Tuesday 18 July 2017

Τα Ορυκτά της Ελλάδος και η χρήση τους σε εικόνες

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η κατασκευή Η/Υ απαιτεί 10 φορές το βάρος του σε ορυκτά καύσιμα και χημικές ουσίες 
Οθόνες PC: τα ορυκτά που χρησιμοποιούνται είναι: σπάνιες γαίες, χαλαζίας, κοβάλτιο, νικέλιο, ασήμι, μόλυβδος, σελήνιο, τελλούριο κ.ά. 
TV: χρησιμοποιούνται 35 ορυκτά. Για την κατεργασία των οθονών τους, χρησιμοποιείται κίσσηρις (ελαφρόπετρα)
Μπαταρίες τηλεκοντρόλ: διοξείδιο του μαγγανίου που παράγεται από το ορυκτό πυρολουσίτη
Για την κατασκευή ενός σπιτιού απαιτούνται 60 τόνοι ασβεστόλιθου, πάνω από 200 τόνοι βιομηχανικών ορυκτών, πάνω από 50 τόνοι πετρωμάτων (μάρμαρα, γρανίτες, πλακάκια), χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα ορυκτά που συμμετέχουν σε όλα τα μεταλλικά μέρη της οικοδομής (σίδερο, χαλκός, αλουμίνιο κλπ.)
Σε ένα αυτοκίνητο:
• 15.000 μέρη και στοιχεία κατασκευάζονται από ορυκτές ύλες
• Χρησιμοποιούνται 100-150 κιλά βιομηχανικών ορυκτών (τζάμια, ελαστικά, πλαστικά, τα σύνθετα υλικά, για τα χυτά μέρη και τους καταλύτες)
• Χρησιμοποιείται ένας τόνος μετάλλων (αλουμίνιο, σίδηρος,νικέλιο, μολυβδένιο, χρώμιο,μόλυβδος, μαγνήσιο)
Ορισμένα από τα σημαντικότερα ορυκτά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ενός αυτοκινήτου είναι:
• ορυκτά σιδήρου: λεμωνίτης, αιματίτης.
• Λατερίτης (ορυκτό νικελίου), βωξίτης (ορυκτό αλουμινίου), μαγνησίτης, χρωμίτης, μολυβδενίτης
• Βολφραμίτης,φωσφορίτης, μπεντονίτης, χαλαζίας, σπάνιες γαίες (βαναδινίτης) κ.ά.
Στα κινητά χρησιμοποιούνται τουλάχιστον 40 ορυκτά. Ένα κινητό τηλέφωνο απαιτεί: υψηλής καθαρότητας χαλαζία, πυρίτιο, νεοδύμιο, λανθάνιο, αρσενίδιο του γαλλίου, χαλκό, ενώσεις μαγνησίου, μικρές ποσότητες χρυσού, παλλαδίου και λιθίου, άργυρο, βολφράμιο, πολλά άλλα ορυκτά όπως και προϊόντα που παράγονται από επεξεργασία πετρελαίου.
Βασικά ορυκτά των οποίων τα κατεργασμένα ή καθετοποιημένα προϊόντα χρησιμοποιούνται στη φαρμακοβιομηχανία ή τη βιομηχανία καλλυντικών είναι: Βωξίτης, λευκόλιθος, μαγνησία, μπεντονίτης, βαρύτης, γύψος, καολίνης,ανθρακικό ασβέστιο.
Στο ηλεκτρικό σίδερο χρησιμοποιούνται: Μίκα στη μόνωση, ορυκτά χαλκού (χαλκοπυρίτης, μαλαχίτης,αζουρίτης) στα χάλκινα σύρματα, χουντίτης- υδρομαγνησίτη στο περίβλημα καλωδίων(επιβραδυντικά πυρός), υδροξείδιο του αργιλίου στα καλώδια, υδροξείδιο του μαγνησίου (λευκόλιθος) στις ηλεκτρικές αντιστάσεις.
Τεράστιες ποσότητες από χαλίκι, άμμο και τσιμέντο απαιτούνται για την κατασκευή δρόμων, και γενικά μεγάλων τεχνικών έργων. Για κάθε χιλιόμετρο εθνικής οδού χρειάζονται 30.000 τόνοι ορυκτών (σε αδρανή και τσιμέντο)
Αντιολισθηρός τάπητας στους δρόμους: διαβάσης, γρανίτης κ.ά.
Διαγράμμιση δρόμων: γυάλινα σφαιρίδια (χαλαζίτης), χαλαζιακή άμμος, διοξείδιο του τιτανίου ή χριστοβαλίτης για υψηλή λευκότητα.

Saturday 15 July 2017

Θεόδωρος δε Χελδράιχ (Theodor von Heldreich): Ο Γερμανός βοτανολόγος που έζησε και εργάστηκε στην Ελλάδα για 50 χρόνια

🌿🍀🍁🌿🍀🍁
O Theodor Heinrich Hermann von Heldreich (Τέοντορ Χέρμαν φον Χέλντραϊχ ή όπως ο ίδιος υπογράφει τα ελληνικά του συγγράμματα, Θεόδωρος δε Χελδράιχ) γεννήθηκε στις 3 Μαρτίου 1822 στη Δρέσδη και πέθανε, σε ηλικία 80 ετών, στις 7 Σεπτεμβρίου 1902 στην Αθήνα.
Ήταν Γερμανός βοτανολόγος που έζησε και εργάστηκε στην Ελλάδα για 50 χρόνια περίπου. Σε αυτή τη μακριά περίοδο συνέβαλλε στη βοτανική εξερεύνηση της θετής πατρίδας του όσο κανείς άλλος, πριν ή μετά. 
Η επίσημη συντομογραφία του ονόματός του στη βοτανική είναι "HELDR".
Αρχικά σπούδασε φιλοσοφία στο Φράιμπουργκ αλλά τον κέρδισε η βοτανική που σπούδασε αργότερα στο Μονπελιέ και στη Γενεύη.
Αφού περιηγήθηκε σε Σικελία, Ιταλία, Ελλάδα, Μικρά Ασία και Κρήτη εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα το 1851, όπου και έζησε μέχρι το θάνατο του. 
Παντρεύτηκε το 1855 τη Σοφία Κατακουζηνού, κόρη του Ι. Κατακουζηνού και εγγονή του Έλληνα λογίου και πατριώτη Κωνσταντίνου Κούμα. Aπέκτησε μαζί της δύο κόρες, την Καρολίνα και την Ιωάννα.
Διετέλεσε επιμελητής του Βοτανικού κήπου της Αθήνας για 50 χρόνια καθώς και διευθυντής του μουσείου φυσικής ιστορίας.
Κενταύρεια του Χελδράιχ (Centaurea heldreichii). 
Είναι φυτό που ανήκει στη Τάξη Asterales και στην Οικογένεια Compositae.

Aνακάλυψε 7 νέα γένη φυτών και 700 είδη, τα 70 από τα οποία φέρουν το όνομά του, όπως για παράδειγμα το περίφημο ρόμπολο το οποίο ονομάστηκε Pinus heldreichii προς τιμήν του.

Το ρόμπολο, ή λευκόδερμη πεύκη (επιστημονική ονομασία Pinus heldreichii- Πεύκη του Χελδράιχ, συν.Pinus leucodermis), είναι είδος πεύκου που απαντάται στα μεγάλα υψόμετρα, πάνω από τα 1500 μέτρα. Ζει στην Βαλκανική χερσόνησο αλλά και τη νότια Ιταλία. Στην Ελλάδα βρίσκεται στα βουνά της Β. Πίνδου, & στον Όλυμπο (όπου και το είδος περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1851), σε άγονα και ορεινά εδάφη, σε αρκετά αντίξοες κλιματικές συνθήκες εκεί όπου τελειώνουν τα δάση μαύρης πεύκης ή ελάτης και είναι μόνιμα εκτεθειμένο στους κεραυνούς. Είναι είδος το οποίο συναντάμε σποραδικά και δεν σχηματίζει εκτεταμένα δάση. 
Σταδιακά, από το 1856 μέχρι το 1896, δημοσίευσε 13 τόμους για τα φυτά της Ελλάδας (Herbarium Graecum Normale).
Δημοσίευσε πάνω από 70 εργασίες σχετικές με την ελληνική χλωρίδα σε σοβαρά επιστημονικά περιοδικά της Ελλάδας και του εξωτερικού, οι οποίες αναφέρονται στο έργο του Halacsy Conspectus Florae Graecae (1901-1904).
Μαζί με τον Θεόδωρο Ορφανίδη ήταν οι θεμελιωτές της σύγχρονης βοτανικής επιστήμης στην Ελλάδα.
Το έργο του εξυμνείται από τον στενό του συνεργάτη, τον Ελβετό βοτανολόγο Pierre Edmond Boissier (Πιέρ Εντμόν Μπουασιέ) στο έργο του Flora Orientalis (1872).
Ένα τμήμα της συλλογής του με φυτά της Ελλάδας βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο (the Natural History departments’ collection of the British Museum).

Το καλοκαίρι του 1851, εξερεύνησε τον Όλυμπο, που βρισκόταν τότε ακόμη στην επικράτεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
αποκτήστε το εδώ
Heldreich & Αρχαιολογικό Ινστιτούτο
Στο άρθρο «Η ύστατη συνεδρία του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου» της εφημερίδας «Νέα Εφημερίς» που δημοσιεύτηκε στις 23-03-1889, ο Ν. Πετρής γράφει για μια ομιλία που έκανε ο Heldreich και στην οποία συνδέοντας τη βοτανική με την Αρχαιολογία αποκάλυψε ότι οι Αρχαίοι Έλληνες εμπνεύστηκαν τα μοτίβα των κορινθιακών κιονόκρανων από δύο είδη της ακάνθου.

Παρακάτω το σχετικό απόσπασμα:
«Σήμερον εγένετο η τελευταία εν τη αρχαιολογική περιόδω του έτους τούτου συνεδρία του αρχαιολογικού Ινστιτούτου.……..Μετ’ αυτόν ο δόκιμος διφήτωρ της φυσιογραφίας κ. Θ. Χελδράϊχ απήγγειλεν ακρόαμα, όπερ διήγειρε το διάφορον πάντων των επί το αυτό συνειλεγμένων. Επραγματεύθη δήλον ότι θέμα ικανώς σπάνιον εις το είδος αυτού, ήγουν εξήτασε την άκανθον ως κόσμημα αρχιτεκτονικόν επιχαρίτως συνδέσας την αρχαιολογίαν προς την φυτολογίαν. Διά δε της αμφιλαφούς πολυμαθείας άμα και σαφηνείας απέδειξεν ο κ. Χελδράϊχ ότι πρότυπον των κοσμημάτων θεωρητέα εισί δύο είδη ακάνθου α) η αγρία άκανθος (acanthus spinosus), η διαφερόντως ελληνική και β) η απαλή άκανθος (acanthus mollis), η άνευ δηλ. ακανθών, η ιδίως ιθαγενής εν Ιταλία. Και πραγματικώς επί των κορινθιακών κιονοκράνων παρατηρούνται δύο τύποι κοσμημάτων, άτινα αναφέρονται εις τα προειρημένα δύο είδη της ακάνθου. Εμνημόνευσε δε ο αγορεύων ότι ο Καλλίμαχος κατά τον Βιτρούβιον εγένετο ευρετής του κορινθιακού αυτού κιονοκράνου παρατηρήσας εν Κορίνθω κάλαθον επί τάφου παρθένου, περιειλιγμένον φυτοίς ακάνθου.»

Heldreich & Δαρβίνος
Στις αρχές του 1878, ο Heldreich θέλησε να πληροφορήσει τον μεγάλο φυσιοδίφη Δαρβίνο για την πρώτη μετάφραση έργου του στην ελληνική γλώσσα. Του έστειλε λοιπόν την παρακάτω επιστολή:
«Ίσως θα σας ενδιέφερε να δείτε την πρώτη μετάφραση στα νέα ελληνικά ενός έργου σας και γι΄ αυτό σας στέλνω σήμερα το φύλλο του οικογενειακού περιοδικού “ΕΣΤΙΑ”, στο οποίο θα βρείτε τη μετάφραση του χαριτωμένου άρθρου “Βiographische Skizze eines kleinen Κindes”, που διάβασα με τόσο ενδιαφέρον στο περιοδικό “ΚosmosΙ”, τεύχος 5. Είναι, όπως ήδη το είπα, η πρώτη φορά που κείμενό σας μεταφράζεται κατά λέξη στα ελληνικά. Ο μεταφραστής είναι ένας νέος κρητικός γιατρός, ο δρ Σ. Μηλιαράκης, ένας από τους θαυμαστές και ενθουσιώδεις οπαδούς σας, οι οποίοι είναι αρκετά σπάνιοι στην Ελλάδα. Δεν είναι εντελώς απαλλαγμένο κινδύνου και χρειάζεται αρκετό ηθικό θάρρος για να ομολογεί κανείς και να αποδέχεται τις αρχές σας σε αυτή τη χώρα, όπου ακόμη βρισκόμαστε υπό το κράτος του δογματισμού. Πρέπει να προετοιμαστούν τα πνεύματα βαθμιαία και με προφύλαξη, μολαταύτα η Αλήθεια θα θριαμβεύση ακόμη κι εδώ, και πρέπει να ελπίζουμε ότι η μέρα δεν θα ΄ναι και πολύ μακρινή».
Ο Δαρβίνος απάντησε στον Heldreich και τον παρακάλεσε να διαβιβάσει τις ευχαριστίες του στον Σπ. Μηλιαράκη. Στο έργο του ακαδημαϊκού Κ. Κριμπά «Θραύσματα κατόπτρου» περιέχεται η σχετική αλληλογραφία.
🌿🍀🌿🍀🍁🌿🍀🌿🍀
Οι πληροφορίες που βρίσκονται στις παραγράφους περί Αρχαιολογικού Ινστιτούτου και Δαρβίνου αντλήθηκαν από το άρθρο της Σοφίας Ριζοπούλου στο περιοδικό Αιγιναία με τίτλο "Theodor Von Heldreich (Θεόδωρος Χελδράιχ)". Το πλήρες άρθρο μπορείτε να το βρείτε εδώ.

Βιβλιογραφικές αναφορές άρθρου (References)
Για το άρθρο αυτό χρησιμοποιήθηκαν οι παρακάτω πηγές:Ριζοπούλου, Σοφία. "Theodor Von Heldreich (Θεόδωρος Χελδραιχ)." Αιγιναία 17 (2009): 76-80. Libre. Web. 4 Feb. 2015. .Τέοντορ Χέρμαν φον Χέλντραϊχ." Βικιπαίδεια. N.p., n.d. Web. 04 Feb. 2015.
Χελδράϊχ Θεόδωρος. Digital image. Πανδέκτης. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών, n.d. Web. 4 Feb. 2015. .

🌿🍀🌿🍀🍁🌿🍀🌿🍀

Tuesday 11 July 2017

Χιονοδόξα η Νανώδης

Scilla nana
Ο υάκινθος του Νίκανδρου


Μικρό ενδημικό φυτό, με εκτυφλωτικά γαλάζια άνθη, έχει αυτό το όμορφο όνομα γιατί προβάλει συχνά μέσα από το χιόνι.
Το φυτό είναι βολβώδες με άνθη κυανόλευκα και το συναντάμε στην αλπική ζώνη των Κρητικών βουνών.
To μικρό αυτό φυτό έχει «ξαναβαπτιστεί» .
Η σημερινή ονομασία του είναι scilla nana ενώ οι παλιές ονομασίες του είναι:
  • Chionodoxa nana - chionodoxa cretica - scilla cretica - chionodoxa forbesii - nar.idaea.scilla albescens


Scilla sp.
Familia botánica: Liliaceae
ὑάκινθος· [οἱ δὲ Ἑλικωνιάς, οἱ δὲ πορφυρανθές, Ῥωμαῖοι βάκκουμ, οἱ δὲ οὐακκίνιουμ.] φύλλα ἔχει ὅμοια βολβῷ, καυλὸν σπιθαμιαῖον, λεῖον, λεπτότερον μικροῦ δακτύλου, χλωρόν, κόμην ἐπικειμένην κυρτήν, ἄνθους πλήρη πορφυροειδοῦς, ῥίζαν καὶ αὐτὴν ἐμφερῆ βολβῷ, ἥτις σὺν οἴνῳ καταπλασθεῖσα λευκῷ ἐπὶ παίδων ἀνήβους τηρεῖν πεπίστευται· ἵστησι δὲ καὶ κοιλίαν καὶ οὖρα ἄγει ποθεῖσα καὶ φαλαγγιοδήκτους ὠφελεῖ. ὁ δὲ καρπὸς στυπτικώτερος ὢν καὶ αὐτὸς κοιλιακοὺς ὠφελεῖ, ἴκτερόν τε ἀποκαθαίρει σὺν οἴνῳ πινόμενος.

dioscorides

Monday 10 July 2017

Η κρυσταλλίνα Νάξου και ο ιστορικός Κυνίδαρος!


Αρχαίοι  Κούροι Νάξου : ημιιτελή αγάλματα που παρίσταναν γυμνό νέο άνδρα σε υπερφυσικό μέγεθος  και χρονολογούνται γύρω στο 500-600 πΧ. Είναι η εποχή που οι ευγενείς παραγγέλνουν μνημειώδη έργα που επιβάλλονται με την αυστηρή δομή και το μέγεθός τους. Τα γλυπτά αποκτούσαν στο λατομείο χονδρικά το σχήμα τους και μεταφέρονταν χωρίς την τελική επεξεργασία για να μην υποστούν φθορές κατά την μεταφορά στον τελικό προορισμό. Φωτ. Π. Τζεφέρη
Μια ομάδα από πέντε βουνά κοντά στην περιοχή που είναι γνωστή ως Κυνίδαρος (ένα χωριό 400 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, και 15 χιλιόμετρα ανατολικά της πόλης της Νάξου), παρείχε από τους αρχαίους χρόνους την πολύτιμη πρώτη ύλη στους τοπικούς τεχνίτες και μαρμαροτεχνίτες για τη δημιουργία έργων από μια ξεχωριστή και διάσημη για τα χαρακτηριστικά της, ποικιλία μαρμάρου, γνωστής ως Μάρμαρο Νάξου.

Σήμερα, τα λατομεία μαρμάρου που βουίζουν, σμιλεύοντας τις πανέμορφες λευκές πλάκες ασβεστόλιθου που αστράφτουν στον ήλιο, μαρτυρούν τη μεγάλη ιστορία του νησιού ως παραγωγού ενός από τα καλύτερα είδη ελληνικού μαρμάρου, έστω και αν πλέον αυτό το μάρμαρο παράγεται σε περιορισμένες ποσότητες.

Tα λατομεία μαρμάρου στη Νάξο, παρά τις στρεβλώσεις περιβαλλοντικού χαρακτήρα σε σχέση με τις αποθέσεις και τη διαχείριση των στείρων,  μαρτυρούν τη μεγάλη ιστορία του νησιού ως παραγωγού ενός από τα καλύτερα είδη ελληνικού μαρμάρου: Κρυσταλλίνα Νάξου, Φωτ. Π. Τζεφέρη
Στο κεντρικό λιμάνι του νησιού, με μια μόνο ματιά, θα δείτε μπροστά σας να συνυπάρχουν η αρχαία και η σύγχρονη παραγωγή μαρμάρου του νησιού: Περπατήστε κατά μήκος της παραλίας που οδηγεί στον Ναό του Απόλλωνα (6ος αιώνας π.Χ. ), πάνω στο νησάκι Παλάτια, και στα δεξιά θα δείτε ένα άγαλμα της Αριάδνης, έργο του 21ου αιώνα μ.Χ. Και τα δύο δημιουργήθηκαν με το ίδιο μάρμαρο ... με μερικές χιλιάδες χρόνια διαφορά.

Η Νάξος είναι γνωστή για τον πλούτο της σε αρχαίους μαρμάρινους ναούς, μνημεία και γλυπτά (πολλά από τα οποία διατηρούνται ακόμη και σήμερα). Λείψανα από τα έργα εκείνης της εποχής εμφανίζονται σε όλο το νησί, τεκμηριώνοντας στον σύγχρονο κόσμο τη σημαντική συμβολή των ναξιώτικων μαρμάρων, καθώς και τη δεξιοτεχνία που είχε αναπτυχθεί στον Κυκλαδικό (και Πρωτοκυκλαδικό) πολιτισμό.

Η έμπνευση και δεξιοτεχνία συνεχίζεται σήμερα με τους σύγχρονους καλλιτέχνες.

Ευρήματα από τα κυκλαδικά ειδώλια, θραύσματα και γλυπτά - από την 5η χιλιετία π.Χ. – εκτίθενται σε μουσεία στη Νάξο και σε όλο τον κόσμο. Μαρμάρινοι είναι και οι γιγάντιοι σε μέγεθος Κούροι και τα αρχαία ιερά του Διονύσου, του Απόλλωνα και της Δήμητρας, που στέκονται στα ίδια σημεία που χτίστηκαν.

Ο δρόμος προς τα σύγχρονα λατομεία μαρμάρου άνοιξε επίσημα στα τέλη του 1950. Καθώς η μπουλντόζα όργωνε το έδαφος για να ανοίξει έναν νέο δρόμο και να συνδέσει τη Χώρα της Νάξου με το χωριό Κυνίδαρος, συναντήθηκε με το κοίτασμα του μαρμάρου.

Υπάρχουν διάφορα χαρακτηριστικά που κάνουν το μάρμαρο της Νάξου μοναδικό.Πρώτα απ’ όλα η λάμψη του (κρυστάλλωση), το καθιστά ένα από τα πιο δημοφιλή. Είναι λιγότερο πορώδες από τα άλλα είδη, έτσι είναι πιο ανθεκτικό και λιγότερο επιρρεπές σε λεκέδες από διαρροές (αν η διαρροή, φυσικά, απομακρυνθεί σε εύλογο χρόνο). Το μάρμαρο χρησιμοποιείται για διάφορες εσωτερικές και εξωτερικές διακοσμήσεις, όπως κεραμίδια, προσόψεις κτιρίων, δάπεδα, σκάλες και φυσικά, έργα τέχνης. Το μάρμαρο Νάξου αποτελείται από 2% χαλαζία και 98% ασβεστίτη. Έτσι εξηγείται η λαμπερή του εμφάνιση, που φαίνεται να αντανακλά το φως. Ένα τέλειο παράδειγμα είναι ο ναός της Δήμητρας στο Γύρουλα Σαγκρίου.

Η επίσημη εμπορική ονομασία του Μαρμάρου Νάξου είναι Κρυσταλλίνα Νάξου και υπάρχει σε τρεις κατηγορίες: Το λευκό είναι το κορυφαίο από τα τρία και καλύπτει 20 % της παραγωγής. Το ημίλευκο είναι το πιο εμπορικό και καλύπτει το 50% της παραγωγής και το γκρι, καλύπτει το υπόλοιπο 30 % της παραγωγής. Ενδιαφέρον είναι να σημειωθεί, σύμφωνα με τους ειδικούς στον τομέα , ότι σε αντίθεση με άλλα λατομεία, στη Νάξο το μάρμαρο εδράζεται σε κάθετη κλίση, σε αντίθεση με τη συνήθη οριζόντια κλίση.

Το βουνό ή οι εγκαταστάσεις των λατομείων που διαθέτουν το μάρμαρο Νάξου γύρω από την περιοχή του Κυνιδάρου είναι γνωστές ως: Σανιδάς (το παλαιότερο λατομείο, που βρίσκεται ακόμη σε λειτουργία), ο Ζας (δεν πρέπει να συγχέεται με το όρος Ζα), που στεγάζει τρία λατομεία, ο Μπολιμπάς (το μεγαλύτερο λατομείο, που είναι ορατό από τον δρόμο προς Κυνίδαρο ), τα Δύραχα και τα λατομεία Αμελαθίου και Σκαρέντζου (που είναι ανενεργά σήμερα).

Τα σύγχρονα λατομεία στον Κυνίδαρο είναι λίγα χιλιόμετρα (περίπου 7) από το αρχαίο λατομείο στο Φλεριό, δίπλα απ' το χωριό Μήλοι. Εκεί υπάρχει, εκτός από τους εγκαταλελειμμένους Κούρους, τόπος λατρείας των Γιγάντων 'Οτου και Εφιάλτη που ήταν προστάτες των λατόμων κατά την αρχαιότητα.

Οι περιορισμένες διαθέσιμες ποσότητες επιτείνουν την «ιδιαιτερότητα» του μαρμάρου της Νάξου. Είναι εύκολο να το καταλάβει αυτό κάποιος, βλέποντας ότι αυτό το μοναδικό σύμπλεγμα βουνών γύρω από την περιοχή έχει εκπληρώσει τη ζήτηση μαρμάρου εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Πηγή: www.naxos.gr, Μάρμαρο Νάξου: Από τα Βάθη της Γης στα Μουσεία του Κόσμου

[Επιμέλεια: Π. Τζεφέρης]
Ο ορυκτός πλούτος και η μεταλλευτική παρακαταθήκη της Νάξου
Γεωλογικό Mουσείο Απειράνθου Νάξου
Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ

Sunday 9 July 2017

Μέδουσες στον Κορινθιακό - Τι πρέπει να προσέχετε!

"Πελάγια" τσούχτρα (pelagia nuctiluca)
Σε ανακοίνωση του ο Όμιλος Αυτοδυτών Λουτρακίου ενημερώνει τους λουόμενους στις παραλίες του Κορινθιακού κόλπου, σχετικά με τα μέτρα προφύλαξης από τις τσούχτρες και μέδουσες.

Όπως αναφέρουν, "λόγω των ευνοϊκών κλιματολογικών συνθηκών (αυξημένη θερμοκρασία θάλασσας, πρώιμη άνοιξη, μείωση των φυσικών εχθρών βλέπε δελφίνια, τόνοι, σκουμπρί, φάλαινες, θαλάσσιες χελώνες, κλπ) υπάρχει μια αυξημένη παρουσία από μέδουσες στις Ελληνικές θάλασσες.

Τα δυο είδη που συναντάμε στις θάλασσες του δήμου μας είναι η μέδουσα "Πελάγια" (pelagia nuctiluca) και η μέδουσα "Κοτυλόριζα" (cotylorhiza turberculata).
"Κοτυλόριζα"(cotylorhiza turberculata)

Από τα δυο είδη μόνο το πρώτο χαρακτηρίζεται ως τσούχτρα (τα πλοκάμια της φτάνουν και τα 5 μέτρα) και το τσίμπημα της είναι επώδυνο για τον άνθρωπο. 



ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ

🐋 
Σε περίπτωση οπτικής επαφής αποφεύγουμε το κολύμπι γιατί συνήθως ταξιδεύουν σε κοπάδια. 
🐋 

Σε περίπτωση επαφής απομακρύνουμε τα πλοκάμια από το δέρμα μας χρησιμοποιώντας λίγο χώμα από την παραλία, peeling, όχι με γυμνά χέρια και ποτέ με φρέσκο νερό. 
🐋 

Διάλυμα ξυδιού με νερό έχει αποδειχθεί ότι βοηθάει. Κατόπιν χρησιμοποιούμε πάγο για μείωση της φλεγμονής και κατόπιν κάποια από τις αλοιφές για τσιμπήματα. 
🐋  

Αντί-ισταμινικά μόνο με συνταγή γιατρού. 
🐋  

Η ενόχληση λόγο της τοξίνης που εκτοξεύει παραμένει για αρκετές ημέρες. 
🐋  

Σε περίπτωση αλλεργικού σοκ επικοινωνούμε με γιατρό η νοσοκομείο. 
🐋 

Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Toxins, ένας απλός τρόπος να εξουδετερωθεί το δηλητήριο της μέδουσας είναι η εμβύθιση του πάσχοντος μέρους του σώματος σε ζεστό νερό. 
🐋  

Οι ερευνητές πραγματοποίησαν επισκόπηση (μετα-ανάλυση) σε περισσότερα από 2.000 άρθρα σχετικά με το τσίμπημα της μέδουσας και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η θερμότητα είναι ο πλέον αποτελεσματικός παράγοντας για να αντιμετωπιστεί ο πόνος, η φλεγμονή, η βλάβη των ιστών και τα άλλα συναφή συμπτώματα του τσιμπήματος. 
🐋 
Ο λόγος είναι ότι το δηλητήριο της μέδουσας είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στη θερμότητα, οπότε το ζεστό νερό το «απενεργοποιεί», δηλώνει η Κρίστι Γουίλκοξ από το Πανεπιστήμιο της Χαβάης και μία εκ των συντακτών της μελέτης. 
🐋  Εάν το τσίμπημα βρίσκεται στο χέρι ή το πόδι, τότε το πάσχων άκρο πρέπει να εμβυθιστεί σε καθαρό ζεστό νερό (καλό είναι η θερμοκρασία του νερού να είναι αρκετά υψηλή, στο επίπεδο που μπορεί να γίνει ανεκτή) το συντομότερο δυνατό για τουλάχιστον 20 λεπτά. 
Ένα ζεστό μπάνιο/ντους είναι κατάλληλο στην περίπτωση που το τσίμπημα βρίσκεται στο στήθος, την πλάτη ή κάποιο άλλο μέρος του σώματος που είναι αδύνατο να εμβυθιστεί μεμονωμένα στο νερό 
Το φαινόμενο του υπερπληθυσμού στις μέδουσες είναι παροδικό και μειώνεται στην πορεία του καλοκαιριού. 
🐋🐋🐋

ΠΡΟΣΟΧΗ 
ΔΕΝ βγάζουμε ποτέ τις μέδουσες στην παραλία γιατί αποτελούν σημεία μόλυνσης και δυσοσμίας λόγο της αποσύνθεσης τους. 
Σημείωση 
Οι μέδουσες αποτελούν βασικό κρίκο στην διατροφική αλυσίδα των θαλάσσιων ειδών αφού καταναλώνουν πλαγκτόν και μετά καταναλώνονται από ψάρια. 
Μια φάλαινα καταναλώνει πάνω από 100 κιλά μέδουσες σε μια ημέρα.
🐋🐋🐋 
Φωτογραφίες από το αρχείο των "ΑΥΤΟΔΥΤΩΝ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ" 
Παρακαλούμε κοινοποιήστε την ανακοίνωση. 

Friday 7 July 2017

700 τα παγκοσμίως πρωτότυπα ορυκτά του Λαυρίου!

  (Ι)

Neodymium Agardite (Agardite-Nd) Type Locality MINE HILARION Kamariza Lavrio
Σε πρόσφατο άρθρο έγινε αναφορά σε ένα νέο ορυκτό που ανακαλύφθηκε στο Λαύριο και ταυτοποιήθηκε ως παγκοσμίως πρωτότυπο ορυκτό.

Katerinopoulosite: ένα ακόμη μοναδικό παγκοσμίως ορυκτό από το Λαύριο!

Επίσης αναφέρθηκαν και ορισμένα ακόμη ορυκτά (Voudourisite και Lazaridisite, που ανακαλύφθηκαν στο ορυχείο Esperanza αλλά και Kapellasite στο ορυχείο Νο 19 Σουνίου) τα οποία αποτελούν χαρακτηριστικά ορυκτά για την περιοχή (TL). Η ένδειξη (TL) καταδεικνύει ότι το ορυκτό είναι χαρακτηριστικό για την εκάστοτε περιοχή (Type Locality).

Πολλοί αναρωτήθηκαν ποιες είναι οι χρήσεις τους και τι συνιστά μια τέτοια ανακάλυψη για την Λαυρεωτική και γενικότερα τον τόπο μας. Ας δώσουμε λοιπόν ορισμένες επιπλέον πληροφορίες σχετικά με τα ορυκτά και ειδικότερα τα ορυκτά του Λαυρίου.

Καταρχάς δεν είναι μόνο τα 2-3 ορυκτά του Λαυρίου που αναφέρθηκαν στο παραπάνω άρθρο. Είναι και πολλά άλλα, σύνολο 562 ορυκτά που έχουν ταυτοποιηθεί μέχρι σήμερα από την περιοχή της Λαυρεωτικής (λίστα mindat.org, 2017). Εντούτοις η λίστα αυτή δεν είναι πλήρης, τα ορυκτά του Λαυρίου είναι αρκετά περισσότερα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες μου από τα Πανεπιστήμια του εξωτερικού, πάνω από 100 επιπλέον ορυκτά από την περιοχή έχουν επίσης ταυτοποιηθεί και θα ανακοινωθούν σύντομα σε έγκυρα διεθνή έντυπα, με αποτέλεσμα τα ορυκτά του Λαυρίου να πλησιάζουν τα 700.

Συνεπώς, από τα 5.470 είδη ορυκτών που έχουν μέχρι σήμερα καταγραφεί στη γη (τα 5.237 αναγνωρίζονται επίσημα από την Διεθνή Ορυκτολογική Ενωση (ΙΜΑ), ΙΜΑ Mineral List, Μάρτιος 2017) περίπου 700 προέρχονται από την περιοχή του Λαυρίου. Κάθε χρόνο ανακαλύπτονται και νέα ορυκτά από την περιοχή της Λαυρεωτικής τα οποία αναγνωρίζονται διεθνώς από την ΙΜΑ ως παγκοσμίως πρωτότυπα ορυκτά. Ετσι η Λαυρεωτική κατατάσσεται μεταξύ των πρώτων περιοχών στον πλανήτη σε αριθμό καταγεγραμμένων ορυκτών.

Ο καμαριζαΐτης (αγγλ. kamarizaite) είναι ένυδρο αρσενικικό ορυκτό του σιδήρου.
Πράγματι, στα «εξοφλημένα» μεταλλεία της Λαυρεωτικής (Θορικού, Σουνίου, Καμάριζας, Πλάκας κλπ) έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα ανεκτίμητης αξίας ορυκτά. Δείγματα αυτών των ορυκτών είναι, ακόμη και σήμερα, περιζήτητα από συλλέκτες, καθώς απαντούν σε μοναδικούς σχηματισμούς, όπως ο αγαρδίτης, ο σερπιερίτης, ο θορικοσίτης, ο λαυριονίτης, ο καμαριζαΐτης, ο (χ)ιλαριονίτης, ο αττικαίτης κ. ά. Πολλά από τα ορυκτά αυτά εκτίθενται στο Ορυκτολογικό Μουσείο Λαυρίου και το Ορυκτολογικό-Μεταλλευτικό Μουσείο Καμάριζας Λαυρίου, ενώ άλλα συμπεριλαμβάνονται σε ιδιωτικές συλλογές.
Ορυκτά και κινητό
Ορισμένα από τα ορυκτά χαρακτηρίζονται ως «ανθρωπογενή», δεν θα υπήρχαν δηλαδή χωρίς την καταλυτική επίδραση του ανθρώπου τους τρεις τελευταίους 2-3 αιώνες και κυρίως την εξορυκτική και μεταλλουργική δραστηριότητα, υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που έχουν δημιουργηθεί πολύ παλαιότερα όπως στα αρχαία ορυχεία του Λαυρίου. Εκτιμάται ότι από το σύνολο των ορυκτών παγκοσμίως, τα 208, δηλαδή το 3% περίπου, έχουν ανθρωπογενή προέλευση.

 Για παράδειγμα, ο Νεαλίτης ή νεάλιθος (Nealite), που ονομάστηκε έτσι το 1980 προς τιμήν του αμερικανού δικηγόρου και συλλέκτη ορυκτών Leo Neal Yedlin, δημιουργήθηκε από την επίδραση του θαλασσινού νερού στις μεταλλουργικές σκουριές του Λαυρίου. Στην ίδια κατηγορία ανθρωπογενών ορυκτών ανήκουν επίσης ο λαυριονίτης, ο παραλαυριονίτης, ο φιντλερίτης, ο γεωργιαδεσίτης, ο σερπιερίτης, ο καπελασίτης, ο Κτενασίτης κλπ, περίπου 15 και πλέον ορυκτά που αποτελούν πλέον type localities για την περιοχή του Λαυρίου (βλ. R. Hazen et al ). Επισημαίνεται ότι ο κατάλογος του συνόλου των 5.470 ορυκτών δεν περιλαμβάνει τα χιλιάδες νέα συνθετικά υλικά που έχουν ιδιότητες των ορυκτών και τα οποία οι άνθρωποι παράγουν βιομηχανικά. Τα υλικά αυτά, σύμφωνα με τον καθηγητή R.Hazen, θα παραμείνουν στο διαχρονικό γεωλογικό «αρχείο» για τα επόμενα δισεκατομμύρια χρόνια ως υπόμνηση ότι κάποτε υπήρξαν άνθρωποι στη Γη.

Και ας έρθουμε στα εύλογα ερωτήματα των αναγνωστών. Ας μην ξεχνάμε ότι τα ορυκτά δεν αποτελούν απλώς δομικά συστατικά των πετρωμάτων που συνθέτουν το στερεό φλοιό της μητέρας Γης. Πολλά από αυτά είναι εξαιρετικά χρήσιμα και συνιστούν την κρυμμένη αξία της καθημερινότητάς μας, όπως φαίνεται και σε ορισμένα ενδεικτικά διαγράμματα που παρατίθενται. Σε όποιο μέρος της γης κι αν ζούμε, κάθε φορά που τρώμε, πίνουμε, πλένουμε ή πλενόμαστε, γράφουμε, ζωγραφίζουμε, μαγειρεύουμε, ταξιδεύουμε, ή απλά καθόμαστε στην εστία του σπιτιού μας, μεταχειριζόμαστε χρήσιμα ορυκτά που έχουν εξορυχθεί και υποστεί κατάλληλη επεξεργασία.


  (ΙΙ)

To ορυκτό Kapellasite ανακαλύφθηκε στο ορυχείο Νο 19 Σουνίου.
Ειδικότερα τα μεταλλευτικά ορυκτά, αποτελούν τη βάση της (εξαγωγικής) Μεταλλουργίας, δηλ. της παραγωγής μετάλλων και στηρίζουν από απλές βιομηχανίες μέχρι την Εθνική Οικονομία πολλών κρατών. Κι αυτό δεν συμβαίνει μόνο σήμερα.

Εδώ και τουλάχιστον πέντε χιλιάδες χρόνια είχαν ήδη αναπτυχθεί απλές μέθοδοι εξαγωγικής μεταλλουργίας, πχ. για την εξαγωγή του χαλκού από τα ορυκτά που τον περιέχουν. Από τότε, η πρόοδος του βιοτικού μας επιπέδου αλλά και του πολιτισμού μας εξαρτήθηκε, σε μεγάλο βαθμό από την εξόρυξη και κατεργασία των ορυκτών.

Πολλά από τα ορυκτά είναι εξαιρετικά χρήσιμα και συνιστούν την κρυμμένη αξία της καθημερινότητάς μας














Η ενεργή έκθεση με θέμα «Τα Ορυκτά και ο Άνθρωπος» στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, είναι κατατοπιστική κυρίως για τα χρήσιμα ορυκτά.
Εντούτοις, τα περισσότερα από τα ορυκτά που έχουν ανακαλυφθεί δεν είναι «χρήσιμα» για τον άνθρωπο με την συνηθισμένη γενική έννοια της χρηστικότητας. Εχουν όμως μεγάλη αισθητική, ιστορική, πολιτιστική, μουσειακή αλλά και επιστημονική αξία. Τέτοια είναι στην συντριπτική τους πλειοψηφία τα ορυκτά του Λαυρίου που προαναφέρθηκαν.

Εξαιρούνται προφανώς τα μεταλλευτικά ορυκτά που εξορύχθηκαν επί αιώνες στην λαυρεωτική και τα οποία δεν είναι προφανώς συλλεκτικά, πλην όμως απετέλεσαν τη βάση της μεταλλευτικής και μεταλλουργικής δραστηριότητας στην περιοχή για την παραγωγή μολύβδου, ψευδαργύρου, αργύρου κλπ.


Τα ορυκτά δεν έχουν μόνο αισθητική και συλλεκτική αξία, έχουν και μεγάλη επιστημονική αξία. Η εξέταση των ορυκτών μας βοηθά-μεταξύ άλλων- να κατανοήσουμε την προέλευση της Γης, εφόσον αποθηκεύουν στο εσωτερικό τους χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με το τι συνέβη στο γεωλογικό παρελθόν. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι τα ορυκτά αποτελούν τη μνήμη του πλανήτη... Ειδικότερα, η επιστημονική αξία των ορυκτών του Λαυρίου είναι τεράστια αν αναλογιστεί κανείς την τεράστια διαχρονική ποικιλία τους. Ορισμένα (25 τουλάχιστον από αυτά τα οποία επίσης περιγράφονται στην ίδια λίστα) έχουν ιδιαίτερη σημειολογία ως χαρακτηριστικά για την περιοχή (TL). Ενδεικτικά λοιπόν αναφέρονται ορισμένα ακόμη πολύ σημαντικά type localities:









Αττικαίτης (Attikaite), -Mine  No 19 Σούνιο
1. Ο Λαυριονίτης (Laurionite), ένα ιστορικό ορυκτό που ανακαλύφθηκε στις σκουριές των μεταλλείων της περιοχής θορικού Λαυρίου και ονομάστηκε έτσι το 1887 από τον Rudolf Koechlin.

Ο λαυριονίτης (αγγλ. laurionite) είναι ένυδρο χλωριούχο ορυκτό του μολύβδου.
2. Ο Γεωργιαδεσίτης (Georgiadèsite), ο οποίος έχει βρεθεί στις σκουριές των σπηλαίων του Πασά-Λιμάνι και στην περιοχή Βρυσάκη. Πρόκειται για σπάνιο ανθρωπογενές ορυκτό σχηματιζόμενο από την επίδραση θαλάσσιου ύδατος σε μολυβδούχα απόβλητα μεταλλευτικών δραστηριοτήτων (σκουριές).Το όνομα του αποδόθηκε προς τιμή του τότε Διευθυντή της εταιρείας μεταλλείων Λαυρίου Μ. Γεωργιάδη,1896.

3. Ο Αγαρδίτης (Nd) (Agardite-Nd), έχει βρεθεί στο ορυχείο Ιλάριον (Hilarion) του Λαυρίου, 2010.

4. Ο Αττικαίτης (Attikaite), έχει βρεθεί στο Shaft No. 132 του ορυχείου Christiana Λαυρίου, 2006.

5. Ο Ιλαριονίτης (Hilarionite), ο οποίος απαντάται στο ορυχείο Ιλάριον, περιοχή Καμάριζα Λαυρίου, 2011.

6. Ο Καμαριζαΐτης (kamarizaite), ο οποίος απαντάται στην περιοχή Καμάριζα του Λαυρίου, όπου εντοπίστηκε από Ρώσους ορυκτολόγους, ενώ δεν έχει αναφερθεί η ανεύρεσή του σε άλλα σημεία της Γης μέχρι σήμερα, 2008.

[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros] *Δρ. ΕΜΠ- Συγγραφέας

Saturday 1 July 2017

Δαφνούλα – Βίνκα (Vinca-Catharanthus Roseus)

Η Δαφνούλα στο μπαλκόνι μας
Η δαφνούλα είναι ένα από τα στολίδια του καλοκαιριού. 
🌺🌺🌺🌺🌺
🌸 Πρόκειται για μονοετές φυτό με πολύ όμορφα λουλουδάκια που έχουν πέντε πέταλα σε διάφορα χρώματα. 
🌸 Τα άνθη μπορούν να είναι μονόχρωμα ή δίχρωμα και εμφανίζονται πάνω σε ωραία σκουρόχρωμα, στρογγυλά, μεγάλα και πράσινα φύλλα.
🌸 Φτάνει περίπου τα 30-40cm ύψος και έχει έντονη ανθοφορία.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για εδαφοκάλυψη ως χαμηλά φυτά που απλώνουν και γενικότερα για δώσουν χρώμα.
Φροντίδα – Περιποίηση
🌸 Η δαφνούλα φυτεύεται το καλοκαίρι έξω και σε τοποθεσίες με ήλιο ή με ημισκιά.
Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται μικρή διάρκεια απευθείας ήλιου για να είναι ζωηρή (περίπου 2 ώρες την ημέρα). 
🌸 Σε συνθήκες καύσωνα και με πολλές ώρες ήλιου μπορεί να πιέζεται λίγο το μεσημέρι αλλά με το που πέσει λιγάκι η θερμοκρασία ξανά δείχνει ακμαία.🌸 Χρειάζεται πότισμα όποτε στεγνώσει το χώμα γύρω από το φυτό μας και σε βάθος 2-3cm είναι σαν ξερή σκόνη, φροντίζοντας να μην λιμνάζει το νερό. 
🌸 Όσο μεγαλώνει αντέχει και πιο πολύ στην ξηρασία. Ένα κόλπο είναι να ρίχνουμε μικρές ποσότητες νερού για να μπορεί το φυτό μας να έχει πολλά άνθη.🌸 Προσαρμόζεται στα περισσότερα χώματα. Αρκεί να στραγγίζουν σχετικά καλά. Ζητάμε στο εμπόριο μείγματα “εξωτερικού χώρου”.
🌸 Δεν απαιτεί κλάδεμα και απλώς καθαρίζουμε το φυτό μας από τα μαραμένα άνθη ή φύλλα.
🌸 Την βοηθάμε με λίγο λίπασμα σε μεγάλες αραιώσεις κάθε 20 ήμερες, γιατί ανθοφορεί συνέχεια και χρειάζεται θρεπτικά συστατικά και κυρίως κάλιο.
🌸 Τα φυτά σε ύψος 30-40cm δεν χρειάζονται τις περισσότερες φορές μεταφύτευση. 
Πηγή