Sunday 13 May 2018

Τουλίπα, το Σύμβολο της Απόλυτης Αγάπης


Οι τουλίπες (Tulipa sp., Liliaceae) είναι ανοιξιάτικα βολβώδη καλλωπιστικά φυτά
Το φυτό κατάγεται από την κεντρική Ασία και είναι από τα πιο διαδεδομένα και αγαπημένα φυτά. Καλλιεργείται ιδιαίτερα για την παραγωγή κομμένου λουλουδιού. 
Στο γένος Tulipa ανήκουν περισσότερα από 100 είδη. 
Σε πάρκα της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης οι τουλίπες έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο ενώ δεν είναι λίγες οι γιορτές και οι εκδηλώσεις που γίνονται με αφορμή το φυτό αυτό. 
Στη χώρα μας ευδοκιμεί στις βόρειες και ψυχρότερες περιοχές και το συναντάμε σε κήπους, πάρκα και πλατείες. 
Υπάρχουν και ορισμένα είδη τουλίπας που συναντά κανείς στα ελληνικά δάση, όπως: 
η Βοιωτική τουλίπα ή κυματόφυλλη (Tulipa boeotica), 
η πρώιμη τουλίπα, 
και οι τουλίπες της Χίου (T. praecox, T. agenensis, T. clusiana, T. undulatifolia). 

Μορφολογικά χαρακτηριστικά της τουλίπας
Η τουλίπα είναι πολυετές ποώδες φυτό. 
Στο υπόγειο ριζικό του σύστημα αναπτύσσεται ο βολβός από το πάνω μέρος του οποίου προκύπτουν αρχικά τα φύλλα και έπειτα το ανθικό στέλεχος. 
Το ύψος του ανθικού στελέχους ποικίλει αναλόγως των καιρικών συνθηκών και της ποικιλίας. Στις περισσότερες τουλίπες κυμαίνεται από 20 – 60 cm. Από την άκρη του ανθικού στελέχους προκύπτει το άνθος.
Τα άνθη της τουλίπας μπορεί να είναι απλά ή διπλά και χαρακτηρίζονται από πολύ μεγάλη ποικιλία χρωμάτων. Υπάρχουν πάρα πολλά είδη και χιλιάδες ποικιλίες τουλίπας που είναι πολύ δύσκολο να ομαδοποιηθούν. 
Παρόλα αυτά έχει γίνει προσπάθεια ταξινόμησης των ποικιλιών της τουλίπας σε 15 διαφορετικές ομάδες, που κυρίως βασίζεται στην εποχή ανθοφορίας, στο ύψος των φυτών και στο σχήμα των ανθέων. Η περίοδος άνθισης της τουλίπας ξεκινάει από τις αρχές Μαρτίου μέχρι το Μάιο, αναλόγως της περιοχής και της ποικιλίας.

Καλλιεργητικές φροντίδες για τις τουλίπες
Η τουλίπα παρουσιάζει πολύ καλή ανάπτυξη, όταν φυτευτεί σε αμμοπηλώδη εδάφη. Μπορεί όμως να ευδοκιμήσει και σε άλλους τύπους εδαφών. 
Θα πρέπει να φυτεύεται στα ηλιαζόμενα σημεία των παρτεριών. Επιπλέον, η προσθήκη οργανικής λίπανσης είναι απαραίτητη τόσο πριν τη φύτευση όσο και κατά τη διάρκεια. 
Ένα με δύο μήνες πριν τη φύτευση της τουλίπας θα πρέπει να γίνει ένα βαθύ όργωμα του χώματος με σκοπό τον καλό αερισμό του καθώς και να εμπλουτιστεί με κοπριά ή άλλη οργανική ουσία (compost).
Κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας η τουλίπα απαιτεί ποτίσματα σε τέτοια συχνότητα, ώστε να μην φτάσουν τα φυτά σε σημείο μαρασμού. 
Αυτό εξαρτάται από τις βροχοπτώσεις την περίοδο του χειμώνα και της άνοιξης. Επιπλέον, χρειάζεται συχνά να αφαιρούνται τα ζιζάνια γύρω από τα φυτά καθώς και σκαλίσματα του εδάφους. 
Η τουλίπα είναι πολύ ανθεκτική στις χαμηλές θερμοκρασίες ενώ σε θερμότερα κλίματα δεν αναπτύσσεται καθόλου ή αναπτύσσεται χωρίς να ανθίζει.

Πολλαπλασιασμός της τουλίπας
Η τουλίπα πολλαπλασιάζεται με τους βολβούς οι οποίοι φυτεύονται την περίοδο του φθινοπώρου από Σεπτέμβρη μέχρι Οκτώβρη, σε βάθος 10 cm. και αποστάσεις μεταξύ τους 15-20 εκατοστά. Επιπλέον, η τουλίπα μπορεί να πολλαπλασιαστεί και με σπόρο. 
Ο τρόπος αυτός δεν προτιμάται καθώς δίνει φυτά με διαφορετικό χρώμα ανθέων, από το αρχικό φυτό. 
Ο πολλαπλασιασμός με σπορά χρησιμοποιείται συνήθως μόνο για ερευνητικούς σκοπούς.
Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες που έχει ξεραθεί το υπέργειο μέρος αφαιρούμε τους βολβούς από το χώμα και τους αποθηκεύουμε, σε μέρος σκοτεινό και λίγη υγρασία, με σκοπό να τους ξαναφυτέψουμε το φθινόπωρο. 
Οι βολβοί κατά την αποθήκευση τους δεν θα πρέπει να αποξηραίνονται πλήρως.
Εχθροί – ασθένειες της τουλίπας
Οι τουλίπες προσβάλλονται από έντομα όπως είναι οι αφίδες καθώς και από τετράνυχους, χωρίς να προκαλούν σημαντικά προβλήματα στο φυτό. 
Επιπλέον, ο βολβός προσβάλλεται συχνά από διάφορους μύκητες του εδάφους, εξαιτίας της υπερβολικής υγρασίας που υπάρχει την περίοδο φύτευση και ανάπτυξης του φυτού. Οι μύκητες αυτοί προκαλούν τα σάπισμα στους βολβούς ή στο σημείο του ανθικού στελέχους που ακουμπά με το χώμα. 
Η προσβολή της τουλίπας από ιούς σε ορισμένες περιπτώσεις είναι και επιθυμητή καθώς προκαλείται μια καλαίσθητη πολυχρωμία στα άνθη.

Φύτευση της τουλίπας στον κήπο και τη βεράντα
Η τουλίπα φυτεύεται σε συνδυασμό με άλλα βολβώδη φυτά δημιουργώντας όμορφα πολύχρωμα παρτέρια.
Συνήθως φυτεύεται στην 2η ή 3η σειρά του παρτεριού, αναλόγως του ύψους της ποικιλίας.
Φυτεύονται κατά ομάδες, χρησιμοποιώντας ποικιλίες με διάφορα χρώματα δημιουργώντας έτσι εντυπωσιακούς συνδυασμούς και εικόνες.
Φυτεύονται επίσης και σε βραχόκηπους.
Τα κομμένα λουλούδια της τουλίπας δημιουργούν εντυπωσιακές ανθοσυνθέσεις και μπουκέτα. Η διάρκεια ζωής του στο ανθοδοχείο είναι από 3 έως 10 ημέρες.