Saturday 26 June 2010

Η ιστορική Μονή Αγίου Διονυσίου δεσπόζει στην «καρδιά» του Ολύμπου

της Μ.Κουζινοπούλου / Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων


Η γοητεία του Ολύμπου, της κατοικίας των 12 Ολύμπιων θεών, παραμένει αναλλοίωτη στο χρόνο και αποτελεί πόλο έλξης καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου για τουρίστες από όλο τον κόσμο. Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πεζοπορικές διαδρομές για να γνωρίσουν αρχάριοι και προχωρημένοι πεζοπόροι τις ομορφιές του βόρειου τμήματος του Ολύμπου είναι αυτή που ξεκινάει από το Λιτόχωρο και καταλήγει στη θέση "Πριόνια". Η διαδρομή ακολουθεί το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4. Το μονοπάτι ξεκινά από το Γιβραλτάρ, διασχίζει την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ελβετία, την Αυστρία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία και αφού εισέλθει στην Ελλάδα και διασχίσει μονοπάτια μήκους 1.600 χιλιομέτρων, καταλήγει στην Κάτω Ζάκρο της Κρήτης.
Η διαδρομή από το Λιτόχωρο ως τα "Πριόνια" γίνεται δια μέσου του φαραγγιού του Ενιπέα. Πυκνή βλάστηση, βραχώδεις σχηματισμοί, καταρράκτες, λιμνούλες και όμορφες ξύλινες γέφυρες δημιουργούν μοναδικές εικόνες.
Από τα "Πριόνια" η διαδρομή συνεχίζει ως το καταφύγιο "Σπήλιος Αγαπητός" (ή καταφύγιο Α', στα 2.100 μέτρα υψόμετρο), διαδρομή ιδιαίτερα αγαπητή για τους προπονημένους πεζοπόρους. Στη συνέχεια δια μέσου της κορυφής "Σκάλα" το μονοπάτι οδηγεί στο Μύτικα, την ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου.
Η Μονή του Αγίου Διονυσίου
Οι πιο δημοφιλές στάσεις ανάπαυσης των πεζοπόρων της διαδρομής Λιτόχωρο- Πριόνια γίνονται στο Άγιο Σπήλαιο, όπου κατά την παράδοση ασκήτευσε ο Άγιος Διονύσιος, και στη συνέχεια στην παλαιά Μονή του Αγίου Διονυσίου.
Το όνομα της παλιάς Μονής Αγίου Διονυσίου εμφανίζεται για πρώτη φορά σε γραπτό κείμενο στα μέσα του 16ου αιώνα, όπου περιγράφεται η έκταση που παραχωρήθηκε στο μοναχό Διονύσιο για το χτίσιμό της.
Χτισμένη με τοπική πέτρα και ξύλο και σε υψόμετρο 850 μέτρων, η Μονή κυριαρχεί στο φυσικό τοπίο. Το κτίριο της Μονής είναι χτισμένο σαν φρούριο σε ένα φυσικά οχυρό πλάτωμα της πλαγιάς. Στα νότια βρίσκεται το φαράγγι του Ενιπέα, στα ανατολικά και στα δυτικά δύο ρέματα που τροφοδοτούν τον Ενιπέα, ενώ στα βόρεια η Μονή διέθετε οχυρωματικό περίβολο και δύο πύργους δίπλα στην κύρια είσοδο. Ο πύργος αριστερά της εισόδου είναι γκρεμισμένος από το 1818, οπότε τα στρατεύματα του Αλή πασά των Ιωαννίνων κατέλαβαν τη Μονή έπειτα από μάχη τριών ημερών.
Το Καθολικό είναι σταυροειδής ναός αθωνικού τύπου, αφιερωμένος στην Αγία Τριάδα. Γύρω από το ναό ήταν τα κελιά και οι βοηθητικοί χώροι των μοναχών. Περιβάλλεται από τέσσερα παρεκκλήσια, από τα οποία το βορειοδυτικό φιλοξενεί τον τάφο του Άγιου Διονύσιου. Στα βορειοδυτικά υπάρχει και κρήνη με τρεχούμενο νερό.
Στο ισόγειο της βόρειας πτέρυγας στεγαζόταν η τράπεζα που από το 1943 ως το 1996 λειτουργούσε σαν ναός γιατί είχε γκρεμιστεί το Καθολικό.
Στην κατεστραμμένη τριώροφη δυτική πτέρυγα υπήρχαν κελιά των μοναχών και στη νοτιοδυτική γωνία το μισογκρεμισμένο πλέον κωδωνοστάσιο. Η νότια πτέρυγα έχει δύο ορόφους με κελιά μοναχών και υπόγειους χώρους.
Η Μονή βίωσε μελανές στιγμές στην Ιστορία της. Το 1818 κατελήφθη από τα στρατεύματα του Αλή Πασά. Έπειτα από τριήμερη πολιορκία, ο γιος του πασά, Βελής δίνει διαταγή να τη λεηλατήσουν και να την πυρπολήσουν. Αργότερα η Μονή διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο, ως κρησφύγετο αγωνιστών μέχρι και τα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα. Εξάλλου, η Μονή βομβαρδίστηκε και στη συνέχεια πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς τον Απρίλιο του 1943, καθώς φιλοξενούσε αντάρτες. Σήμερα, το Καθολικό έχει αποκατασταθεί σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, ενώ γίνεται προσπάθεια για πλήρη αναστήλωση του κτιρίου.

40 τρόποι για να κάνουμε τον πλανήτη μας πράσινο

ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΚΑΙ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ
* Σβήνετε πάντα τα φώτα που δε χρειάζεστε αναμμένα, διότι πέραν της κατανάλωσης ενέργειας προκαλούν και φωτορύπανση, δηλαδή φωτεινούς όγκους πάνω από τις πόλεις, που ενοχλούν το οικοσύστημα, ιδίως τα πουλιά.
* Βγάζετε φορτιστές και λοιπές συσκευές από την πρίζα όταν δεν τις χρησιμοποιείτε –αυτό σημαίνει αμέσως μόλις το κινητό/ laptop φορτίσει. Μην αφήνετε τηλεοράσεις, στερεοφωνικά, υπολογιστές και λοιπές ηλεκτρονικές συσκευές στο standby –δηλαδή μην τα κλείνετε από το τηλεκοντρόλ, αλλά από το κουμπί της συσκευής.

* Χρησιμοποιείτε τα πλυντήρια ρούχων και πιάτων μόνο όταν είναι γεμάτα, πάντα στα οικονομικά προγράμματα και σε όσο το δυνατόν χαμηλότερη θερμοκρασία.
* Πλένετε τα φρούτα και τα λαχανικά σε λεκάνη και χρησιμοποιήστε το ίδιο νερό για να ποτίσετε τα λουλούδια.
* Ποτίζετε με ποτιστήρι και όχι με το λάστιχο, νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα, όταν το ποσοστό νερού που εξατμίζεται είναι χαμηλότερο.
* Μειώνοντας τη θερμοκρασία κατά 1°C μόνο εξοικονομείτε μέχρι 300 κιλά CO2 ανά νοικοκυριό ετησίως. Προγραμματίστε το θερμοστάτη να ρυθμίζει τη θερμοκρασία χαμηλότερα τη νύχτα ή όταν λείπετε από το σπίτι.
* Τοποθετήστε το ψυγείο μακριά από την ηλεκτρική κουζίνα και αφήστε το ζεστό φαγητό να αποκτήσει θερμοκρασία δωματίου πριν το τοποθετήσετε στο ψυγείο. Και με τους δύο τρόπους εξοικονομείτε ενέργεια. Επίσης, μην ξεχνάτε να κάνετε συχνά απόψυξη στα παλαιού τύπου ψυγεία.
* Αντικαταστήστε τους κοινούς λαμπτήρες με συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού (CFL) χαμηλής κατανάλωσης.
* Μη χρησιμοποιείτε το στεγνωτήρα ρούχων του πλυντηρίου. Ξοδεύει περισσότερη ενέργεια από κάθε άλλη συσκευή μέσα στο σπίτι.
* Χρησιμοποιήστε και τις δύο πλευρές του χαρτιού για να εκτυπώσετε. Εναλλακτικά, χρησιμοποιήστε το πίσω μέρος της εκτυπωμένης σελίδας για σημειώσεις. Σκεφτείτε αν πραγματικά χρειάζεστε εκτυπωμένο το e-mail που μόλις λάβατε ή το κείμενο που διαβάζετε στην οθόνη του υπολογιστή. Σκεφτείτε το διπλά για τις έγχρωμες εκτυπώσεις.
* Βράζετε μόνο όσο νερό χρειάζεται για το ζεστό ρόφημά σας. Αν όλοι οι Ευρωπαίοι έβραζαν ακριβώς την ποσότητα του νερού που χρειάζονται, θα απέφευγαν κατ’ αυτό τον τρόπο 1 λίτρο περιττού βρασμένου νερού ημερησίως. Η ενέργεια που θα εξοικονομούνταν θα μπορούσε να ηλεκτροδοτήσει το ένα τρίτο από τα φώτα στους δρόμους της Ευρώπης.
* Κλείνετε τη βρύση ενώ βουρτσίζετε τα δόντια σας, πλένετε τα χέρια σας ή ξυρίζεστε. Επιδιορθώστε αμέσως τις βρύσες που στάζουν. Μη γεμίζετε την μπανιέρα –ξοδεύετε και νερό και ενέργεια για να το ζεστάνετε. Στο ντους τραγουδά κανείς καλύτερα.
* Αγοράζετε εμφιαλωμένο νερό και αναψυκτικά σε μπουκάλια του 1,5 λίτρου αντί για την αντίστοιχη ποσότητα σε μπουκάλια του μισού λίτρου ή ακόμα χειρότερα σε αλουμινένια κουτάκια των 33 ml. Οι οικονομικές συσκευασίες απαιτούν λιγότερη ενέργεια για να κατασκευαστούν και συμβάλλουν στη μείωση του όγκου των σκουπιδιών.
* Αγοράζετε προϊόντα με λιγότερη ή καθόλου συσκευασία –προτιμήστε για παράδειγμα το τυρί που κόβεται εκείνη την ώρα και τυλίγεται σε χαρτί από το συσκευασμένο σε πλαστικό– και αγοράζετε refills για προϊόντα όπως τα υγρά σαπούνια.
* Προτιμήστε ντόπια τρόφιμα που δε διανύουν μεγάλες αποστάσεις για να φτάσουν στο πιάτο σας για να βοηθήσετε στην εξοικονόμηση βενζίνης. Προτιμήστε τις λαϊκές αγορές –και ιδιαίτερα αυτές των βιολογικών προϊόντων– για να προμηθευτείτε φρούτα και λαχανικά.
* Χρησιμοποιήστε υφασμάτινη τσάντα κάθε φορά που πηγαίνετε για ψώνια.
* Όταν ψωνίζετε, σκεφτείτε ότι κάθε προϊόν χρειάζεται ένα ποσοστό ενέργειας που ξοδεύεται για να παραχθεί. Ένα φρούτο θερμοκηπίου, για παράδειγμα, έχει ξοδέψει πολύ μεγαλύτερο ποσοστό ενέργειας από ένα φυσικό, διότι αναπτύχθηκε σε τεχνητό θερμαινόμενο περιβάλλον.
* Χρησιμοποιήστε επαναφορτιζόμενες μπαταρίες και μην πετάτε τις παλιές, διότι τα υπολείμματα μαγγανίου, υδράργυρου και γρανίτη που διοχετεύονται στο έδαφος και από εκεί στα υπόγεια ύδατα είναι εξαιρετικά επικίνδυνα για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία. Αν δεν μπορείτε να τις ανακυκλώσετε –αν και οι ειδικοί κάδοι της ΑΦΗΣ βρίσκονται πλέον παντού– κρατήστε τις σε ένα συρτάρι.
* Τα λαμπάκια του Χριστουγεννιάτικου δέντρου δε χρειάζεται να αναβοσβήνουν την ώρα που κοιμάστε ή που δεν είστε στο σπίτι. Τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν στο εμπόριο λαμπάκια LED που όχι μόνο δεν καίγονται, αλλά καταναλώνουν και σημαντικά λιγότερη ενέργεια. Προτιμήστε τα.
* Μαγειρεύετε πάντα με το καπάκι στην κατσαρόλα. Κλείστε την κουζίνα δέκα λεπτά πριν τελειώσει το ψήσιμο –το γευστικό αποτέλεσμα θα είναι ακριβώς το ίδιο.
* Ρυθμίστε το θερμοστάτη του θερμοσίφωνα στο χαμηλότερο δυνατό σημείο: 40 βαθμούς το καλοκαίρι, 60 βαθμούς το χειμώνα. Φροντίστε να γίνεται πλήρης χρήση του νερού που ζεσταίνει –είτε προγραμματίζοντας τα μπάνια όλης της οικογένειας, είτε σβήνοντάς τον όταν η ένδειξη του ζεστού νερού φτάσει στη μέση, αν πρόκειται να κάνετε μόνο ένα μπάνιο.
* Το χειμώνα, κλείνετε καλά πόρτες και παράθυρα για να μην αφήνετε τη ζέστη να δραπετεύει και καταναλώνετε περισσότερη ενέργεια. Επίσης, μην αερίζετε το σπίτι για περισσότερο από 10 λεπτά.

ΣΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΑΞΙΔΙ
* Ελέγξτε την πίεση στα ελαστικά μία φορά την εβδομάδα –η σωστή πίεση, που είναι αυτή που συνιστά ο κατασκευαστής και αναφέρεται στο βιβλίο οδηγού, εξοικονομεί περίπου 140 κιλά διοξειδίου του άνθρακα ετησίως και μειώνει την κατανάλωση βενζίνης μέχρι και 3%.
* Αλλάξτε τα λάδια κινητήρα σε χαμηλής οξύτητας για να εξοικονομήσετε περίπου 70 κιλά διοξειδίου του άνθρακα ετησίως.
* Μην αμελείτε τα σέρβις του αυτοκινήτου και ελέγχετε τακτικά τις εκπομπές καυσαερίων.
* Προγραμματίζετε τη διαδρομή σας, ξεκινάτε το αυτοκίνητό σας χωρίς να πιέζετε το γκάζι, ανεβάζετε ταχύτητα όσο το δυνατό πιο σύντομα (στις 2.000-2.500 στροφές), διατηρείτε σταθερή ταχύτητα και κοιτάζετε μακριά για να αποφεύγετε απότομα φρεναρίσματα και επιταχύνσεις. Σβήνετε τη μηχανή όταν κάνετε στάση για περισσότερο από ένα λεπτό.
* Κάντε το carpooling στάση ζωής και μη χρησιμοποιείτε το αυτοκίνητο για να πάτε κάπου μόνοι. Εκτός από τις εκπομπές ρύπων, θα βοηθήσετε να μειωθεί και η κίνηση στην πόλη.
* Το καλοκαίρι, αν η θερμοκρασία δεν έχει ξεπεράσει τους 35 βαθμούς, ανοίξτε τα παράθυρα του αυτοκινήτου και μην ανάψετε το air condition. Ομοίως, το χειμώνα, κλείστε τα παράθυρα και μην ανάβετε το καλοριφέρ αν το θερμόμετρο δε δείχνει κάτω από 15.
* Χρησιμοποιήστε σφουγγάρι και κουβά για το πλύσιμο του αυτοκινήτου αντί για το λάστιχο.
* Για τα ταξίδια σας σε μικρές αποστάσεις –ναι, το Αθήνα- Θεσσαλονίκη και το Πειραιάς- Κρήτη θεωρούνται μικρές αποστάσεις– προτιμήστε μέσα οικολογικότερα από το αεροπλάνο, όπως το τραίνο ή το πλοίο –που είναι και ρομαντικότερα.
* Ζητήστε από το ξενοδοχείο να μη σας αλλάζουν σεντόνια και πετσέτες κάθε μέρα –άσκοπη σπατάλη ενέργειας και νερού.
* Κρατήστε τη συσκευασία του ξενοδοχείου για να πάρετε μαζί σας το χρησιμοποιημένο σαπούνι. Ακόμα καλύτερα, αγοράστε μία πλαστική συσκευασία για να μεταφέρετε το δικό σας και αφήστε τα προϊόντα περιποίησης που δεν ανοίξατε στο ξενοδοχείο όταν φύγετε.
* Αν στο δωμάτιο υπάρχει ανεμιστήρας οροφής, καλοριφέρ και air condition, προτιμήστε να χρησιμοποιείτε τα πρώτα.
* Μην παίρνετε τις μπροσούρες, τα διαφημιστικά φυλλάδια και τους χάρτες που δε χρειάζεστε ή δε σας ενδιαφέρουν από τα stands ξενοδοχείων και ταξιδιωτικών γραφείων.
* Μαζέψτε τα σκουπίδια από τα δάση, τα βουνά, τις όχθες και τις παραλίες που επισκέπτεστε –ναι, ακόμα και αυτά που δεν αφήσατε εσείς.
* Μην πετάτε αναμμένα τσιγάρα έξω από το αυτοκίνητο και μην ανάβετε φωτιά για κανένα λόγο σε δασική περιοχή, κοντά σε δέντρα ή όπου υπάρχουν ξερά χόρτα.
* Μη σκοτώνετε τα φίδια που συναντάτε στις περιηγήσεις σας στην εξοχή. Όσο εχθρικά κι αν σας φαίνονται, είναι κι αυτά μέρος της αλυσίδας και απαραίτητα για την επιβίωση του οικοσυστήματος.
* Όπου κι αν βρεθείτε, μην αγοράζετε προϊόντα προερχόμενα από απειλούμενα είδη (ελεφαντόδοντο, ταρταρούγα, κοράλλια, δέρματα ερπετών, γούνες και είδη τροφίμων που παράγονται από ζώα ή φυτά που βρίσκονται σε κίνδυνο). Σε αρκετές χώρες δε θα μπορέσετε καν να τα περάσετε από τον έλεγχο του αεροδρομίου –όχι, ούτε κρυμμένα στη βαλίτσα που δίνετε στο check in.
* Αν έχετε επιλογή, προτιμήστε να πετάξετε με αεροπορική εταιρεία που εκδίδει ηλεκτρονικά εισιτήρια, εξοικονομώντας χαρτί.
* Χρησιμοποιήστε ψηφιακή φωτογραφική μηχανή και μην αγοράζετε μηχανές μιας χρήσης. Αν ανήκετε στους φανατικούς του φιλμ, αγοράστε αυτό των 36 εμφανίσεων αντί για 24άρι.

sweetkadena