Σπήλαιο Αλιστράτης: Ένα ανεπανάληπτο μνημείο της φύσης Spilaio Alistratis - Alistrati Cave - Cave of Alistrati

Cave of Alistrati

Ένα από τα ωραιότερα σπήλαιο όχι μόνο της Ελλάδας και της Ευρώπης αλλά και ολόκληρου του κόσμου, θεωρείται το Σπήλαιο της Αλιστράτης.

Το σπήλαιο βρίσκεται σε μια εξαίρετη τοποθεσία ανατολικά του νομού Σερρών και πολύ κοντά στον νομό Δράμας, μόλις 6 χλμ από την πανέμορφη πόλη της Αλιστράτης στη θέση Πετρωτό.

Καταλαμβάνει έκταση 14.000 στρεμμάτων βαθιά στα έγκατα της γης. Ο επισκέπτης γοητεύεται ακούγοντας την πλούσια ιστορία του σπηλαίου από τους φιλόξενους ξεναγούς.

Περασμένο μεσημέρι πια με μια αφόρητη ζέστη να μας περιβάλλει περιμέναμε να συγκεντρωθούμε μια μικρή δεκαμελή ομάδα η οποία συμπεριελάμβανε και 3 μικρά παιδιά ηλικίας από 3-10 ετών.  
Μπαίνοντας στην μεγαλοπρεπή είσοδο αρχίσαμε να  νιώθουμε την υγρασία να κολλάει στα κορμιά μας και μια παράξενη μυρωδιά να μας τυλίγει. Το θέαμα ανυπέρβλητο καθώς μας μαγεύει κυριολεκτικά με τα μοναδικής ομορφιάς σχήματα των σταλακτιτών και σταλαγμιτών αλλά και τις σημαντικές πληροφορίες που λαμβάνουμε.

Η ευγενέστατη ξεναγός με χαμόγελο ξεκίνησε την ευχάριστη περιήγηση στο εσωτερικό του σπηλαίου:

«Το σπήλαιο της Αλιστράτης, είναι σχεδόν επίπεδο. Θα ακολουθήσουμε τον τσιμεντένιο διάδρομο μήκους 1,5 χιλιομέτρου και θα επιστρέψουμε από την ίδια διαδρομή. Το σπήλαιο ήταν γνωστό στους κατοίκους της περιοχής από τις αρχές του αιώνα, καθώς τα αγριοπερίστερα έβρισκαν εκεί καταφύγιο και τα είχαν εντοπίσει οι κυνηγοί. Πολλοί γνώριζαν την ύπαρξη της σπηλιάς αλλά κανείς τότε δεν είχε αντιληφθεί την σημασία της. Το 1958 οργανώθηκε αποστολή εξερεύνησης του σπηλαίου από τον δάσκαλο κ. Ιατρίδη, ενώ το 1975 έγινε γνωστό στην Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία και με την καθοδήγηση του κ. Συμεωνίδη άρχισαν οι έρευνες. Υπάρχουν 4 ακόμα γειτονικά σπήλαια που δεν είναι προσβάσιμα στο κοινό.

Το Σπήλαιο της Αλιστράτης καλύπτει επιφάνεια 25.000 τμ, έχει μήκος 3.000 μέτρα, χρονολογείται πριν από 2.000.000 χρόνια και έχει φυσικό εξαερισμό.

Βρισκόμαστε στην είσοδο του σπηλαίου, στον προθάλαμο που έχει ύψος 8 μέτρα. Από αυτό το σημείο ξεκινούν τα 3 κύρια μονοπάτια. Εμείς θα ακολουθήσουμε το μονοπάτι που ξεκινάει μπροστά μας μήκους 1,5 χιλιομέτρων. Υπάρχει ένα δεύτερο μονοπάτι 800 μέτρων και ένα μικρότερο. Η θερμοκρασία μέσα στο σπήλαιο είναι σταθερή χειμώνα καλοκαίρι και κυμαίνεται από 15-19 βαθμούς, ενώ η υγρασία αξίζει το 75-100%.

Η αίθουσα υποδοχής με 60 μέτρα πλάτος, μήκος 100 μέτρων περίπου και ύψος 20-30 μέτρα. Όσο προχωρούμε ο διάκοσμος του σπηλαίου γίνεται πλουσιότερος. Παρατηρούμε τους τεράστιους, κατάλευκους, παραπετασματοειδείς σταλακτίτες ενώ λίγο πιο κάτω αριστερά δείτε τους λεπτούς σωληνοειδείς σταλακτίτες.

Θαυμάζουμε τους μοναδικούς εκκεντρίτες με τα πολύπλοκα σχήματα και τους ελικτίτες που είναι από τους σπανιότερους σχηματισμούς σε ανάλογα σπήλαια.

Πιο πέρα βλέπουμε τις «Φλόγες». Είναι εντυπωσιακοί κόκκινοι σταλακτίτες. Είμαστε σε μια στοά ύψους 35 μέτρων και βλέπουμε αυτό το μεγαλοπρεπές φράγμα από κολώνες. Αυτοί οι σταλακτίτες είναι τεράστιοι και έχουν μήκος πάνω από 15 μέτρα.

Οι σπηλαιοαποθέσεις είναι μοναδικές. Τα γκουρ έιναι κάποιες από αυτές με μέγεθος και σχήμα που ποικίλει. Τα Ωοειδή, ογκοειδή και τα κουνοπιδοειδή είναι από τις ομορφότερες και πιο ασυνήθιστες μορφές. Πλησιάζουμε προς το τέρμα του διαδρόμου και θα επιστρέψουμε ξανά από το ίδιο μονοπάτι».

Κάπου εδώ αρχίζουν οι ερωτήσεις προς την ξεναγό:

Ε: Υπάρχουν περιοχές του σπηλαίου που δεν εξερευνηθεί;
Α: Έχουν εξερευνηθεί πολλά ακόμα τμήματα του σπηλαίου από τους ειδικούς επιστήμονες αλλά δεν έχουν δοθεί στο κοινό για να μην αλλοιωθεί όλη η ομορφιά του σπηλαίου. Βλέπετε ότι και ο φωτισμός κλείνει πίσω μας γιατί όλα αυτά επηρεάζουν το τοπίο.

Ε: Το σπήλαιο έχει υποστεί ανθρώπινες παρεμβάσεις;
Α: Όσες ήταν απαραίτητες για να γίνουν οι εργασίες διάνοιξης.

Ε: Τι μυρίζει έτσι έντονα;
Α: Είναι το γκουανό. Τα περιττώματα των νυχτερίδων που έβρισκαν καταφύγιο στην σπηλιά. Βρέθηκαν συνολικά 7 είδη νυχτερίδων καθώς και άλλες μορφές ζωής από ενδημικά ζωύφια αλλά και 36 είδη από σπηλαιόβιους μικροοργανισμούς.

Ε: Πότε δόθηκε το σπήλαιο σε λειτουργία;
Α: Δόθηκε το 1998.

Ε: Μας αρέσει που το σπήλαιο είναι προσβάσιμο σε κάθε επισκέπτη λόγω του ισόπεδου διαδρόμου.
Α: Αξίζει να επισκεφτείτε και το σπήλαιο του Μααρά, λίγα χιλιόμετρα μακριά από εδώ, αλλά αξίζει τον κόπο καθώς και το φαράγγι του ποταμού Αγγίτη που είναι σπάνιας ομορφιάς.

Φτάνοντας στο τέλος του διαδρόμου επιζητούσαμε έντονα να εισπνεύσουμε καθαρό αέρα. Νιώθαμε το δέρμα μας να κολλάει από την υγρασία. Βγαίνοντας κάναμε μια βόλτα να δούμε τη θέα του φαραγγιού από ψηλά, απολαμβάνοντας και το θέαμα μερικών αρπακτικών που έκοβαν βόλτες από ψηλά. Σε όλο τον περίβολο αλλά και στο σιντριβάνι ξεδιψούσαν μικροί κορυδαλλοί που πραγματοποιούσαν πτήσεις σχεδόν δίπλα μας. Το κελάηδημα των άγριων ωδικών πτηνών συμπληρώνει την ανεξάντλητη ομορφιά του τοπίου.

Το Σπήλαιο της Αλιστράτης είναι από τους προορισμούς εκείνους που δεν πρέπει να αμελήσουν οι επισκέπτες της περιοχής καθώς είναι το μοναδικό εν λειτουργία σπήλαιο σε όλη την Μακεδονία που σίγουρα θα γοητεύσει με την μοναδικότητά του και τον εντυπωσιακό διάκοσμο, όχι μόνο τους ενήλικους αλλά και τους μικρούς επισκέπτες του.

Γεωργία Νικητέα, EcoView.gr

Σπήλαια Δυρού, το παραμυθένιο λιμναίο σπήλαιο Diros Caves

Diros Caves

Ένα από τα πιο μεγαλοπρεπή λιμναία σπήλαια όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και του κόσμου, που μέσα του στεγάζεται το πιο πλούσιο μουσείο Φυσικής Ιστορίας, είναι το Σπήλαιο της Βλυχάδας ή αλλιώς το Σπήλαιο του Δυρού.

Ένας ελικοειδής δρόμος που ξεδιπλώνεται σαν τεράστιο φίδι, περνώντας μέσα από ένα σωρό ιστορικές και γραφικές πόλεις, όπως η Σπάρτη, το Γύθειο, η Αρεόπολη, οδηγεί στα δυτικά παράλια της Λακωνικής Χερσονήσου, στον Όρμο Διρού, στην καρδιά της λιτής Λακωνικής Μάνης. 

Η άγρια ομορφιά του φυσικού τοπίου, με τους απότομους γκρεμούς, τους πέτρινου πύργους, αναδεικνύει το ψυχικό σθένος των ανθρώπων που το κατοικεί. Εκεί αιώνες τώρα η φύση συνέθεσε ένα φαντασμαγορικό τοπίο που ούτε ο λογισμός, ούτε η φαντασία του ανθρώπου μπορεί να πλάσει.

Αν και η ύπαρξή του ήταν γνωστή στους ντόπιους από το 1900 περίπου, μόλις το 1949 εξερευνήθηκε ουσιαστικά από το ζεύγος Πετρόχειλου, οι οποίοι, ήταν ιδρυτές της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας.

Μέχρι το 1960 εξερευνήθηκαν και χαρτογραφήθηκαν περίπου 1600 μέτρα. Σήμερα τα μέρη που έχουν εξερευνηθεί αγγίζουν τα 14 χιλιόμετρα ενώ δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια η συνολική έκταση του σπηλαίου. 

Η λιμναία διαδρομή που γίνεται με μικρές μονοκωπήλατες λέμβους είναι 1200 μέτρα, ενώ στη συνέχεια ακολουθεί και μια χερσαία διαδρομή 300 μέτρων.

Ο αρχικός μας δισταγμός για να μπούμε στην μικρή κωπηλατική λέμβο, ξεπεράστηκε σχεδόν αμέσως με την είσοδό μας στον χώρο. Φορέσαμε τον κατάλληλο εξοπλισμό, σωσίβιο και κράνος και επιβιβαστήκαμε στην βάρκα. Η ματιά μας έμεινε εκστατική μπροστά σε αυτό το μοναδικής ομορφιάς θησαυρό της φύσης.  
Καθώς η μικρή λέμβος γλιστρούσε στα κρυστάλλινα υφάλμυρα νερά, η θερμοκρασία των οποίων αγγίζει τους 12-14 βαθμούς, ανάμεσα σε μαιανδρικές στοές, τα μάτια μας αλλά και των άλλων συνεπιβατών δεν ξέρανε τι να πρωτοθαυμάσουν. Αστραφτεροί κρύσταλλοι, κατάλευκοι σταλαχτίτες, και σταλαγμίτες, παραπετασματοειδείς, ρόζ και κατακόκκινοι χνουδωτοί, γκρίζες ή κατάλευκες κολώνες, αλαβάστρινα αραβουργήματα στους τοίχους και τις οροφές έδωσαν τα ονόματά τους στους χώρους που συναντήσαμε.

Οι Ηράκλειες στήλες, η Λίμνη των Ωκεανίδων, τα Φοινικόδεντρα, το Προσκυνητάρι, το Πέτρινο λουλούδι, τα Ροζ σαλόνια, οι Βελούδινοι Σταλαχτίτες, ο Φάρος, η Χρυσή βροχή, τα Λευκά διαμερίσματα, η Θάλασσα των ναυαγίων, η Σοκολατένια αίθουσα, το Δίχτυ της αράχνης, το Σπήλαιο της Βηθλεέμ, το Κηροπήγιο, το Κεφάλι του αλόγου, ο Ιπτάμενος δίσκος, η Αίθουσα των ερωτευμένων, η Λίμνη με τις νεράιδες, είναι μερικά από τα φανταστικά ονόματα που δόθηκαν με έμπνευση από τους σπηλαιολόγους που τα ανακάλυπταν.

Το έργο αυτό της φύσης, όπως μας εξήγησε ο ξεναγός μας, ανάγεται στην λεγόμενη τεταρτογενή περίοδο. Οι σταλαγμίτες δημιουργήθηκαν πριν εκατομμύρια χρόνια στο δάπεδο του σπηλαίου, όταν ακόμα δεν υπήρχε νερό. Η καταβύθιση όμως της Ν. Πελοποννήσου ξανάφερε το νερό στην φυσική του ροή και έτσι συμβαίνει το μοναδικό αυτό φαινόμενο να «φυτρώνουν» σταλαγμίτες μέσα στο νερό και ο επισκέπτης να πλέει σε ένα φαντασμαγορικό σμαραγδένιο δάσος!

Το σπήλαιο έχει υποστεί μικρές ανθρώπινες παρεμβάσεις, για να ανοιχτούν στοές και περάσματα (με δυναμίτες και εκρηκτικά) προκειμένου να γίνει προσπελάσιμο για το ευρύ κοινό. Η θερμοκρασία του αέρα στο εσωτερικό του σπηλαίου καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου κυμαίνεται από 16-19 βαθμούς Κελσίου, ενώ το βάθος του νερού σε ορισμένα σημεία αγγίζει τα 30 μέτρα.

Σημαντικότατα ανθρωπολογικά και αρχαιολογικά ευρήματα από την Νεολιθική εποχή έχουν ανακαλυφθεί, καθώς και απολιθωμένα οστά πάνθηρα, ύαινας, λιονταριού, ελαφιού, κουναβιού, αλλά και ιπποπόταμου. Τα ευρήματα αυτά είναι ανεκτίμητης ιστορικής αξίας και παρουσιάζουν μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον όχι μόνο για τους Αρχαιολόγους αλλά και τους Ανθρωπολόγους.

Οι αισθήσεις του επισκέπτη κρατιούνται σε εγρήγορση προσπαθώντας να αποτυπώσει μέσα στο νου του τους απαράμιλλους αυτοσχέδιους καλλιτεχνικούς θησαυρούς που κόβουν την ανάσα. Το σπήλαιο μοιάζει μαγικό και παραμυθένιο, θαρρείς και κάποια νεράιδα μαρμάρωσε όλες τις φιγούρες στα βάθη της Μανιάτικης γης που μέσα στην υγρή σιωπή θαρρείς πως θα ζωντανέψουν.

Τολμήστε να περιηγηθείτε στα μοναδικής ομορφιάς χωριά του Κότρωνα, της Λάγιας, της Βάθειας, του Πόρτο Κάγιο, του Γερολιμένα μες την απέριττη ομορφιά, αλλά και στα πιο κοσμοπολίτικα αλλά γραφικά χωριά της Στούπας και της Καρδαμύλης που γεμάτα χρώματα από τις πανέμορφες βοκαμβίλιες και τις μυρωδάτες πικροδάφνες.

Γεωργία Νικητέα, EcoView.gr