Η βαλεριάνα (Valeriana officinalis) είναι φυτό πολυετές ποώδες και ανθοφόρο της οικογένειας των βαλεριανοειδών.
Τη συναντούμε συνήθως κοντά σε ποτάμια και χείμαρρους, σε υγρά λιβάδια, δάση και χλοερές πλαγιές, στις πεδιάδες αλλά και στα ορεινά.
Το όνομα «βαλεριάνα» προήλθε από τη λατινική λέξη valere που σημαίνει «υγεία και δύναμη» και αναφέρεται στην θεραπευτική χρήση του φυτού, αν και υποστηρίζεται ότι μπορεί να αναφέρεται και στη δυνατή του οσμή.
Τα άνθη της είναι μικρά ροζ και λευκά ανάλογα από την ποικιλία, σε σχηματισμό ομπρέλας στην κορυφή του φυτού, ενώ ο βλαστός σωληνοειδής και χνουδωτός.
Η ρίζα της είναι ινώδης με έντονο άρωμα και είναι το κύριο μέρος του φυτού με τις κυριότερες και σημαντικότερες θεραπευτικές ιδιότητες.
Οι γάτες τρώνε τα φύλλα της βαλεριάνας για να καθαρίζουν το στομάχι τους, όταν έχουν προβλήματα και για αυτό στη Γαλλία το φυτό λέγεται «γατοβότανο».
Ιστορία Βαλεριάνας
Παντού βλέπουμε τη βαλεριάνα να χαρακτηρίζεται με φράσεις όπως:
«το τελειότερο από τα φυτικά καταπραϋντικά»,
«το μοναδικό φυτό που συνιστάται για νευρικές παθήσεις»,
«η αρχαιότερη μέθοδος θεραπευτικής αγωγής για νευρικές διαταραχές».
Ο Πλίνιος την αναφέρει σαν φάρμακο για νευρικούς σπασμούς και μερικοί συγγραφείς του 17ου και 18ου αιώνα τη θεωρούσαν το ειδικό φάρμακο για την επιληψία.
Στην Ayurveda χρησιμοποιείται επίσης εδώ και εκατοντάδες χρόνια.
Την ίδια σημασία στην βαλεριάνα δίνει και η Κινέζικη παραδοσιακή ιατρική.
Σήμερα συνιστάται σαν καταπραϋντικό για νευρικές διαταραχές που συχνά συναντάμε στις γυναίκες, όπως καταθλίψεις, σπασμούς, ιλίγγους, ημικρανίες, ταχυπαλμίες, δύσπνοια, νευρώσεις του στόμαχού, νευρικές κρίσεις, αυπνίες.
Οφέλη για την Υγεία
Ηρεμιστική
Βοηθά στην νευρική υπερένταση και στο άγχος. Ευεργετική κατά της νευρασθένειας, της υστερίας και των εξάψεων.
Οι επιστήμονες έχουν βρει ότι η ρίζα βαλεριάνας αυξάνει την ποσότητα μιας χημικής ουσίας που ονομάζεται γάμμα αμινοβουτυρικό οξύ (GABA) μέσω των υποδοχέων GABA.
Το GABA βοηθά στη ρύθμιση των νευρικών κυττάρων και ηρεμεί το άγχος.
Κλινικές μελέτες έχουν δείξει εντυπωσιακά αποτελέσματα όσον αφορά την αϋπνία.
Ρυθμίζει την εγκεφαλική λειτουργία ώστε να κοιμόμαστε ευκολότερα το βράδυ και να παραμένουμε με καλύτερη νοητική συγκέντρωση και διαύγεια κατά την διάρκεια της ημέρας.
Θεωρείται πιο ασφαλές ηρεμιστικό από τις Βενζοδιαζεπίνες (Valium) επειδή δεν είναι εθιστική και δεν αυξάνεται ανεξέλεγκτα η ηρεμιστική της δράση με κατανάλωση οινοπνεύματος και βαρβιτουρικών.
Υποτασική
Σημαντική δράση κατά της υπέρτασης και της ταχυκαρδίας.
Προκαλεί διαστολή της στεφανιαίας αρτηρίας και φαίνεται να έχει αντιαρρυθμική δράση.
Τα ίδια ενεργά συστατικά που κάνουν τη ρίζα της βαλεριάνας τόσο αποτελεσματική για τη διαχείριση του στρες, μπορούν να βοηθήσουν το σώμα να ρυθμίσει σωστά την αρτηριακή πίεση.
Η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι κάτι που σίγουρα θέλετε να αποφύγετε, καθώς αυξάνει την πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής προσβολής.
Μελέτες υποστηρίζουν ότι τα συμπληρώματα ρίζας βαλεριάνας μπορούν να βοηθήσουν φυσικά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και να διατηρήσουν σε υγιές επίπεδο, γεγονός που έχει άμεσο θετικό αντίκτυπο στην υγεία της καρδιάς σας.
Σύμφωνα με μια έρευνα στο BMC Complementary and Alternative Medicine, η βαλεριάνα έχει αποδειχθεί ότι:
- καταστέλλει τόσο το σωματικό όσο και το ψυχολογικό στρες βοηθώντας στη διατήρηση των επιπέδων σεροτονίνης.
Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που βοηθά στη ρύθμιση της διάθεσης.
Βοηθά τον ύπνο – Κατευναστικό
Κλινικές έρευνες αναφέρουν ότι η βαλεριάνα μπορεί να βοηθήσει στην βελτίωση του ύπνου και την ποιότητα του ύπνου.
Η βαλεριάνα περιέχει μια χημική ουσία που ονομάζεται linarin, η οποία δημιουργεί αυτό το ηρεμιστικό αποτέλεσμα.
Το εκχύλισμα βαλεριάνας μπορεί να προκαλέσει καταστολή αυξάνοντας το επίπεδο GABA του εγκεφάλου σας.
Το γάμμα-αμινοβουτυρικό οξύ (GABA) είναι ένας ανασταλτικός νευροδιαβιβαστής στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Σε αρκετά μεγάλες ποσότητες μπορεί να προκαλέσει ηρεμιστικό αποτέλεσμα, ηρεμώντας τη νευρική δραστηριότητα.
Ήπια αναλγητική για Εμμηνόρροια
Η ρίζα της βαλεριάνας μπορεί να βοηθήσει:
- στην φυσική ανακούφιση των κραμπών της έμμηνης ρύσεως
- πρήξιμο λόγω κατακράτησης υγρών
- πόνος ή πρήξιμο στο στήθος.
Η βαλεριάνα μπορεί να είναι ένα:
- φυσικό ηρεμιστικό και αντισπασμωδικό, καταστέλλοντας τους μυϊκούς σπασμούς
- δρα ως φυσικό χαλαρωτικό μυών,
- μπορεί να ηρεμήσει αποτελεσματικά τις σοβαρές συσπάσεις των μυών της μήτρας που προκαλούν τον τρομερό πόνο που βιώνουν πολλές γυναίκες κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως.
Χρήση Βαλεριάνας
Η βαλεριάνα πωλείται ως ξηρό εκχύλισμα, σκόνη βαλεριάνας, συμπλήρωμα διατροφής κάψουλας, τσάι, βάμμα και ως υγρό εκχύλισμα.
Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί εξωτερικά σε μορφή αιθέριου ελαίου.
Η βαλεριάνα φαίνεται να είναι αποτελεσματική αφού την παίρνετε τακτικά για 2 ή περισσότερες βδομάδες.
