέρος της να δίνει μια θλιβερή εικόνα ψωροφαγωμένου σκύλου.
Όπου μυρίζει χρήμα οι συνένοχοι εύκολα συνευρίσκονται σαν τις μύγες στο μέλι: έμποροι γης, επενδυτές, χωριάτες να πουλήσουν χωράφια, δημαρχίσκοι που προσβλέπουν στα ψηφαλάκια τους, και το λοιπό καλό συναπάντημα, ένα σύστημα καλοδουλεμένο και εξόχως αποτελεσματικό.
Το ερώτημα είναι δραματικά απλό: θέλουμε να διαφυλάξουμε τον τόπο μας ή όχι;
Το πρώτο αντίδοτο στην ισοπέδωση είναι η γνώση: όσο καλύτερα γνωρίσουμε τον τόπο μας τόσο δυνατότερα θα ακουστεί το "κάτω τα χέρια" στους διακορευτές του περιβάλλοντος όταν έρθει η αποφράδα ώρα της μπουλντόζας.
Ευχόμαστε αυτός ο τόπος να μείνει αλώβητος από την ανθρώπινη απληστία και αχορτασιά, κληρονομιά για τα παιδιά μας στα οποία και θα τον αφήσουμε σαν μια φυσική παρακαταθήκη για να τους θυμίζει τον χαμένο παράδεισο.
Ας μη την κάνουν επιτέλους εκεί τη ρημάδα την ανάπτυξη, ας την κάνουν αλλού (σιγά μη νοιαστούν για τις τσέπες μας, σιγά μη την κάνουν, μήπως την είδατε ποτέ πουθενά;). Ελπίζουμε περισσότεροι να γνωρίσουν και αυτόν τον τόπο από πρώτο χέρι, για να τον προστατέψουμε καλύτερα όταν χρειαστεί.
Προς Θεού όμως, όχι με μηχανοκίνητα μεταφορικά μέσα, αυτά αφήστε τα απ΄ έξω!
Το κείμενο και οι φωτογραφίες, είναι του Γιάννη