Αρχάνες Κρήτη

Οι Αρχάνες είναι μία γραφική αγροτική κωμόπολη του Νομού Ηρακλείου με ιστορία 5000 χρόνων, χτισμένη σε μία κατάφυτη περιοχή 16 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης του Ηρακλείου, στους πρόποδες του όρους Γιούχτας. Το πέρασμα του χρόνου δεν αλλοίωσε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της κωμόπολης των Αρχανών και μάλιστα, χάρη στην υποδειγματική της ανάπλαση, απέσπασε το Ευρωπαϊκό Βραβείο Ανάπλασης Χωριού.
Η φιλόξενη πόλη των Αρχανών σας περιμένει να ανακαλύψετε την σπουδαία πολιτιστική της κληρονομιά, να χαρείτε τις ομορφιές της και φυσικά να απολαύσετε αυθεντικές Κρητικές γεύσεις. Η επίσκεψή σας και η διαμονή σας στον ξεχωριστό αυτό τόπο θα είναι μία εμπειρία που θα σας μείνει αξέχαστη!

Eliathos

«Οι φίλοι μου οι Ερακλειώτες με πήγανε να δω τις Αρχάνες και τις κληματαριές τους. Είναι ένα θέαμα που πουθενά αλλού δεν μπορείς να το δης (...). Εκεί είναι οι πραγματικοί ναοί του Διόνυσου. (...) Μπορείτε να περπατάτε ώρες κάτω απ’ τον αδιάσπαστο θόλο των αμπελόφυλλων, και να μη σας βρίσκει ο ήλιος του θέρους, και από παντού να κρεμάζουν γιρλάντες τα βλαστάρια, και από παντού να κρέμουνται τα Αρχανιώτικα σταφύλια».
Ταξιδιωτικά» του Στρατή Μυριβήλη

 

Τριμερές Ιερό κορυφής

Σήμερα κοντά στο μινωικό ιερό κορυφής λατρεύεται ο Αφέντης Χριστός στην κορυφή του Γιούχτα, σα συνέχεια της λατρείας του Δία που κι εκείνος διαδέχτηκε τη λατρεία της θεάς φύσης. Είναι τετράκλιτος ναός από τους ελάχιστους που υπάρχουν. Το βορειότερο μέρος είναι αφιερωμένο στους Αγίους Αναργύρους, το επόμενο στους Αγίους Αποστόλους, το τρίτο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος και το νότιο, κτισμένο το 1443 (ενετοκρατία), είναι αφιερωμένο στην Αγία Ζώνη.



Αφέντης Χριστός στο Γιούχτα

 

Οπωσδήποτε επισκεφθείτε το μικρό αρχαιολογικό μουσείο. Κι αν δεν σας αρέσουν τα μουσεία, αξίζει να χαζέψετε το κτίριο. http://www.dimos-archanon-asterousion.gr/culture/archaeological-museum
Είναι θεματικά στημένο και επαρκώς ενημερώνει για τις ανασκαφές στην περιοχή, την κεραμική, τις ταφικές συνήθειες, τα είδη ταφής κλπ. Τα κυριότερα εκθέματα είναι στο μουσείο του Ηρακλείου.

Αξιόλογο και εντυπωσιακό είναι η αναπαράσταση με τη βοήθεια της τεχνολογίας των προσώπων που βρέθηκαν οι σκελετοί τους στα Ανεμοσπήλια δηλαδή του θύματος και των θυτών του στο Γιούχτα, τα πήλινα πόδια του ξύλινου αγάλματος, καθώς και τα σκεύη. Εξαιρετικό και το λαογραφικό μουσείο.

 

Πηγή

Πέντε χωριά-στολίδια για τη χώρα μας!

Αναζητούμε συνήθως τις ομορφιές σε τοπία έξω από τη χώρα μας και αγνοούμε πόσο όμορφη είναι η ενδοχώρα και ορισμένα από τα νησιά μας. Στα ελκυστικότερα μέρη της Ελλάδας συγκαταλέγονται πέντε χωριά, πραγματικά στολίδια.

Στα ελκυστικότερα μέρη της Ελλάδας
συγκαταλέγονται πέντε χωριά,
πραγματικά στολίδια.

Ζαγοροχώρια, Νομός Ιωαννίνων
Τα Ζαγοροχώρια είναι ένα δίκτυο από 46 πανέμορφα χωριά, όπου κανείς μπορεί να βρει ό,τι ζητάει.
Χωριά με ζωή ή με ηρεμία, χωριά με απίστευτη θέα ή χωριά μέσα στο δάσος.
Δάση αλλά και ξερές κορυφές, πεντακάθαρα ποτάμια όπως ο Βοϊδομάτης αλλά και αλπικές λίμνες, όπως οι δρακόλιμνες.

Στα Ζαγοροχώρια ο επισκέπτης επίσης μπορεί να θαυμάσει την παραδοσιακή αρχιτεκτονική από πέτρα και ξύλο που είναι τα κύρια υλικά από τα οποία φτιαχνόντουσαν και φτιάχνονται ακόμη τα σπίτια. Τα περισσότερα χωριά στο Ζαγόρι, είναι χαρακτηρισμένα παραδοσιακοί οικισμοί με το διάταγμα Ζαγορίου.

Μονεμβασιά, Νομός Λακωνίας
Στη Μονεμβασιά συνυπάρχουν: η μοναδική γεωμορφία του βράχου μαζί με τα ανθρώπινα τεχνικά οχυρωματικά έργα. Ετσι, σαν πλωτό φρούριο, βρέθηκε στη ρότα του θαλάσσιου εμπορίου μεταξύ ανατολής και δύσης.
Τα ονόματά της πολλά σαν τους αφέντες της, Μονεμβάσια, Μονεμβασία, Μαλβάζια, Μαλβαζούϊ, Μικρό Γιβραλτάρ αλλά και Βράχος. Στην αρχαιότητα ονομαζόταν «Άκρα Μίνωα» όπως περιγράφει στα Λακωνικά ο Παυσανίας και ήταν ενωμένη σε μεγάλο μήκος με την ξηρά. Βρίσκεται πολύ κοντά στην αρχαία Επίδαυρο Λιμηράς, χαλάσματα της οποίας σώζονται ως σήμερα.
Περιτριγυρισμένη από ορμητήρια πειρατών και κουρσάρων η Μονεμβασιά δεν θα επιβίωνε χωρίς τον βράχο. Σήμερα στον βράχο συνυπάρχουν δύο κόσμοι.

Μακρινίτσα Πηλίου
Σε υψόμετρο 600 μέτρων απλώνεται η φημισμένη Μακρινίτσα, το μπαλκόνι ή "αετοφωλιά" του Πηλίου. Υπήρξε μεγάλο εκπαιδευτικό κέντρο ήδη από τον 17ο αιώνα κατά τον οποίο λειτουργούσαν πολλά σχολεία μέχρι και παρθεναγωγείο. Το χωριό είναι γεμάτο παραδοσιακά καλντερίμια που ενώνουν μεταξύ άλλων την πάνω και την κάτω συνοικία που έχουν μεταξύ τους υψομετρική διαφορά έως και 500 μέτρα! Εξαιτίας της μεγάλης κλήσης θα δείτε κτίρια με πρόσοψη τριών ορόφων αλλά μόνο με έναν όροφο στο πίσω μέρος.

Διάσπαρτες στο χωριό υπάρχουν πολλές εκκλησίες και μονές όπως τη Μητρόπολη, το παρεκκλήσι των Αγίων Πάντων, το γυναικείο μοναστήρι του Αγίου Γερασίμου κλπ. Στο κέντρο του χωριού απλώνεται η κεντρική πλατεία με τα πλατάνια και το καθαρό νερό της σκαλιστής κρήνης.

Χώρα Φολεγάνδρου, Φολέγανδρος Κυκλάδες
Κάτασπρα σπίτια, πλακόστρωτα δρομάκια, όμορφες πλατείες και πολλές πολλές εκκλησίες. Αυτή είναι η Χώρα της Φολεγάνδρου, χτισμένη σ΄ ένα βράχο 210 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ίσως, ένας από τους καλύτερους εξώστες στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου. Σ΄ αυτή τη Χώρα των Κυκλάδων, το μεσαιωνικό και το κυκλαδίτικο στοιχείο εναρμονίζονται τέλεια σε μια διάχυτη ρομαντική ατμόσφαιρα. Αυτό που σίγουρα εντυπωσιάζει είναι το Κάστρο, που δεν είναι το γνωστό φρούριο του Μεσαίωνα αλλά ένας αμυντικός σχηματισμός σπιτιών. Στη Φολέγανδρο, η τουριστική ανάπτυξη έγινε με σεβασμό στην παράδοση και η Χώρα της θεωρείται από τις πιο καλοδιατηρημένες των Κυκλάδων.

Λαγκάδια, Νομός Αρκαδίας
Τα Λαγκάδια είναι χτισμένα σε μια απότομη πλαγιά, σε υψόμετρο από 850 μ. έως 1.050 μ. Γι' αυτόν το λόγο αποκαλείται και «κρεμαστό χωριό». Ο πληθυσμός τους είναι περίπου 350 κάτοικοι και η συνολική απόσταση από την Αθήνα 214 χλμ.
Τα Λαγκάδια ήταν η πατρίδα πολλών μαστόρων της πέτρας, περιζήτητων κτιστάδων στο Μωριά, οι οποίοι προίκισαν και το ίδιο το χωριό αλλά και πολλές άλλες περιοχές με πέτρινα κομψοτεχνήματα (τριώροφα αρχοντικά, σχολεία, εκκλησίες, καμπαναριά, βρύσες, γεφύρια κλπ.). Έχει χαρακτηρισθεί παραδοσιακός διατηρητέος οικισμός.

Από τα Λαγκάδια καταγόταν και η οικογένεια των Δεληγιανναίων, που έδωσε στην Ελλάδα δύο πρωθυπουργούς: ο ένας ήταν ο Νικόλαος Δεληγιάννης και ο άλλος ο Θεόδωρος Δεληγιάννης, που χρημάτισε 5 φορές πρωθυπουργός στα τέλη του 19ου αι., στη συνέχεια κατέφυγε στον εξωτερικό δανεισμό για να ανταπεξέλθει στη δυσμενή οικονομική κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει η χώρα λόγω μειωμένων φόρων και αδιάκριτων διορισμών στο δημόσιο, ώσπου τελικά δολοφονήθηκε.

briefingnews.gr

Μυστράς: Μονοπάτια φύσης και ιστορίας Το παλάτι του Μαρμαρωμένου Βασιλιά Mystras, a Byzantine City-La ciudad bizantina de Mistra

O Μυστράς -καταγεγραμμένος στον κατάλογο των μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO- είναι από τα πιο ατμοσφαιρικά τοπία που μπορεί να βιώσει ο περιηγητής.

Archaeological Site of Mystras

La ciudad bizantina de Mistra

Όχι μόνο γιατί η σιωπηλή καστροπολιτεία αναδίδει το άρωμα των καιρών, της ιστορίας και της βυζαντινής τέχνης της εποχής των Παλαιολόγων, αλλά και γιατί προβάλλει («σαν ένα ολόδροσο φύλλο», όπως λέει ο συγγραφέας Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος) πάνω από τις δροσερές και αισθαντικές πλαγιές και χαράδρες του Ταΰγετου. 

Μυστράς και Ταΰγετος: Αυτές οι δύο «ψυχές» στη γωνιά του λακωνικού τοπίου, πέρα από την Σπάρτη, κάνουν όλο το γύρω τόπο να ανασαίνει στο ρυθμό τους! Τα χωριά Μυστράς, Παρόρι, Άγιος Ιωάννης, Ταϋγέτη, Τρύπη, Αναβρυτή ζουν στη σκιά του Ταΰγετου και του πάλαι ποτέ λόφου του Μυζηθρά. Και μαζί τους ευτυχούν όσοι βρεθούν κοντά τους...

Ένα βουνό με προσωπικότητα!
O λογοτέχνης περιηγητής Κώστας Oυράνης έγραφε για τον Ταΰγετο: «Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα υπήρχε βουνό με τέτοιο χαρακτήρα, τέτοια ατομικότητα». Και, πράγματι, όταν τον αντικρίζεις, πείθεσαι και εσύ ότι αυτό είναι ένα ξεχωριστό βουνό. Σου κλείνει τον ορίζοντα, γεμίζει τα μάτια σου καθώς αφήνεις τη Σπάρτη και οδηγείς κατά πάνω του. Όμως, η κατά μέτωπο «σύγκρουση» μαζί του δεν είναι και ο καλύτερος τρόπος για να τον προσεγγίσεις. 
Πρέπει να αναζητήσεις κρυφά μονοπάτια, που το ίδιο το βουνό θα σε οδηγήσει σε αυτά. Ακόμη και για το δρόμο που
«σκαρφαλώνει» προς την Αναβρυτή δεν πιστεύεις ότι μπορεί να ανεβαίνει αυτοκίνητο, σε μια τόσο απότομη πλαγιά. Σταματάς, λοιπόν, στο χωριό Μυστράς και οργανώνεις τις εξορμήσεις σου στο βουνό. Κι αυτή είναι μια καλή αφετηρία.

Το παλάτι του Μαρμαρωμένου Βασιλιά
Πραγματικά, στη σκιά του Ταΰγετου το χωριό Μυστράς ζει ανάμεσα στους κήπους με τα μήλα των Εσπερίδων. Ένα μνημείο αφιερωμένο στον Κωνσταντίνο ­Παλαιολόγο, πάνω στον κεντρικό δρόμο, δίνει το στίγμα του. Πάνω σου υψώνεται ο λόγος του Μυστρά, «το κέντρο και η ψυχή της Πελοποννήσου» το Μεσαίωνα, όπως σημειώνει ο ακαδημαϊκός Μανόλης Χατζηδάκης. Εκεί, απέναντι στο παλάτι, που τώρα αναστηλώνεται ντυμένο με σκαλωσιές, ζούσε ο τελευταίος Δεσπότης του Μορέως και στην παλιά εκκλησιά δίπλα στέφθηκε -ο τελευταίος- αυτοκράτορας του Βυζαντίου και κίνησε για τη Βασιλεύουσα και το μύθο του. Όμως, αυτά προς το παρόν είναι μακρινά. Πολύ κοντά είναι τα σοκάκια με τα παλιά πετρόχτιστα σπίτια και τις ψηλές αυλόπορτες. Και οι δρόμοι που ανοίγονται σωρό προς όλες τις κατευθύνσεις...

Oι χαρές του περιηγητή!
O δρόμος προς Ταϋγέτη (5 χλμ. από τον Μυστρά) ανηφορίζει στον Ταΰγετο μέσα στις ελιές, με θέα το λόφο του Μυστρά. Το χωριό απλώνει τα παλιά, παραδοσιακά σπιτάκια του κατά μήκος της πλαγιάς, σαν προνομιακό μπαλκόνι. Στην υποδοχή, μια βρύση με τρεις κρουνούς φέρνει το κρυστάλλινο νερό του βουνού και τη γοητευτική μουσική του. Ό,τι καλύτερο για τους πεζοπόρους που ξεκινούν από εδώ (υπάρχουν ξύλινες πινακίδες που δείχνουν το μονοπάτι) για να περπατήσουν μέχρι κάτω τον Μυστρά. Η διαδρομή είναι περίπου μία ώρα, με χαλα­ρούς ρυθμούς βαδίσματος. Από αυτό το σημείο ξεκινούν άλλα σηματοδοτημένα μονοπάτια, τμήματα του ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 (που ξεκινά από τα Πυρηναία της Ισπανίας και φτάνει μέχρι την Κρήτη). Ένα από αυτά πηγαίνει κατά τα Περγανταίικα (1 ώρα και 30 λεπτά) και ένα άλλο οδηγεί στην Ιερά Μονή Παναγίας Φανερωμένης (2 ώρες) και μετά στην Αναβρυτή (περίπου 30 λεπτά).
Τα μονοπάτια είναι η γοητεία αυτής της περιοχής. Oι δια­δρομές μπορούν να ενωθούν σε μία, αν αποφασίσετε να πάρετε την ανηφόρα από το χωριό Μυστράς. Το πετρόχτιστο μονοπάτι οδηγεί στη βρύση της Ταϋγέτης, μετά από πεζοπορία 1 ώρας και 30 λεπτών. Δίπλα στην πηγή, το μονοπάτι συνεχίζει στις πλαγιές της Ξεροβούνας στα Σέλα (υψόμετρο 1.120 μ.), σε φρυγανότοπους και ελατόδασος. Συναντά τον οικισμό Περγανταίικα, το ρέμα της Δαμασκηνιάς, διασταυρώνεται με τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο και οδηγεί στη Φανερωμένη σε 2 ώρες και 30 λεπτά. Εναλλακτικά, στο σημείο συνάντησης με την άσφαλτο, πηγαίνοντας δεξιά θα βρείτε το μονοπάτι που οδηγεί, μετά από πεζοπορία μισής ώρας, στην Αναβρυτή. Από εδώ, τη βρύση της Ταϋγέτης, ξεκινά ένα σύντομο μονοπάτι (περίπου μισή ώρα) για την Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής (μοναστήρι του 17ου αιώνα), 1 χλμ. μετά το χωριό, όπου ο περιηγητής μπορεί να φτάσει και με αυτοκίνητο. Είναι ένα εντυπωσιακό τοπίο, καθώς η μονή με τις παλιές τοιχογραφίες και τη βρύση στην εξώπορτά της κουρνιάζει κάτω από τα θεόρατα πλατάνια, που σκεπάζουν με τα κλαδιά τους τον ουρανό.

Ανάβαση στο... «φρύδι του γκρεμού»
Επιστροφή στον Μυστρά, για μια δοκιμασία ακόμη και για τους πιο έμπειρους οδηγούς. Η ανάβαση στην πέτρινη Αναβρυτή, ένα από τα χωριά του Ταΰγετου που διατηρεί ακόμη μόνιμους κατοίκους, γίνεται από Παρόρι, Άγιο Ιωάν­νη και μετά από ένα δρόμο που φιδογυρίζει εντυπωσιακά στο «φρύδι» του γκρεμού, μέχρι το χωριό (8 χλμ. από τον Μυστρά). Στο μεγάλο κτίριο, που ήταν παλιά σχολείο, λειτουργεί το Βοτανικό και Γεωλογικό Μουσείο του Ταΰγετου. Από εδώ, ο δρόμος περνά κάτω από την ωραία εκκλησία του Αγίου Νικολάου και συνεχίζει μέχρι τη Μονή Φανερωμένης (2,5 χλμ.). Βέβαια, σε μια τόσο απότομη ανάβαση είναι φυσικό η θέα να κόβει την ανάσα σε εκείνους που δεν οδηγούν. Αν όμως δεν θέλετε να την απολαύσετε και στην κάθοδο, τότε μπορείτε να διατρέξετε με ορειβατικό ποδήλατο ένα τμήμα του ορεινού ποδηλατόδρομου που ξεκινά από Μαγγανάρη και φτάνει στην Ταϋγέτη. Από εδώ θα μπείτε στη διαδρομή από την πηγή Κεφαλάρι, πάνω από την Αναβρυτή, η οποία είναι περίπου 25 χλμ. μέχρι τη μονή Ζωοδόχου Πηγής στην Ταϋγέτη.

Μια πορεία προς τον ουρανό
Η πιο φορτισμένη βόλτα στην περιοχή είναι σίγουρα η ­περιήγηση στην καστροπολιτεία του Μυστρά. Νιώθεις ­αμέσως το μυστήριό της καθώς φτάνεις στα ­Πικουλιάνικα (6,5 χλμ. από τον Μυστρά) και βλέπεις απέναντί σου τις ­σιλουέτες των κτισμάτων και των κυπαρισσιών να διαγράφονται στον ουρανό. Μια πορεία προς τον ουρανό αισθάνεσαι και την ανάβαση από την Πύλη του Κάστρου (Πάνω Πύλη) στο φράγκικο κάστρο στην κορυφή του λόφου (20 λεπτά). Το τοπίο είναι πανέμορφο και η θέα προς τον κάμπο της Σπάρτης, μέχρι απέναντι στον Πάρνωνα, εντυπωσιακή. Έξω από την πύλη, μία από τις πινακίδες μάς πληροφορεί γιατί ο Μυστράς είναι μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς: «O υστεροβυζαντινός οικισμός του Μυστρά, που αναπτύχθηκε μετά τα μέσα του 13ου ­αιώνα, υπήρξε από το 1262 μ.Χ. έδρα της κοσμικής και ­εκκλη­σιαστικής εξουσίας της βυζαντινής επικράτειας της Πελοποννήσου και από το 1348 μ.Χ. πρωτεύουσα του ­Δεσποτάτου του Μορέως, μέχρι την κατάκτησή του από τους Oθωμανούς το 1460 μ.Χ. Η σωζόμενη πολεοδομική συγκρότηση του οικισμού, η αρχιτεκτονική του φράγκικου κάστρου, του βυζαντινού παλατιού, των οικιών και των εκκλησιών με τη σημαντική ζωγραφική τους, καθιστούν τον Μυστρά πολύτιμη πηγή μελέτης του μεσαιωνικού πολιτισμού του Βυζαντίου και του ευρωπαϊκού χώρου γενικότερα».
Η είσοδος στον αρχαιολογικό χώρο του Μυστρά (με εισιτήριο) μπορεί να γίνει και από την Κεντρική Πύλη (Κάτω Πύλη). Τα ειδυλλιακά δρομάκια ελίσσονται ανάμεσα σε μεγαλόπρεπες εκκλησιές, όπως η Μητρόπολη, η Oδηγήτρια (Αφεντικό), η Περίβλεπτος, η Παντάνασσα (η μόνη κατοικημένη από μοναχές) και η Αγία Σοφία, το ­Αρχοντικό Λάσκαρη, την Τουρκική Κρήνη, τα Παλάτια, κάτω από τις αψίδες πυλών, όπως της Μονεμβάσιας ή του Αναπλιού, και φτάνουν μέχρι το κάστρο. Μετά τα Πικουλιάνικα, η Τρύπη -τυλιγμένη στο μύθο του Καιάδα- απέχει 1 χλμ. Μετά ο δρόμος ανηφορίζει στον Ταΰγετο, για να φτάσει στην Καλαμάτα. 

πηγή

Σπήλαιο Αλιστράτης: Ένα ανεπανάληπτο μνημείο της φύσης Spilaio Alistratis - Alistrati Cave - Cave of Alistrati

Cave of Alistrati

Ένα από τα ωραιότερα σπήλαιο όχι μόνο της Ελλάδας και της Ευρώπης αλλά και ολόκληρου του κόσμου, θεωρείται το Σπήλαιο της Αλιστράτης.

Το σπήλαιο βρίσκεται σε μια εξαίρετη τοποθεσία ανατολικά του νομού Σερρών και πολύ κοντά στον νομό Δράμας, μόλις 6 χλμ από την πανέμορφη πόλη της Αλιστράτης στη θέση Πετρωτό.

Καταλαμβάνει έκταση 14.000 στρεμμάτων βαθιά στα έγκατα της γης. Ο επισκέπτης γοητεύεται ακούγοντας την πλούσια ιστορία του σπηλαίου από τους φιλόξενους ξεναγούς.

Περασμένο μεσημέρι πια με μια αφόρητη ζέστη να μας περιβάλλει περιμέναμε να συγκεντρωθούμε μια μικρή δεκαμελή ομάδα η οποία συμπεριελάμβανε και 3 μικρά παιδιά ηλικίας από 3-10 ετών.  
Μπαίνοντας στην μεγαλοπρεπή είσοδο αρχίσαμε να  νιώθουμε την υγρασία να κολλάει στα κορμιά μας και μια παράξενη μυρωδιά να μας τυλίγει. Το θέαμα ανυπέρβλητο καθώς μας μαγεύει κυριολεκτικά με τα μοναδικής ομορφιάς σχήματα των σταλακτιτών και σταλαγμιτών αλλά και τις σημαντικές πληροφορίες που λαμβάνουμε.

Η ευγενέστατη ξεναγός με χαμόγελο ξεκίνησε την ευχάριστη περιήγηση στο εσωτερικό του σπηλαίου:

«Το σπήλαιο της Αλιστράτης, είναι σχεδόν επίπεδο. Θα ακολουθήσουμε τον τσιμεντένιο διάδρομο μήκους 1,5 χιλιομέτρου και θα επιστρέψουμε από την ίδια διαδρομή. Το σπήλαιο ήταν γνωστό στους κατοίκους της περιοχής από τις αρχές του αιώνα, καθώς τα αγριοπερίστερα έβρισκαν εκεί καταφύγιο και τα είχαν εντοπίσει οι κυνηγοί. Πολλοί γνώριζαν την ύπαρξη της σπηλιάς αλλά κανείς τότε δεν είχε αντιληφθεί την σημασία της. Το 1958 οργανώθηκε αποστολή εξερεύνησης του σπηλαίου από τον δάσκαλο κ. Ιατρίδη, ενώ το 1975 έγινε γνωστό στην Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία και με την καθοδήγηση του κ. Συμεωνίδη άρχισαν οι έρευνες. Υπάρχουν 4 ακόμα γειτονικά σπήλαια που δεν είναι προσβάσιμα στο κοινό.

Το Σπήλαιο της Αλιστράτης καλύπτει επιφάνεια 25.000 τμ, έχει μήκος 3.000 μέτρα, χρονολογείται πριν από 2.000.000 χρόνια και έχει φυσικό εξαερισμό.

Βρισκόμαστε στην είσοδο του σπηλαίου, στον προθάλαμο που έχει ύψος 8 μέτρα. Από αυτό το σημείο ξεκινούν τα 3 κύρια μονοπάτια. Εμείς θα ακολουθήσουμε το μονοπάτι που ξεκινάει μπροστά μας μήκους 1,5 χιλιομέτρων. Υπάρχει ένα δεύτερο μονοπάτι 800 μέτρων και ένα μικρότερο. Η θερμοκρασία μέσα στο σπήλαιο είναι σταθερή χειμώνα καλοκαίρι και κυμαίνεται από 15-19 βαθμούς, ενώ η υγρασία αξίζει το 75-100%.

Η αίθουσα υποδοχής με 60 μέτρα πλάτος, μήκος 100 μέτρων περίπου και ύψος 20-30 μέτρα. Όσο προχωρούμε ο διάκοσμος του σπηλαίου γίνεται πλουσιότερος. Παρατηρούμε τους τεράστιους, κατάλευκους, παραπετασματοειδείς σταλακτίτες ενώ λίγο πιο κάτω αριστερά δείτε τους λεπτούς σωληνοειδείς σταλακτίτες.

Θαυμάζουμε τους μοναδικούς εκκεντρίτες με τα πολύπλοκα σχήματα και τους ελικτίτες που είναι από τους σπανιότερους σχηματισμούς σε ανάλογα σπήλαια.

Πιο πέρα βλέπουμε τις «Φλόγες». Είναι εντυπωσιακοί κόκκινοι σταλακτίτες. Είμαστε σε μια στοά ύψους 35 μέτρων και βλέπουμε αυτό το μεγαλοπρεπές φράγμα από κολώνες. Αυτοί οι σταλακτίτες είναι τεράστιοι και έχουν μήκος πάνω από 15 μέτρα.

Οι σπηλαιοαποθέσεις είναι μοναδικές. Τα γκουρ έιναι κάποιες από αυτές με μέγεθος και σχήμα που ποικίλει. Τα Ωοειδή, ογκοειδή και τα κουνοπιδοειδή είναι από τις ομορφότερες και πιο ασυνήθιστες μορφές. Πλησιάζουμε προς το τέρμα του διαδρόμου και θα επιστρέψουμε ξανά από το ίδιο μονοπάτι».

Κάπου εδώ αρχίζουν οι ερωτήσεις προς την ξεναγό:

Ε: Υπάρχουν περιοχές του σπηλαίου που δεν εξερευνηθεί;
Α: Έχουν εξερευνηθεί πολλά ακόμα τμήματα του σπηλαίου από τους ειδικούς επιστήμονες αλλά δεν έχουν δοθεί στο κοινό για να μην αλλοιωθεί όλη η ομορφιά του σπηλαίου. Βλέπετε ότι και ο φωτισμός κλείνει πίσω μας γιατί όλα αυτά επηρεάζουν το τοπίο.

Ε: Το σπήλαιο έχει υποστεί ανθρώπινες παρεμβάσεις;
Α: Όσες ήταν απαραίτητες για να γίνουν οι εργασίες διάνοιξης.

Ε: Τι μυρίζει έτσι έντονα;
Α: Είναι το γκουανό. Τα περιττώματα των νυχτερίδων που έβρισκαν καταφύγιο στην σπηλιά. Βρέθηκαν συνολικά 7 είδη νυχτερίδων καθώς και άλλες μορφές ζωής από ενδημικά ζωύφια αλλά και 36 είδη από σπηλαιόβιους μικροοργανισμούς.

Ε: Πότε δόθηκε το σπήλαιο σε λειτουργία;
Α: Δόθηκε το 1998.

Ε: Μας αρέσει που το σπήλαιο είναι προσβάσιμο σε κάθε επισκέπτη λόγω του ισόπεδου διαδρόμου.
Α: Αξίζει να επισκεφτείτε και το σπήλαιο του Μααρά, λίγα χιλιόμετρα μακριά από εδώ, αλλά αξίζει τον κόπο καθώς και το φαράγγι του ποταμού Αγγίτη που είναι σπάνιας ομορφιάς.

Φτάνοντας στο τέλος του διαδρόμου επιζητούσαμε έντονα να εισπνεύσουμε καθαρό αέρα. Νιώθαμε το δέρμα μας να κολλάει από την υγρασία. Βγαίνοντας κάναμε μια βόλτα να δούμε τη θέα του φαραγγιού από ψηλά, απολαμβάνοντας και το θέαμα μερικών αρπακτικών που έκοβαν βόλτες από ψηλά. Σε όλο τον περίβολο αλλά και στο σιντριβάνι ξεδιψούσαν μικροί κορυδαλλοί που πραγματοποιούσαν πτήσεις σχεδόν δίπλα μας. Το κελάηδημα των άγριων ωδικών πτηνών συμπληρώνει την ανεξάντλητη ομορφιά του τοπίου.

Το Σπήλαιο της Αλιστράτης είναι από τους προορισμούς εκείνους που δεν πρέπει να αμελήσουν οι επισκέπτες της περιοχής καθώς είναι το μοναδικό εν λειτουργία σπήλαιο σε όλη την Μακεδονία που σίγουρα θα γοητεύσει με την μοναδικότητά του και τον εντυπωσιακό διάκοσμο, όχι μόνο τους ενήλικους αλλά και τους μικρούς επισκέπτες του.

Γεωργία Νικητέα, EcoView.gr

Περιήγηση στο Φρούριο της Φυλής

Σε μια από τις πλαγιές της Δυτικής Πάρνηθας, βόρεια της Φυλής, σε περίοπτη θέση και σε υψόμετρο περίπου 850 μέτρων, σώζονται τα απομεινάρια του Φρουρίου της Φυλής.
Η Πάρνηθα θεωρείται το πιο οχυρωμένο βουνό της Αρχαίας Ελλάδας έχοντας τα περισσότερα Φρούρια και Πύργους. Τα πιο αξιόλογα είναι αυτά της Πάνακτου, της Φυλής, του Κατσιμιδίου και της Δεκέλειας.

Tο νεότερο φρούριο της Φυλής, 4ου αι. π.X.,
εντασσόταν στο ενιαίο αμυντικό σύστημα
που οργάνωσαν οι aθηναίοι
μετά την ήττα τους στον Πελοποννησιακό Πόλεμο
(φωτ.: Πην. Mατσούκα).

Μια σχεδόν ηλιόλουστη μέρα του Φλεβάρη αποφασίσαμε να επισκεφτούμε το φημισμένο Φρούριο και την γύρω περιοχή. Ακολουθώντας την λεωφόρο Φυλής ξεκινήσαμε να διασχίσουμε το ξακουστό χωριό της Χασιάς που διατηρεί τον παραδοσιακό του χαρακτήρα και φημίζεται για την χασαποταβέρνες του αλλά και το νοστιμότατο ψωμί με προζύμι ψημένο σε παραδοσιακούς φούρνους.
Μικρές στάσεις μπορεί να πραγματοποιήσει ο κάθε επισκέπτης για προσκύνημα στην εκκλησία της Παναγιάς Κανάλας και στο μοναστήρι του Αγίου Κυπριανού. Ακολουθήσαμε τον ελικοειδή δρόμο που ξετυλίγεται σαν κουβάρι στις πλαγιές του βουνού της Πάρνηθας και θαυμάζαμε το μεγαλείο της φύσης.
Το βουνό με το έντονο ανάγλυφό του είναι γεμάτο από καταπράσινες πλαγιές με νεαρά πεύκα και χαμηλή βλάστηση, επιβλητικά φαράγγια και πολλά σπήλαια με σπουδαιότερο εκείνο του Πανός. Όμως η προσέγγισή του γίνεται μόνο από περιδιαβατικά μονοπάτια μετά από αρκετές ώρες πεζοπορίας. Από το μετόχι της Μονής Κλειστών θαυμάσαμε τα βάραθρα που σχηματίζονταν ενώ ακούγαμε τον ήχο του νερού που κελάρυζε κατηφορίζοντας τις πλαγιές από τις δυτικές πηγές του βουνού.
Πραγματοποιήσαμε μια σύντομη στάση στις Πηγές της Φυλής που πρόσφατα είχαν διαμορφωθεί και χτιστεί με όμορφες πέτρες που εναρμονίζονταν τέλεια με το τοπίο. Περιηγηθήκαμε για λίγη ώρα σε ένα χωμάτινο δρόμο που έκανε την οδήγηση να μοιάζει με περιπέτεια. Επιστρέψαμε πίσω ξανά στην πηγή όπου είχαν σταθμεύσει μερικοί διαβάτες για πικ νικ. Συνεχίσαμε ακολουθώντας μια πινακίδα που μας κατεύθυνε στον προορισμό μας. Ξαναμπήκαμε για λίγο σε ένα χωματόδρομο και ακολούθησε σύντομη πεζοπορία για να φτάσουμε επιτέλους να θαυμάσουμε το Φρούριο από μια γειτονική κορυφή.
Το όλο φυσικό τοπίο αγγίζει τα όρια της μαγείας. Οι κορυφές του βουνού που μοιάζουν να αγγίζουν τα σύννεφα του ουρανού, το φρούριο που δεσπόζει λίγο μακρύτερα, τα πουλιά που πετούν ανέμελα, το αεράκι που φυσά δυνατά και τα πολύχρωμα λουλουδάκια που ξεπροβάλλουν δειλά συνθέτουν ένα παζλ μοναδικής ομορφιάς.

Η ανάβαση στο Φρούριο της Φυλής

Αντικρίζοντας τα πέτρινα βράχια που περικλείουν το Φρούριο, ταξιδέψαμε νοερά στις αρχές του 4ου αιώνα όπου διεξάγονταν μάχες ανάμεσα σε στρατιωτικές δυνάμεις της εποχής. Προσπαθήσαμε να ανέβουμε στο κάστρο όπου η πρόσβαση ήταν πραγματικά δύσκολη. Τα μονοπάτια ήταν στενά και γλιστερά και εναλλάσσονταν με πυκνή βλάστηση και ψηλά βράχια. Η αθλητική περιβολή ήταν απαραίτητη αλλά παρόλα αυτά δεν κατάφερε να μας γλιτώσει από μικρές αλλά ευτυχώς αναίμακτες πτώσεις και γλιστρήματα. Μόνο μερικά τσιμπήματα από τα αγκάθια των πουρναριών και των σχίνων μας ενόχλησαν αλλά δεν κατάφεραν να μας πτοήσουν.
Καταφέραμε να σκαρφαλώσουμε με δυσκολία στα δυσπρόσιτα βράχια και πραγματικά η θέα μας αποζημίωσε. Με μια πρώτη ματιά το φρούριο δεν φαίνονταν ιδιαίτερα μεγάλο. Η θέση όμως στην οποία είναι χτισμένο του δίνει μια μεγαλοπρέπεια. Διακρίναμε μια μεγάλη πέτρινη πύλη και πολλούς σκόρπιους ογκόλιθους που κάποτε θα αποτελούσαν μέρος του τοιχίου του. Ακριβώς στο σημείο που τελείωναν τα όρια του Φρουρίου ακολουθούσε ένα χαώδες βάραθρο που απλώνονταν μέχρι τα πόδια του βουνού και το καθιστούσε επικίνδυνο και τρομαχτικό ταυτόχρονα.
Η επιβλητική εικόνα των γερακιών που πετούσαν πραγματοποιώντας πτήσεις από τα γειτονικά βράχια εφορμώντας στα βάραθρα, αποτελούσαν μια υπέροχη εικόνα. Τι να νιώθουν άραγε τα πουλιά πετώντας από εκεί ψηλά θαυμάζοντας την απεραντοσύνη του ουρανού; Η ματιά μας έφτασε μέχρι την θάλασσα! Δεν ακούγονταν παρά μόνο το αεράκι που φυσούσε και μερικά σκόρπια κελαηδήματα από σπίνους, τσίχλες και κοτσύφια.
Παραμείναμε γοητευμένοι για τουλάχιστον μισή ώρα να απολαμβάνουμε την καταπληκτική θέα από ψηλά εισπνέοντας καθαρό οξυγόνο και θα παραμέναμε περισσότερο αν το αεράκι δε δυνάμωνε ενοχλητικά. Τα σύννεφα πύκνωσαν επικίνδυνα και έκαναν το τοπίο ακόμα πιο ειδυλλιακό.
Εκείνο που μας εντυπωσίασε ιδιαίτερα ήταν η απόλυτη φυσικότητα του τοπίου και ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση που περιοριζόταν μόνο στην ανάρτηση σκόρπιων ενημερωτικών πινακίδων και στην μερική επίρριψη μπαζών. Ούτε καν μια προσπάθεια να ανοιχτούν μονοπάτια για την ευκολότερη ανάβαση των περιηγητών στο φρούριο ή την τοποθέτηση έστω και μερικών κάδων απορριμμάτων.
Συνεχίζοντας κανείς μπορεί να γνωρίσει τα ξακουστά Δερβενοχώρια, τα οποία όμως εμείς δεν στάθηκε δυνατό να τα επισκεφτούμε μιας και έπρεπε να πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής. Η όλη διαδρομή είναι καταπληκτική όχι μόνο για οδήγηση με αυτοκίνητο, αλλά και με μηχανή και φυσικά για ποδηλασία αρκεί να έχει κανείς τον κατάλληλο εξοπλισμό.
Καθ’ όλη την διαδρομή παρακολουθούσαμε ότι υπήρχαν χαραγμένα μονοπάτια από ορειβατικούς συλλόγους για όσους αρέσκονται στη πεζοπορία και στην εξερεύνηση σπηλαίων. Σημειωτέον ότι στην περιοχή δεν υπήρχε ούτε καντίνα, ούτε περίπτερο, οπότε αν θελήσετε να επισκεφτείτε την περιοχή προμηθευτείτε νεράκι ή οτιδήποτε φαγώσιμο από το σπίτι και φυσικά όλα τα απαραίτητα για ένα όμορφο και οικολογικό πικ-νικ. Μην ξεχάσετε να προμηθευτείτε στην επιστροφή ζεστό ψωμί Χασιάς ή να γευτείτε τα μεζεδάκια και τα γλυκίσματα της περιοχής.

Γεωργία Νικητέα, EcoView.gr

Μαστίχα Χίου

Η μαστίχα είναι η φυσική ρητίνη που βγαίνει από τον κορμό και τα κλαδιά του μαστιχόδεντρου, σχίνου (Pistacia Lentiscus var. Chia). Το μαστιχόδεντρο, σχίνος, είναι θάμνος αειθαλής, με ύψος έως 3μ. Έχει κλαδιά απλωμένα. Ο κορμός έχει χρώμα ανοιχτό ή σκούρο ανάλογα με την ηλικία του. Υπάρχει σε όλη τη Μεσόγειο. Στο νησί της Χίου το συναντάμε σε 21 χωριά της νότιας Χίου.

Το μάζεμα της μαστίχας γίνεται ως εξής:

- Τον Ιούνιο οι εργάτες καθαρίζουν, ισιώνουν ένα κυκλικό χώρο γύρω από το δέντρο, που ονομάζεται «τραπέζι».

- Στρώνουν ένα ειδικό άσπρο χώμα, πάνω στο οποίο θα κυλήσει η μαστίχα.

- Χαράζουν τον κορμό του δέντρου (κέντημα) με τα «κεντητήρια», ώστε να «δακρύσει» το δέντρο. Το κέντημα γίνεται από κάτω προς τα πάνω, μια φορά την εβδομάδα και συνολικά πέντε με έξι φορές.

- Η μαστίχα αρχίζει να βγαίνει, να ρέει στο «τραπέζι».

- Αφού στεγνώσει, πήξει αρχίζει το μάζεμά της. Χρησιμοποιούνται ειδικά εργαλεία τα «τιμητήρια». Συλλέγονται πρώτα τα μεγάλα κομμάτια, οι «πίτες», και τοποθετούνται στα μασχτιχοκάλαθα. Το μάζεμα γίνεται το Σεπτέμβριο.

- Καθαρίζουν (κοσκίνισμα, πλύσιμο) τα κομμάτια της 

μαστίχας ένα-ένα.

Η μαστίχα χρησιμοποιείται ως:

- τσίχλα

- άρωμα για ζαχαροπλαστική

- επιπλοποιία

- ποτά (λικέρ)

- κατασκευή μουσικών οργάνων

- παρασκευή φαρμάκων

- παρασκευή αρωμάτων

Σύμφωνα με την παράδοση τα μαστιχόδεντρα δάκρυσαν για πρώτη φορά όταν μαρτύρησε ο Αγ. Ισίδωρος το 250 μ.Χ. από τους Ρωμαίους.

Για πρώτη φορά η μαστίχα αναφέρεται από τον Ηρόδοτο, τον 5ο αιώνα π.Χ. Οι αρχαίοι Έλληνες την χρησιμοποιούσαν ως λευκαντικό δοντιών και οι Ρωμαίοι έφτιαχναν οδοντογλυφίδες από τα μαστιχόδεντρα.

Από το 1997 η Μαστίχα Χίου αποτελεί Προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.) της Ε.Ε.

Αφροδίτη Ξ./ Ευθυμία Α., Στ1΄

Αναρτήθηκε από Αδάμ Δημήτριος

Στην οροσειρά της Πίνδου προς τα Άγραφα

Ταξιδεύετε στην οροσειρά της Νότιας Πίνδου που υψώνει τον επιβλητικό όγκο της ανάμεσα στους Νομούς Καρδίτσας κι Ευρυτανίας. Η περιοχή ονομάστηκε Άγραφα γιατί οι Τούρκοι, ανήμποροι να υποτάξουν τους ντόπιους, δεν την κατέγραψαν στα φορολογικά βιβλία τους.

Εκείνη που παραμένει ακόμα ανυπότακτη είναι η φύση. Πανύψηλοι κορμοί ελάτων συνοδεύουν στην ανηφορική διαδρομή. Αν δεν ανεβείτε ως τα καταφύγια με το Ι.Χ. σας, ακολουθήστε τα παλιά μονοπάτια των βοσκών στα Αγραφα. Θα βρείτε ξύλινα τραπέζια, παγκάκια, κιόσκια για πικνίκ και ξεκούραση.

Αν το λέει η καρδιά σας, επιδοθείτε στην ορειβασία, ποτέ μόνοι, πάντα με παρέα. Ανεβείτε στην Τέμπλα (υψόμετρο 1.850) ή στο Βουτσικάκι, την υψηλότερη κορυφή των Αγράφων, και θα νιώσετε βασιλιάς του κόσμου. Από εδώ ατενίζετε Καρδίτσα, Τρίκαλα, Μετέωρα, Ολυμπο, Κίσαβο και Πήλιο μαζί! 
  Όσοι δεν είστε της… κακουχίας, αναζητήστε θαλπωρή στον Αμάραντο, ορεινό χωριό της περιοχής της Καρδίτσας που ανήκει στο Δήμο Ιτάμου. Ξαπλωμένο νωχελικά στην αγκαλιά μιας κυκλικής βουνοκορφής σε ύψος 750 μέτρων, με φόντο τα έλατα και τις βελανιδιές, το άγνωστο αυτό στους πολλούς διαμαντάκι της Θεσσαλίας καλεί τον επισκέπτη να πιει ήρεμα το καφεδάκι του στην κουκλίστικη πλατεία, τη Μαρίτσα, αγναντεύοντας το πράσινο και γεμίζοντας τα πνευμόνια του με οξυγόνο. 

Στους γύρω λόγγους χαλί τα κυκλάμινα, ίτσια όπως λένε εδώ τα αγριολούλουδα του φθινοπώρου. Εκλεκτό delicatessen στο πιάτο τα άγρια μανιτάρια του λόγγου και του δάσους μόνο αν ξέρετε να ξεχωρίζετε την άκακη μορχέλα από τον αμανίτη το τρελομανίταρο.

Το γλέντι δεν θέλει πολύ να ανάψει στο χωριό με τη μακραίωνη παράδοση στο δημοτικό τραγούδι. Ελάτε να κρατήσετε το ίσο στα αγραφιώτικα τραγούδια με κλαρίνο και βιολί, παραδοσιακούς σκοπούς που έχει συγκεντρώσει σε ψηφιακή συλλογή ο δραστήριος πολιτιστικός σύλλογος του χωριού.

Ευρυτάνας

Τα δρακόσπιτα της Ευβοίας

Σε δύσβατες και ορεινές περιοχές της Ευβοίας υπάρχουν κάποια περίεργα κτίσματα, για την ταυτότητα των οποίων όσο και των κτιστών τους έχουν διατυπωθεί πολλές υποθέσεις και θεωρίες. Είναι τα περίφημα δρακόσπιτα – κατοικίες δράκων, κατά την παράδοση – τα οποία προξενούν κατάπληξη για την κατασκευή τους και ιδίως για την αρίστη στατική τους, πράγμα το οποίον αποδεικνύει πασιφανέστατα ότι οι κατασκευαστές τους ήσαν τελειότατοι και ικανότατοι αρχιτέκτονες με ανυπέρβλητες γνώσεις στατικής.

Τα δρακόσπιτα ευρίσκονται στη χώρα των Δρυόπων, οι οποίοι προερχόμενοι από την ορεινή περιοχή την κειμένη μεταξύ Παρνασσού και Οίτης εγκατεστάθησαν στην Νότιο Εύβοια, αλλά και στην Πελοπόννησο και σε άλλες περιοχές, εκδιωχθέντες από τις εστίες των (της Ανατ. Στερεάς) από τους Δωριείς και τους Μαλιείς (Ηροδότου Ιστορίαι, Θ’,43).

Ποιοί ήσαν οι Δρυόπες

Οι Δρύοπες, οι οποίοι φέρονται ως δημιουργοί των δρακοσπίτων, ήσαν Πελασγικός λαός, ο οποίος κατοικούσε στην προαναφερθείσα ορεινή περιοχή μεταξύ Οίτης και Παρνασσού.

Ο Δρύοψ (Δρύοπας), ο γενάρχης των Δρυόπων, ήταν υιός του ποταμίου θεού Σπερχειού και της Δαναΐδος Πολυδώρας. Κατ’ άλλη παράδοσι θεωρείται υιός του Πηνειού. Ήταν πατέρας της Δρυόπης του Κραγαλέως και του Θειοδάμαντος. Σύμφωνα με άλλη παράδοσι ο Δρυόψ θεωρείται υιός του Λυκάονος και της Δίας ή του Απόλλωνος και της Δίας, θυγατέρας του Λυκάονος, η οποία απέκρυψε το νεογέννητο παιδί της σε κάποια δρύ.

Ο Ηρόδοτος στο Θ΄ (ένατο) βιβλίο των «ΙΣΤΟΡΙΩΝ» του αναφέρει για τους Ερμιονείς της Αργολίδος: « Οι δε Ερμιονέες εισί Δρύοπες, υπό Ηρακλέος τε και Μηλιέων έκτης νυν Δωρίδος καλεομένης χώρας εξαναστάντες», δηλαδή ότι είναι Δρύοπες οι οποίοι εξεδιώχθησαν εκ της Δωρίδος υπό του Ηρακλεόυς και των Μαλιέων.

Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης στο Δ΄ βιβλίο της «ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ» αναφέρεται στην εκδίωξι των Δρυόπων από τον Ηρακλή και τους Μαλιείς, επειδή οι Δρύοπες εφέρθησαν ασεβώς προς το ιερό των Δελφών: «Μετά δε ταύτα Φύλαντος του Δρυόπων βασιλέως δόξαντος εις το εν Δελφοίς ιερόν παρανενομηκέναι, στρατεύσας μετά Μηλιέων τον τε βασιλέα των Δρυόπων ανείλε και τους άλλους εκ της χώρας εξαναστήσας Μηλιεύσι παρέδωκε την χώραν» (Δ΄ βιβλίον «ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ» 37, εκδόσεις Γεωργιάδη).

Δηλαδή: «Ύστερα απ’ αυτά, ο Φύλας, ο βασιλεύς των Δρυόπων, μπροστά στα μάτια των ανθρώπων ασέβησε στο ιερό των Δελφών, ο Ηρακλής εξεστράτευσε με τους Μηλιείς( Μαλιείς) και εφόνευσε τον βασιλέα των Δρυόπων, εξετόπισε τους κατοίκους από την χώρα και την παρέδωσε στους Μηλιείς (Μαλιείς).

Και συνεχίζει ο Διόδωρος (απόδοσις από τον γράφοντα): «Από τους Δρύοπες, που εκπατρίσθησαν, άλλοι έφθασαν στην Εύβοια και έκτισαν την πόλι Κάρυστο, άλλοι εταξείδευσαν στην Κύπρο, όπου ενώθηκαν με τους ντόπιους κι εγκατεστάθησαν εκεί, κι οι υπόλοιποι, που κατέφυγαν στον Ευρυσθέα, βοηθήθηκαν απ’ αυτόν εξ’ αιτίας της έχθρας που έτρεφε προς τον Ηρακλή. Και με την βοήθειά του ίδρυσαν τρείς πόλεις στην Πελοπόννησο, την Ασίνη και την Ερμιόνη, καθώς και την Ηιόνα» (Διοδώρου Σικελιώτου  «ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ», Βιβλίον Δ΄, 37, 2).

Οι Δρύοπες, που εκπατρίσθηκαν, κατέφυγαν όχι μόνο στην Εύβοια, στην Κύπρο και στην Πελοπόννησο, όπως αναφέρει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης, αλλά και στις Κυκλάδες (Κύθνος, Κέα). Μάλιστα στην Κέα (κρινώς Τζιά) υπάρχει χωριό με το όνομα Δρυοπίς. Επίσης οι Δρύοπες εγκατεστάθησαν και στην Ήπειρο και στην Μικρά Ασία, με το όνομα δε Δρύοψ αναφέρεται από τον Όμηρο ένας υιός του Πριάμου, τον οποίον εφόνευσε ο Αχιλλεύς (Ομήρου Ιλιάς Υ, 455).

Ο Παυσανίας στα «ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΑ» αναφερόμενος στην Ασίνη, που ταυτίζεται με την σημερινή Κορώνη, γράφει: «Οι Ασιναίοι αρχικά ζούσαν περί τον Παρνασσό, γείτονες των Λυκορειτών, και είχαν από τον οικιστή τους το όνομα Δρύοπες που το διατήρησαν και στην Πελοπόννησο. Κατά την Τρίτη γενεά μετά τον οικιστή τους, όταν βασιλιάς τους ήταν ο Φύλας, οι Δρύοπες είχαν νικηθεί σε μάχη από τον Ηρακλή και οδηγήθηκαν στους Δελφούς ως ανάθημα για τον Απόλλωνα΄ έπειτα πέρασαν στην Πελοπόννησο κατόπιν χρησμού που ο θεός έδωσε στον Ηρακλή, και εγκαταστάθηκαν πρώτα στην παρά τον Ερμιόνη Ασίνη από εκεί διώχτηκαν από τους Αργείους, και οι Λακεδαιμόνιοι τους επέτρεψαν μα κατοικήσουν στην Μεσσηνία. Όταν έπειτα από χρόνια επανήλθαν οι Μεσσήνιοι, άφησαν τους Ασιναίους στην πόλη τους και δεν τους ξεσπίτωσαν. Οι ίδιοι οι Ασιναίοι λένε τα εξής για τον εαυτό τους: παραδέχονται πως νικήθηκαν σε μάχη από τον Ηρακλή και πως κυριεύτηκε η πόλη τους στον Παρνασσό δεν παραδέχονται όμως πως αιχμαλωτίσθηκαν και οδηγήθηκαν στον Απόλλωνα, αλλά μόλις αρχίσει να κυριεύει το τείχος ο Ηρακλής, αυτοί εγκατέλειψαν την πόλη και κατέφυγουν στις κορυφές του Παρνασσού. Κατόπιν πέρασαν με πλοία στην Πελοπόννησο και έγινα ικέτες του Ευρυσθέα, ο οποίος, ως εχθρός του Ηρακλή, τους παραχώρησε την Ασίνη της Αργολίδας. Από όλο το γένος των Δρυόπων μόνο οι Ασιναίοι εξακολουθούν μέχρι των ημερών μας να είναι υπερήφανοι για το όνομά τους, αντίθετα με τους Ευβοείς των Στύρων, γιατί και οι Στυρείς κατάγονται από τους Δρύοπες εκείνους που δεν είχαν λάβει μέρος στην μάχη κατά του Ηρακλή, γιατί κατοικούσαν σε κάποια απόσταση από την πόλη οι Στυρείς όμως δεν καταδέχονται να ονομάζονται Δρύοπες, όπως και οι κάτοικοι των Δελφών αποφεύγουν να ονομάζονται Φωκείς. Οι Ασιναίοι όμως ιδιαίτερα χαίρουν να ονομάζονται Δρύοπες και τα πιο σεβαστά ιερά τους είναι φανερό πως τα έχουν στον Παρνασσό. Έχουν ένα ναό του Απόλλωνα και ένα ιερό του Δρύοπα με άγαλμα αρχαίο….» (Παυσανίου «ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΑ» Κεφ. 34, ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ, απόδοσις στην απλή γλώσσα από Νικόλαο Παπαχατζή).

• Τα δρακόσπιτα της Ευβοίας
• Οι ερευνητές των δρακοσπίτων
• Το δρακόσπιτο της Όχης
• Ποιοι και πότε έκτισαν τα δρακόσπιτα;

Παλαμάς Φθιώτιδας Το χωριό του Αντώνη

Το Ηρώο, το μνημείο που ανεγέρθη
στον Παλαμά για να τιμήσει
τους αγωνιστές της επανάστασης

Ο Παλαμάς είναι ορεινός οικισμός του νομού Φθιώτιδος. Έχει υψόμετρο 720 μ. Βρίσκεται στα βόρεια του νομού, στις βόρειες πλαγιές του όρους Όρθρυς και 26 χλμ. βόρεια της πρωτεύουσας του νομού, της Λαμίας. Ο Παλαμάς υπάγεται διοικητικά στο δήμο Δομοκού.

Ιστορικά στοιχεία

Ο Άγιος Αθανάσιος,
η εκκλησία στην είσοδο του χωριού

Αναφέρεται στην «πρόθεση» με τους Δωρητές της Ιεράς Μονής της Ρεντίνας, με τους οικισμούς Αβαρνίτζα, Δραμάλα και Λευθεροχώρι άλλωτε ως Παλαμάς και άλλες φορές ως «μικρός Παλαμάς» σε αντιδιαστολή με τον Παλαμά της Καρδίτσας. Ο Παλαμάς χτίστηκε σίγουρα πριν το 1640. Εκεί πραγματοποιήθηκε στις 7 Μαρτίου 1878, η μεγάλη σύναξη των επαναστατών-πολεμιστών στο χώρο της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου. Ύψωσαν την ελληνική σημαία και ορκίστηκαν με το σύνθημα: «Ελευθερία ή θάνατος», κηρύσσοντας την τελευταία επανάσταση εναντίον των Τούρκων, εκλέγοντας «Προσωρινή Διοίκηση της επαρχίας Δομοκού». Η Πολιτεία για να τιμήσει ως εκπλήρωση εθνικού χρέους τους αγωνιστές, προέβη στην ανέγερση αντάξιου προς την ηρωϊκή πράξη, μνημείου στον ιστορικό αυτό χώρο όπου κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή του Μαρτίου γιορτάζεται με κάθε επισημότητα η εθνική επέτειος της επανάστασης του 1878.

Από τη Βικιπαίδεια

Ταβέρνα, Περίσσιος

Ράχη Παναγιά (Ηρώο)

Ταβέρνα, Περίσσιος

-Φωτογραφίες από το group:

ΠΑΛΑΜΑΣ ΔΟΜΟΚΟΥ ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ

-

Γνωριμία με τις όχθες στην Ήπειρο...

Μου το έστειλε η Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδας και σας το συνιστώ ανεπιφύλακτα, εαν σας αρέσει η φύση, ο δροσερός αέρας και οι ζεστοί άνθρωποι...
Αν πάλι προτιμάτε clubbing και οφθαλμόλουτρα σε "θολά νερά", πάτε στο Paradise να δείτε στριγκάκια!!!
Λοιπόν, για να μην ξεχνιόμαστε, η Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδας διοργανώνει, σε λίγες μέρες, τις «ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΕΣ ΟΧΘΕΣ 2010», ένα τριήμερο πολιτιστικό, περιβαλλοντικό κύκλο εκδηλώσεων.

(Κολύμπι στον Βοϊδομάτη...)

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Πανηπειρωτικής, "Οι «Η. Ο.» διατρέχουν τις όχθες των ποταμών και των λιμνών, ιχνηλατώντας πολιτιστικές διαδρομές, προβάλλοντας περιβαλλοντικές ανησυχίες, αναδεικνύοντας τα συγκριτικά πολιτιστικά και φυσικά πλεονεκτήματα της Ηπείρου με βάση τον πλούσιο υδάτινο πλούτο της.
Αώος, Άραχθος, Αχέροντας, Καλαμάς, Παμβώτιδα, Αμβρακικός, Βουθρωτό, παράκτια Ήπειρος –αποτελούν τις προνομιακές διαδρομές των τωρινών και των μελλοντικών εκδηλώσεων των «Η.Ο.».
Φιλοδοξία της Συνομοσπονδίας, άλλωστε, είναι οι φετινές εκδηλώσεις να έχουν συνέχεια και στο μέλλον, αποτελώντας την απαρχή ενός πολιτιστικού, περιβαλλοντικού θεσμού μακράς πνοής. Ένας θεσμός που θα εστιάζει ιδιαίτερα στη συμμετοχή της νεολαίας μέσα από πολύτροπες εκδηλώσεις και δράσεις, προτείνοντας και προτρέποντας τους νέους μας σε ένα ταξίδι μύησης και αποκάλυψης της Ηπείρου της Φύσης και του Πολιτισμού, της συλλογικής έκφρασης και δημιουργίας."

ΚΕΝΤΡΙ: Για ρίξτε μια ματιά στο πρόγραμμα των φετινών εκδηλώσεων:

Τρίτη 27/7. Ξεκίνημα στις 9 π.μ. από τη Σαγιάδα Θεσπρωτίας. Πρώτος σταθμός ένας από τους ομορφότερους και σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους στην «απέκει» Ήπειρο, το αρχαίο θέατρο του Βουθρωτού. Συναυλία με συμμετοχή βορειοηπειρώτικου και αλβανικού πολυφωνικού ομίλου. Μια συμβολική πολιτιστική γέφυρα που σμίγει τις δύο όχθες των συνόρων.
Το απόγευμα, στις 6 μ.μ, κατασκηνώνουμε στις πηγές της Λαγγάβιτσας του Καλαμά (μεταξύ των χωριών Καλλιθέα και Λίστα Θεσπρωτίας).
Ακολουθεί συναυλία στις 7 μμ με τη συμμετοχή της Μουργκάνας, του πολυφωνικού συνόλου «Χαονία», της χορωδίας και του χορευτικού της Αετόπετρας και Ηπειρωτικής Κομπανίας. Το βράδυ παραδοσιακό γλέντι στην Αετόπετρα.

(Καλαμάς...)

Τετάρτη 28/7. (9 πμ – 1 μμ) Πεζοπορική διαδρομή από το καλντερίμι του Λάγγαρη στο φαράγγι του Καλαμά, κολύμπι στις Βόθρες, κάτω από το χωριό Κεραμίτσα (καθαρά νερά). Οδηγός και περιηγητής μας ο Πρόεδρος του Κέντρου Ιστορικών Μελετών Θεσπρωτίας Μιχάλης Πασιάκος.
Ακολουθεί σταθμός στο Θεογέφυρο (3 μ.μ), με ενημέρωση για τον Καλαμά από τον πανεπιστημιακό καθηγητή Νίκο Γιαννούλη και την κίνηση «Καθαρός Καλαμάς».
Στις 6 μ.μ. στήνουμε την κατασκήνωσή μας στις όχθες του Αώου στην Κόνιτσα. Το βράδυ (9 μ.μ.) κάτω από το εμβληματικό γεφύρι της Κόνιτσας, μουσική και ποιητική βραδιά με τη συμμετοχή γνωστών μουσικών και ποιητών. Ανάμεσα τους κοσμούν με τη συμμετοχή τους ο Πανεπιστημιακός Βασίλης Νιτσιάκος και ο Δημήτρης Υφαντής. Στην βραδιά συμμετέχει και το Θερινό Πανεπιστήμιο Ανθρωπολογίας, Εθνογραφίας και Συγκριτικής Λαογραφίας των Βαλκανίων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

(το γεφύρι της Πλάκας...)

Πέμπτη 29/7. Το πρωί πεζοπορική διαδρομή και κολύμπι στα νερά του Αώου.
Το μεσημέρι ταξιδεύουμε για τις όχθες του Αράχθου και στις 7 μμ κατασκηνώνουμε δίπλα στο ιστορικό γεφύρι της Πλάκας, όπου μας υποδέχεται και μας περιηγεί το Κέντρο Μελέτης Πέτρινων Γεφυριών.
Στις 9 μμ στον ίδιο χώρο κινηματογραφική βραδιά, αφιερωμένη στον αείμνηστο ηπειρώτη σκηνοθέτη Στράτο Στασινό με την προβολή των ταινιών του «ΤΟΥ ΚΟΛΥΜΠΗΤΗ» και «ΗΠΕΙΡΟΣ» και ομιλίες σχετικές με το έργο του. Ακολουθεί μικρή συναυλία του Γιώργου Μεράντζα και αποχαιρετιστήριο γλέντι με την ηπειρώτικη κομπανία των «ΛΑΛΗΤΑΔΩΝ».

Με τις «Η.Ο.» συνταξιδεύει η περιοδεύουσα ελεύθερη Πανηπειρωτική Κατασκήνωση που στήνεται κάθε βράδυ στο χώρο των εκδηλώσεων, προσκαλώντας ιδιαίτερα τους νέους μας που θέλουν να ανακαλύψουν την απαράμιλλη ομορφιά της Ηπείρου με τον πιο όμορφο τρόπο.
Με τις «Η.Ο» συνταξιδεύει η αστική μη κερδοσκοπική εταιρία «Άπειρος/ Διεθνές Φεστιβάλ Πολυφωνικού Τραγουδιού», προσφέροντας την υλικοτεχνική υποδομή και την τεχνογνωσία για τη διοργάνωση.
Οι εκδηλώσεις στηρίζονται από τους κατά τόπους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Η επιμέλεια του προγράμματος ανήκει στον σκηνοθέτη Αλέξανδρο Λαμπρίδη, Έφορο Πολιτισμού της Π.Σ.Ε.
Η πρόσβαση στις εκδηλώσεις είναι ελεύθερη, χωρίς εισιτήριο.

Αναλυτικές πληροφορίες, δηλώσεις συμμετοχής:

Αλέξανδρος Λαμπρίδης. Έφορος Πολιτισμού ΠΣΕ τηλ.:6973342113

Νίκος Ζέκης, Έφορος Νεολαίας ΠΣΕ Τηλ.: 6974 123992

από aletri

Η ιστορική Μονή Αγίου Διονυσίου δεσπόζει στην «καρδιά» του Ολύμπου

της Μ.Κουζινοπούλου / Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων

Η γοητεία του Ολύμπου, της κατοικίας των 12 Ολύμπιων θεών, παραμένει αναλλοίωτη στο χρόνο και αποτελεί πόλο έλξης καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου για τουρίστες από όλο τον κόσμο. Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πεζοπορικές διαδρομές για να γνωρίσουν αρχάριοι και προχωρημένοι πεζοπόροι τις ομορφιές του βόρειου τμήματος του Ολύμπου είναι αυτή που ξεκινάει από το Λιτόχωρο και καταλήγει στη θέση "Πριόνια". Η διαδρομή ακολουθεί το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4. Το μονοπάτι ξεκινά από το Γιβραλτάρ, διασχίζει την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ελβετία, την Αυστρία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία και αφού εισέλθει στην Ελλάδα και διασχίσει μονοπάτια μήκους 1.600 χιλιομέτρων, καταλήγει στην Κάτω Ζάκρο της Κρήτης.

Η διαδρομή από το Λιτόχωρο ως τα "Πριόνια" γίνεται δια μέσου του φαραγγιού του Ενιπέα. Πυκνή βλάστηση, βραχώδεις σχηματισμοί, καταρράκτες, λιμνούλες και όμορφες ξύλινες γέφυρες δημιουργούν μοναδικές εικόνες.

Από τα "Πριόνια" η διαδρομή συνεχίζει ως το καταφύγιο "Σπήλιος Αγαπητός" (ή καταφύγιο Α', στα 2.100 μέτρα υψόμετρο), διαδρομή ιδιαίτερα αγαπητή για τους προπονημένους πεζοπόρους. Στη συνέχεια δια μέσου της κορυφής "Σκάλα" το μονοπάτι οδηγεί στο Μύτικα, την ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου.

Η Μονή του Αγίου Διονυσίου

Οι πιο δημοφιλές στάσεις ανάπαυσης των πεζοπόρων της διαδρομής Λιτόχωρο- Πριόνια γίνονται στο Άγιο Σπήλαιο, όπου κατά την παράδοση ασκήτευσε ο Άγιος Διονύσιος, και στη συνέχεια στην παλαιά Μονή του Αγίου Διονυσίου.

Το όνομα της παλιάς Μονής Αγίου Διονυσίου εμφανίζεται για πρώτη φορά σε γραπτό κείμενο στα μέσα του 16ου αιώνα, όπου περιγράφεται η έκταση που παραχωρήθηκε στο μοναχό Διονύσιο για το χτίσιμό της.

Χτισμένη με τοπική πέτρα και ξύλο και σε υψόμετρο 850 μέτρων, η Μονή κυριαρχεί στο φυσικό τοπίο. Το κτίριο της Μονής είναι χτισμένο σαν φρούριο σε ένα φυσικά οχυρό πλάτωμα της πλαγιάς. Στα νότια βρίσκεται το φαράγγι του Ενιπέα, στα ανατολικά και στα δυτικά δύο ρέματα που τροφοδοτούν τον Ενιπέα, ενώ στα βόρεια η Μονή διέθετε οχυρωματικό περίβολο και δύο πύργους δίπλα στην κύρια είσοδο. Ο πύργος αριστερά της εισόδου είναι γκρεμισμένος από το 1818, οπότε τα στρατεύματα του Αλή πασά των Ιωαννίνων κατέλαβαν τη Μονή έπειτα από μάχη τριών ημερών.

Το Καθολικό είναι σταυροειδής ναός αθωνικού τύπου, αφιερωμένος στην Αγία Τριάδα. Γύρω από το ναό ήταν τα κελιά και οι βοηθητικοί χώροι των μοναχών. Περιβάλλεται από τέσσερα παρεκκλήσια, από τα οποία το βορειοδυτικό φιλοξενεί τον τάφο του Άγιου Διονύσιου. Στα βορειοδυτικά υπάρχει και κρήνη με τρεχούμενο νερό.

Στο ισόγειο της βόρειας πτέρυγας στεγαζόταν η τράπεζα που από το 1943 ως το 1996 λειτουργούσε σαν ναός γιατί είχε γκρεμιστεί το Καθολικό.

Στην κατεστραμμένη τριώροφη δυτική πτέρυγα υπήρχαν κελιά των μοναχών και στη νοτιοδυτική γωνία το μισογκρεμισμένο πλέον κωδωνοστάσιο. Η νότια πτέρυγα έχει δύο ορόφους με κελιά μοναχών και υπόγειους χώρους.

Η Μονή βίωσε μελανές στιγμές στην Ιστορία της. Το 1818 κατελήφθη από τα στρατεύματα του Αλή Πασά. Έπειτα από τριήμερη πολιορκία, ο γιος του πασά, Βελής δίνει διαταγή να τη λεηλατήσουν και να την πυρπολήσουν. Αργότερα η Μονή διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο, ως κρησφύγετο αγωνιστών μέχρι και τα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα. Εξάλλου, η Μονή βομβαρδίστηκε και στη συνέχεια πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς τον Απρίλιο του 1943, καθώς φιλοξενούσε αντάρτες. Σήμερα, το Καθολικό έχει αποκατασταθεί σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, ενώ γίνεται προσπάθεια για πλήρη αναστήλωση του κτιρίου.

Amen.gr

Γρεβενά: Ο μαγικός κόσμος της μανιταρούπολης

Τόπος πλούσιος σε μανιτάρια, τα Γρεβενά δικαίως έχουν αποκτήσει πλέον από τον δήμο το προσωνύμιο Μανιταρούπολη. Οι ντόπιοι έχουν γίνει φανατικοί μανιταροσυλλέκτες, ενώ όλο και περισσότεροι επισκέπτες έρχονται εδώ για να δοκιμάσουν, να αγοράσουν, να φωτογραφίσουν, ακόμη και να μαζέψουν νόστιμα και σπάνια μανιτάρια. «Στην αρχή, όταν με έβλεπαν οι συμπολίτες μου να ξαπλώνω για να φωτογραφίσω τα μανιτάρια, έλεγαν δεν πάει καλά ο Κωνσταντινίδης». Αυτή ήταν η αρχική αντίδραση των φανατικών πλέον μανιταροσυλλεκτών και μανιταροφάγων Γρεβενιωτών στην εργασία του σημαντικότερου ερευνητή μανιταριών πανελλαδικά. «Τελικά, οι άνθρωποι σηκώθηκαν από τον καναπέ και πήγαν στο δάσος!» θα μας πει περήφανος ο Γιώργος Κωνσταντινίδης που μαζί με τους συνεργάτες του έχουν αναλάβει να μας εξοικειώσουν με τα μανιτάρια. Ο Θόδωρος Καραγιάννης ετοιμάζει εδέσματα με μανιτάρια στις Αυλαίς, η Δήμητρα Βέργου φτιάχνει ευφάνταστες συνταγές και ο Φώτης Παρασκευαΐδης διαθέτει προς πώληση δεκάδες μανιταροπροϊόντα. Γιώργος Κωνσταντινίδης O ειδήμων Ξεκινάμε να κάνουμε τον πρώτο μας μανιταρο-περίπατο με τον Γιώργο Κωνσταντινίδη στο κοντινό Καστράκι, ένα αλσύλλιο στα περίχωρα της πόλης των Γρεβενών. «Εδώ έρχονται τα σχολεία αλλά και οι Γρεβενιώτες για τους περιπάτους τους», μας λέει, «και επειδή όλοι έχουν μάθει τα μανιτάρια, για να βρεις φαγώσιμο, πρέπει να κάνεις ειδικές αποστολές!» Ο Γιώργος Κωνσταντινίδης είναι ένας άνθρωπος πολυτάλαντος. Κατ' επάγγελμα δάσκαλος (μάλιστα του αποδόθηκε ο τίτλος του καλύτερου δασκάλου της χρονιάς από την Ακαδημία Αθηνών), μουσικός, με δικό του συγκρότημα, το Manitarock, αλλά και τραγουδιστής (δική του είναι η φωνή στο Μοιρολόι του Θανάση Παπακωνσταντίνου, στο δίσκο «Βραχνός Προφήτης») και, φυσικά, ερευνητής και βαθύς γνώστης των μανιταριών. Η ξενάγησή μας στον κόσμο των μανιταριών ξεκινάει από το Α. «Η κύρια αποστολή των μανιταριών είναι να μη γεμίσει το δάσος «σκουπίδια». Μόλις υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες και κυρίως η βροχή, το μυκήλιο, η μανιταριά δηλαδή, που μοιάζει σαν ένα δίκτυο από υπόγεια τηλεφωνικά καλώδια, καρποφορεί και αρχίζει το έργο της, την αποδόμηση νεκρών φύλλων, κορμών, εντόμων…» Βλέπουμε τα πρώτα άγρια μανιτάρια: πλευρωτοί, λευκό αγαρικό μεταξένιο, υμενόσκυφος, λακτάριος ο νόστιμος. «Δεκαοκτώ ευρώ το κιλό έφτασε η τιμή του λακτάριου φέτος», μας λέει ο Γιώργος. Η τιμή των βρώσιμων μανιταριών μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 1.000 ευρώ το κιλό! Εξίσου ακριβή είναι και η φλαμουλίνη η βελουδόποδη, από την οποία παράγεται ένα σκεύασμα που θεωρείται ελιξήριο για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού. Αλλωστε, τα μανιτάρια, εκτός από βρώσιμα, είναι και θεραπευτικά: κατά του σακχάρου, της χοληστερίνης, της ηπατίτιδας, της φυματίωσης, ακόμη και κατά του AIDS και του καρκίνου. «Στην αρχή, έλεγα ότι οι μανιταρόφιλοι υπερβάλλουν, όπως οι ελαιοπαραγωγοί για το λάδι, οι οινοπαραγωγοί για το κρασί. Πλέον το έχω δεχτεί βιωματικά, μέσα από παραδείγματα φίλων. Θεωρώ πάντως ότι η προληπτική χρήση τους είναι και η σημαντικότερη». Λίγο πιο κάτω βλέπουμε ένα… θανατηφόρο μανιτάρι. Το κοιτάζουμε, μην τολμώντας να το αγγίξουμε, αλλά ο Γιώργος μάς διαβεβαιώνει ότι μόνο αν το φας υπάρχει πρόβλημα. «Από τα 2.000 είδη που έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα, μόνο γύρω στα δέκα μπορούν να προκαλέσουν την αποκαλούμενη φαλλοειδή δηλητηρίαση, που προσβάλλει το συκώτι», μας εξηγεί. «Εμφανίζεται μέσα σε 6-18 ώρες και, εάν δεν ληφθεί κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, η θνησιμότητα φτάνει το 50%. Μια δεύτερη, ακίνδυνη μορφή δηλητηρίασης είναι η γαστρεντερική, που προκαλείται από ελαφρώς τοξικά μανιτάρια». Είκοσι χρόνια έχουν περάσει από τότε που άγγιξε το πρώτο μανιτάρι. «Από μικρό παιδί ήμουν στη φύση και, επειδή κανείς δεν μου έδειξε τα μανιτάρια, δεν ήξερα ότι υπάρχουν! Οταν τα πρωτοδοκίμασα, με εντυπωσίασε τόσο η γεύση τους, που αμέσως θέλησα να μάθω περισσότερα. Αφού εξάντλησα την ελληνική βιβλιογραφία και έκανα μια πολύ καλή διεθνή συλλογή, άρχισα να διαμορφώνω μια βάση δεδομένων για προσωπική χρήση. Οταν είδα ότι και άλλοι άνθρωποι ενδιαφέρονταν, άρχισα να το κάνω πιο συστηματικά και έφτασα σήμερα να έχω εκδώσει πέντε βιβλία. Με την ίδρυση του Συλλόγου Μανιταρόφιλων Δυτικής Μακεδονίας, ανατρέψαμε το σκηνικό στην Ελλάδα. Και εκεί που ήμασταν μια χώρα τελείως ξεκομμένη από την υπόλοιπη μανιταρόφιλη Ευρώπη, φτάσαμε στο σημείο ακόμη και να μας ζηλεύουν. Στην Πανελλήνια Γιορτή Μανιταριού, που διοργανώσαμε φέτος για έβδομη χρονιά, μαζεύτηκε και κόσμος από την υπόλοιπη Ευρώπη, την Ασία, την Ωκεανία, την Αμερική και μας δήλωσαν ότι δεν έχουν δει τέτοια κορυφαία εκδήλωση πουθενά στον κόσμο». «Η μανιταροφιλία εξελίσσεται σε κίνημα», μας λέει ο Γιώργος. Ορισμένοι πουλούν άγρια μανιτάρια σε εστιατόρια και μαγαζιά, κάποιοι κάνουν μικροτεχνίες με θέμα το μανιτάρι, όπως η Δέσποινα, σύζυγος του Γιώργου Κωνσταντινίδη, που ασχολείται με τις πυρογραφίες, για τις οποίες μάλιστα βραβεύτηκε. «Το κυριότερο όμως είναι ότι το μανιτάρι έχει μπει στην καθημερινότητά μας. Φοράμε μπλουζάκι με κεντημένο μανιτάρι, αποτελεί μέρος του διαιτολογίου όλων μας - τρώμε δεκαπλάσιες ποσότητες απ' ό,τι η υπόλοιπη Ελλάδα. Και το κυριότερο, δεν έχει πάθει κανείς το παραμικρό». Φαίνεται, μάλιστα, ότι η μανιταροφιλία είναι μεταδοτική: εκτός από το Σύλλογο Μανιταρόφιλων Δυτικής Μακεδονίας, υπάρχουν σήμερα πέντε ακόμη ενεργοί σύλλογοι σε όλη την επικράτεια. Όσο για το επόμενο βήμα; Ο Γιώργος ονειρεύεται ένα μουσείο μανιταριών, το οποίο θα προσφέρεται για τη μικροσκοπική παρατήρησή τους αλλά και για τους ίδιους τους επιστήμονες-ερευνητές των μανιταριών. «Σε λίγα χρόνια πιστεύω ότι θα μπορούμε να ζούμε μόνο από τα μανιτάρια στα Γρεβενά. Οπως συμβαίνει στην Alba της Ιταλίας με την άσπρη τρούφα ή στο Perigord της Γαλλίας με τη μαύρη τρούφα». Επιστρέφοντας από τον περίπατο, το καλάθι μας δεν έχει γεμίσει, αλλά αρχίζουμε και βλέπουμε το έδαφος με άλλο μάτι. Για την ακρίβεια, όλα τα βλέπουμε με άλλο μάτι… Θόδωρος Καραγιάννης Eστιατόριο Αυλαίς «Δούλευα πολλά χρόνια σε ταξί και το 2002 αποφάσισα να ανοίξω το εστιατόριο. Τον πρώτο χρόνο δεν σερβίραμε μανιτάρια, παρότι ήμουν πολλά χρόνια μανιταρόφιλος. Πήγαινα στο δάσος, στην αρχή μάζευα δύο είδη που ήξερα και στη συνέχεια, αφού γνωρίστηκα με τον Γιώργο, έμαθα ακόμη περισσότερα. Επειτα από ένα χρόνο, έβαλα δειλά στο μενού κάποια μανιτάρια. Ο κόσμος στην αρχή ήταν διστακτικός. Οταν είδαν όμως ότι υπάρχει η γνώση, τα ζητούσαν όλο και περισσότεροι. Το ένα μανιτάρι έφερε το άλλο και, ξέρεις, η τρέλα του μανιταριού είναι μεταδοτική! Με βεβαιότητα λέω ότι έχουμε πλέον μανιταροτουρισμό στα Γρεβενά. Παλαιότερα, έβγαινα όλη την ώρα να αναζητήσω μανιτάρια, τώρα μου φέρνουν πολλοί νεαροί και συνταξιούχοι που τα έχουν μάθει. Πάντως, για εμάς τους μανιταρόφιλους το γαστρονομικό κομμάτι είναι το τελευταίο. Η ξεχωριστή εμπειρία είναι να σηκωθείς το πρωί, να πας στο δάσος, να ψάξεις, να το αναγνωρίσεις, να το φωτογραφίσεις. Δεν είναι θέμα ταλέντου, αλλά γνώσης. Στην αρχή, και μόνο που ακούγαμε τις ονομασίες, όλα μας φαίνονταν βουνό. Μανιτάρι με το μανιτάρι, μάθαμε». Φώτης Παρασκευαΐδης Μανιταροπροïόντα Γρεβενών «Ως οδηγός βουνού συνόδευα τον Γιώργο Κωνσταντινίδη στις εξορμήσεις του για μανιτάρια. Εκείνος πήγαινε, έψαχνε και μετά τον βοηθούσα να βρει το δρόμο της επιστροφής. Πηγαίναμε σε πολλά μέρη της Ελλάδας και σιγά-σιγά έγινα και εγώ μανιταροσυλλέκτης. Το 2003 παρακολουθήσαμε ένα σεμινάριο στα Τρίκαλα και εκεί ο Γιώργος είπε ότι έχει φτιάξει ένα παγκόσμιας πρωτοτυπίας γλυκό του κουταλιού με μανιτάρι, συγκεκριμένα με τον κανθαρίσκο τον βρώσιμο. Ενα μήνα μετά, μας ζήτησαν 300 κιλά γλυκό του κουταλιού μανιτάρι και κάπως έτσι ανοίξαμε το πρώτο μας μαγαζί. Πλέον έχουμε μεταφερθεί, ο Γιώργος παραμένει επιστημονικός σύμβουλος και εμείς συνεχώς αυξάνουμε τις ετικέτες μας. Εχουμε φτάσει τα 152 προϊόντα και όλο γεννιούνται νέες ιδέες. Για παράδειγμα, μετά το γλυκό του κουταλιού και το γλυκό λουκούμι, θα ήθελα να δοκιμάσω να κάνω παγωτό. Δίνουμε προϊόντα σε μαγαζιά στην Αθήνα, τη Λάρισα, τη Θεσσαλονίκη, εξάγουμε στη Σουηδία και στο Ντουμπάι, αλλά δεν θέλουμε να επεκταθούμε σε υπερμεγέθεις συνεργασίες. Πρέπει να τηρηθεί ένα μαγικό όριο». Δήμητρα Βέργου - Ευαγγελοπούλου H μανιταρομαγείρισσα «Ημουν 19 ετών, ήταν Μεγάλη Τετάρτη και πήγαμε στο σπίτι της πεθεράς μου να φάμε. Βλέπω στο τραπέζι κρέας και εκπλήσσομαι. Καλά, λέω, θα φάμε κρέας Μεγάλη Εβδομάδα; Και εκείνη τότε με αποστομώνει λέγοντάς μου ότι δεν είναι κρέας, αλλά μανιτάρια! Από τότε, τα λίγα είδη που γνώριζα άρχισα να τα μαγειρεύω κι εγώ στο σπίτι μου. Οταν έπειτα από χρόνια έγινε ο Σύλλογος Μανιταρόφιλων Δυτικής Μακεδονίας, έφτιαξα σούπα και πίτα με μανιτάρια για να φάμε μεταξύ μας. Την επόμενη χρονιά έφτιαξα για όλους, και έτσι καθιερώθηκα ως η μαγείρισσα της μανιταρογιορτής. Μετά άρχισαν να με ρωτούν όλοι πώς τα φτιάχνω, κουράστηκα να λέω και σκέφτηκα να βγάλω ένα βιβλίο. Μέσα σε ένα χρόνο, μάζεψα τις λίγες παραδοσιακές συνταγές και αυτοσχεδίασα νέες, με κίνητρο να βάλω τη νέα νοικοκυρά να μαγειρέψει μανιτάρια. Συνταγές με οκτώ είδη άγριων μανιταριών (εναλλακτικά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα καλλιεργήσιμα), για να ομορφύνουν το τραπέζι». info Μανιταρο-δικτυωθείτε • www.manitari.gr: Τα πάντα για τα μανιτάρια. • www.manitarosyntages.blogspot.gr: Συνταγές με μανιτάρια. • 8www.tomanitari.gr: Για αγορά μανιταροπροϊόντων. Σχετικά βιβλία • «Μανιτάρια: Από το δάσος στην κουζίνα», Δήμητρα Βέργου - Ευαγγελοπούλου, Εκδόσεις Σαΐτης, 2008. • «Μανιτάρια, φωτογραφικός οδηγός μανιταροσυλλέκτη», Γιώργος Κωνσταντινίδης, αυτοέκδοση, 2009.  ΝΑΤΑΣΣΑ ΜΠΛΑΤΣΙΟΥ,  ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΝΙΚΟΣ ΕΞΑΡΧΟΠΟΥΛΟΣ