Friday 13 May 2016

Λείριον το πάλλευκον (Lilium candidum),
Κρίνος της Παναγίας, Madonna Lily


Λίλιον το πάλλευκον, Lilium candidum, Κρίνος της Παναγίας, Παρθενόκρινος, Madonna Lily, Λίλιο, Λείριο το πάλλευκο

Πανέμορφος, πάλλευκος και πολύ αρωματικός. 

Αυτός είναι ο περίφημος κρίνος Lilium candidum που πλέον είναι πολύ σπάνιος.

Ενδημικό είδος των Βαλκανίων και της νοτιοδυτικής Ασίας. Σήμερα θα τον βρούμε σε πολύ λίγες περιοχές της Ελλάδας και σε όλο και μειούμενους πληθυσμούς. Αναπτύσσεται σε μέσα ή μεγάλα υψόμετρα. Είναι πολυετές βολβώδες φυτό με βλαστό όρθιο που μπορεί να φτάσει και το 1 μέτρο. Τα άνθη είναι ερμαφρόδιτα, γονιμοποιούνται από τις μέλισσες, περιλαμβάνουν 6 τέπαλα και έχουν μια ελαφρά κλίση προς το έδαφος. Τα πολλά [πάνω από 10] τεράστια και πολύ αρωματικά άνθη βγαίνουν στο πάνω μέρος του βλαστού του φυτού και θα τα δούμε από τον Μάιο μέχρι αρχές καλοκαιριού.

Ένα εκλεκτής ποιότητας αιθέριο έλαιο από το άνθος χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία.

Στην Ελλάδα είναι είδος που κινδυνεύει άμεσα με προτεραιότητα προστασίας: 

ΠΟΛΥ ΕΠΕΙΓΟΝ! Ως κίνδυνοι αναφέρονται τα: (κυρίως) συλλογή, βόσκηση, τουρισμός.

Είναι προστατευμένο είδος με το Προεδρικό Διάταγμα 67/81 (Π.Δ. 67/81) “Περί προστασίας της αυτοφυούς χλωρίδος και άγριας
πανίδος και καθορισμού διαδικασίας συντονισμού και ελέγχου της ερεύνης επ’ αυτών”
Και προσοχή: αν είστε τυχεροί και το βρείτε στο δρόμο σας μη κάνετε την εγκληματική ενέργεια να τον κόψετε. Γεμάτα είναι τα ανθοπωλεία από καλλιεργούμενους κρίνους για να βάλετε στις γλάστρες σας και τα ανθοδοχεία σας.

Αφήστε τον να ζήσει και να πολλαπλασιαστεί εκεί που γεννήθηκε!

Ο κρίνος της Παναγίας ως θρησκευτικό σύμβολο
Ο κρίνος της Παναγίας (Lilium candidum) αναφέρεται σαν θρησκευτικό σύμβολο εδώ και 3000 χρόνια. 

Οι πρώτες αναφορές μας ταξιδεύουν -πού αλλού;- στην αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Μινωική Κρήτη
Τοιχογραφίες που βρέθηκαν στην Κρήτη αλλά και στην Θήρα καθώς και διάφορα άλλα ευρήματα δείχνουν ότι ο λευκός κρίνος είχε εξέχουσα θέση μεταξύ των θρησκευτικών συμβόλων.
Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι το λευκό χρώμα υπήρξε ανέκαθεν το χρώμα που συμβόλιζε την αγνότητα γι' αυτό και τα διάφορα λευκά λουλούδια είχαν ξεχωριστή σημασία σε όλες τις θρησκείες. Με την επικράτηση του Χριστιανισμού οι αρχαίες θρησκευτικές αναφορές ενσωματώθηκαν στην Χριστιανική παράδοση και πολλοί πολιτισμοί προσάρμοσαν όπως ήταν φυσικό τους θρύλους και τις παραδόσεις τους στη νέα επικρατούσα θρησκεία
Η σύνδεση του λευκού κρίνου με την Παναγία πιθανότατα να έγινε επειδή οι βοτανολόγοι τοποθετούν την καταγωγή του φυτού στην περιοχή της Παλαιστίνης. Στην Βόρεια Παλαιστίνη βρέθηκαν αποικίες του φυτού το οποίο είναι φανερό ότι ήταν άγριο και αυτοφυές γιατί βρέθηκε μακριά από κατοικημένες περιοχές κοντά σε βουνά και σε ποτάμια.
Πιθανολογείται ότι το φυτό μεταφέρθηκε στην Ευρώπη από Φοίνικες εμπόρους και κατάφερε να εγκλιματιστεί εύκολα στο νέο περιβάλλον.
Στην Ευρώπη οι πρώιμοι χριστιανοί αγιογράφοι και ζωγράφοι φιλοτέχνησαν εικόνες της Παναγίας με τον κρίνο. 
Ο λευκός κρίνος ονομάστηκε Madonna lily και με αυτό το όνομα είναι γνωστός διεθνώς μέχρι σήμερα.
Όταν ο Πάπας Ουρβανός ο έκτος θέσπισε την γιορτή των Επισκέψεων στις 2 Ιουνίου σε ανάμνηση της επίσκεψης της παρθένου Μαρίας στην εξαδέλφη της Ελισάβετ, όλες οι ζωγραφικές απεικονίσεις αυτής της επίσκεψης είχαν και ένα βάζο με λευκούς κρίνους συνήθως με τρία λουλούδια. Τα καθάρια λευκά σέπαλα είναι συμβολικά του άσπιλου σώματος της Παρθένου και οι έξη χρυσοί ανθήρες το σπινθήρισμα της ψυχής της με Θείο φως.
Την γιορτή του Ευαγγελισμού οι προγενέστεροι ζωγράφοι αναπαρίσταναν τον αρχάγγελο Γαβριήλ να κρατάει είτε ένα σκήπτρο είτε ένα κλαδί ελιάς. 
Αργότερα η εκκλησία συνέστησε στους καλλιτέχνες να αναπαριστάνουν τον Γαβριήλ με ένα κλαδί κρίνου. 
Η εντολή αυτή συμπεριέλαβε και την γλυπτική στην κατοπινή περίοδο της ιταλικής εκκλησιαστικής τέχνης. 
Συνήθως το κλαδί του κρίνου απαρτιζόταν από τρία άνθη που συμβόλιζαν το τριαδικό της χριστιανικής θρησκείας. 
Ο κρίνος ήταν το σύμβολο της αθωότητας, της αγνότητας και της παρθενίας, και συχνά όταν αναπαριστάνονταν επάνω σε βωμό δεν είχε στήμονες για να μην μολύνουν την παρθενική αγνότητα του άνθους.

paidiakaikrina