Η έννοια «πράσινη» ενέργεια αποκτά κυριολεκτική σημασία, όταν πρόκειται τα δέντρα να γίνουν πηγές τροφοδοσίας ηλεκτρικού ρεύματος. Όσο κι αν ακούγεται αδιανόητο, αυτό ακριβώς είναι το όραμα ορισμένων επιστημόνων, που φιλοδοξούν να μετατρέψουν σε γεννήτριες τα δέντρα γύρω μας!
Η «τρελή» ιδέα κερδίζει έδαφος και, αν κάποτε υλοποιηθεί, όχι μόνο θα
μπορεί κάποιος να συνδέει μια ηλεκτρονική συσκευή για φόρτιση στον κορμό
ενός δέντρου, αλλά τα ίδια τα δάση θα μπορούν να παρέχουν ηλεκτρισμό σε
τεράστια δίκτυα αισθητήρων, που θα προειδοποιούν έγκαιρα για πυρκαγιές,
σύμφωνα με το New Scientist.
Είναι ήδη γνωστό ότι αν κάποιος βάλει ηλεκτρόδια από δύο διαφορετικά
μέταλλα (συνήθως χαλκό και ψευδάργυρο) σε ένα φυτό (π.χ. πατάτα), μπορεί
να παραχθεί μια μικρή ποσότητα ηλεκτρισμού - κάτι που έχει αξιοποιηθεί
δεόντως και σε παιδικά πειράματα.
Πέρυσι, μια ομάδα ερευνητών του πανεπιστημίου ΜΙΤ των ΗΠΑ, υπό τον
Αντρέας Μερσίν, έβαλε ηλεκτρόδια από το ίδιο μέταλλο στον κορμό ενός
δέντρου και στο γειτονικό χώμα και απέδειξε ότι επίσης παράγεται
ηλεκτρικό ρεύμα, πιθανώς από τη διαφορά του pH ανάμεσα στο δέντρο και το
χώμα, μια χημική ανισορροπία που διατηρείται από τις μεταβολικές
διαδικασίες του δέντρου. Η σχετική επιστημονική εργασία δημοσιεύτηκε στο
περιοδικό PloS ONE.
Το ερώτημα είναι αν μπορεί να παραχθεί ρεύμα υψηλότερης τάσης, ώστε να
είναι χρήσιμο.
Τα δέντρα φαίνεται να μπορούν να παράγουν ένα συνεχές βολτάζ ανάμεσα
στα 20 και σε λίγες εκατοντάδες
millivolt (ένα millivolt είναι το ένα χιλιοστό του βολτ), δηλαδή πολύ λιγότερο
από το ρεύμα τάσης 1,5 βολτ που παράγει μια συμβατική μπαταρία ΑΑ.
Ο ηλεκτρολόγος μηχανολόγος Μπάμπακ Πάρβιτς του Πανεπιστημίου της
Ουάσιγκτον στο Σιάτλ και οι συνεργάτες του, κάνοντας πειράματα με
σφεντάμια, κατάφεραν να αυξήσουν την τάση που παρήγαγε το δέντρο,
προσθέτοντας στον κορμό μια συσκευή ενίσχυσης της τάσης. Ο μετατροπέας
αυτός για αρκετή ώρα βρίσκεται σε φάση αναμονής (stand-by), καθώς
αποθηκεύει ηλεκτρική ενέργεια από το δέντρο και κατά περιοδικά
διαστήματα την απελευθερώνει με τάση 1,1 βολτ. Η περιοδικότητα της
μετατροπής-ενίσχυσης του ρεύματος ελέγχεται από ένα συνδεδεμένο ρολόι
(που τροφοδοτείται με ηλεκτρισμό επίσης από το δέντρο), το οποίο
λειτουργεί στα 350
millivolt και καταναλώνει ένα νανοβάτ ενέργειας.
Η σχετική επιστημονική εργασία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "ΙΕΕΕ
Transactions on Nanotechnology". Ο Πάρβιτς πιστεύει ότι στο μέλλον, με
την περαιτέρω βελτίωση της σχετικής τεχνολογίας, τα δέντρα θα μπορούν να
τροφοδοτούν με ενέργεια ηλεκτρονικές συσκευές, που θα είναι πάνω στον
κορμό τους και οι οποίες θα παρακολουθούν είτε την υγεία του ίδιου του
φυτού είτε την κατάσταση του γύρω περιβάλλοντος.
Καθώς οι φορητές ηλεκτρονικές συσκευές γίνονται όλο και πιο μικρές και
λιγότερο απαιτητικές σε ενέργεια, ο Πάρβιτς οραματίζεται πιο τολμηρές
χρήσεις στο μέλλον, του τύπου…βάλε το κινητό στο δέντρο για φόρτιση!
Μια άλλη ερευνητική ομάδα της αμερικανικής εταιρίας Voltree Power έχει
ήδη κατοχυρώσει μια εμπορική πατέντα για ένα κύκλωμα που τροφοδοτείται
με ηλεκτρισμό δέντρου. Η εταιρία ήδη χρησιμοποιεί αυτά τα κυκλώματα σε
καινοτομικούς αισθητήρες που βρίσκονται πάνω σε δέντρα και καταγράφουν
τη θερμοκρασία και την υγρασία των δασών. Φέτος η εταιρία δοκίμασε
πιλοτικά ένα ασύρματο δίκτυο αισθητήρων που ανιχνεύουν δασικές
πυρκαγιές.
Μια άλλη αμερικανική επιστημονική ομάδα, υπό τον Μισέλ Μαχαρμπίζ του
πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας Μπέρκλεϊ, έδειξε πρόσφατα, με σχετικά
πειράματα, ότι η διαδικασία της διαπνοής των φύλλων (εξάτμισης του
νερού) μπορεί να δράσει ως μηχανική αντλία, συνεπώς μπορεί να
αξιοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η σχετική
επιστημονική εργασία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό φυσικής "Applied Physics Letters".
