Saturday, 27 November 2010

Τα δρακόσπιτα της Ευβοίας

Σε δύσβατες και ορεινές περιοχές της Ευβοίας υπάρχουν κάποια περίεργα κτίσματα, για την ταυτότητα των οποίων όσο και των κτιστών τους έχουν διατυπωθεί πολλές υποθέσεις και θεωρίες. Είναι τα περίφημα δρακόσπιτα – κατοικίες δράκων, κατά την παράδοση – τα οποία προξενούν κατάπληξη για την κατασκευή τους και ιδίως για την αρίστη στατική τους, πράγμα το οποίον αποδεικνύει πασιφανέστατα ότι οι κατασκευαστές τους ήσαν τελειότατοι και ικανότατοι αρχιτέκτονες με ανυπέρβλητες γνώσεις στατικής.

Τα δρακόσπιτα ευρίσκονται στη χώρα των Δρυόπων, οι οποίοι προερχόμενοι από την ορεινή περιοχή την κειμένη μεταξύ Παρνασσού και Οίτης εγκατεστάθησαν στην Νότιο Εύβοια, αλλά και στην Πελοπόννησο και σε άλλες περιοχές, εκδιωχθέντες από τις εστίες των (της Ανατ. Στερεάς) από τους Δωριείς και τους Μαλιείς (Ηροδότου Ιστορίαι, Θ’,43).

Ποιοί ήσαν οι Δρυόπες

Οι Δρύοπες, οι οποίοι φέρονται ως δημιουργοί των δρακοσπίτων, ήσαν Πελασγικός λαός, ο οποίος κατοικούσε στην προαναφερθείσα ορεινή περιοχή μεταξύ Οίτης και Παρνασσού.
Ο Δρύοψ (Δρύοπας), ο γενάρχης των Δρυόπων, ήταν υιός του ποταμίου θεού Σπερχειού και της Δαναΐδος Πολυδώρας. Κατ’ άλλη παράδοσι θεωρείται υιός του Πηνειού. Ήταν πατέρας της Δρυόπης του Κραγαλέως και του Θειοδάμαντος. Σύμφωνα με άλλη παράδοσι ο Δρυόψ θεωρείται υιός του Λυκάονος και της Δίας ή του Απόλλωνος και της Δίας, θυγατέρας του Λυκάονος, η οποία απέκρυψε το νεογέννητο παιδί της σε κάποια δρύ.
Ο Ηρόδοτος στο Θ΄ (ένατο) βιβλίο των «ΙΣΤΟΡΙΩΝ» του αναφέρει για τους Ερμιονείς της Αργολίδος: « Οι δε Ερμιονέες εισί Δρύοπες, υπό Ηρακλέος τε και Μηλιέων έκτης νυν Δωρίδος καλεομένης χώρας εξαναστάντες», δηλαδή ότι είναι Δρύοπες οι οποίοι εξεδιώχθησαν εκ της Δωρίδος υπό του Ηρακλεόυς και των Μαλιέων.
Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης στο Δ΄ βιβλίο της «ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ» αναφέρεται στην εκδίωξι των Δρυόπων από τον Ηρακλή και τους Μαλιείς, επειδή οι Δρύοπες εφέρθησαν ασεβώς προς το ιερό των Δελφών: «Μετά δε ταύτα Φύλαντος του Δρυόπων βασιλέως δόξαντος εις το εν Δελφοίς ιερόν παρανενομηκέναι, στρατεύσας μετά Μηλιέων τον τε βασιλέα των Δρυόπων ανείλε και τους άλλους εκ της χώρας εξαναστήσας Μηλιεύσι παρέδωκε την χώραν» (Δ΄ βιβλίον «ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ» 37, εκδόσεις Γεωργιάδη).
Δηλαδή: «Ύστερα απ’ αυτά, ο Φύλας, ο βασιλεύς των Δρυόπων, μπροστά στα μάτια των ανθρώπων ασέβησε στο ιερό των Δελφών, ο Ηρακλής εξεστράτευσε με τους Μηλιείς( Μαλιείς) και εφόνευσε τον βασιλέα των Δρυόπων, εξετόπισε τους κατοίκους από την χώρα και την παρέδωσε στους Μηλιείς (Μαλιείς).
Και συνεχίζει ο Διόδωρος (απόδοσις από τον γράφοντα): «Από τους Δρύοπες, που εκπατρίσθησαν, άλλοι έφθασαν στην Εύβοια και έκτισαν την πόλι Κάρυστο, άλλοι εταξείδευσαν στην Κύπρο, όπου ενώθηκαν με τους ντόπιους κι εγκατεστάθησαν εκεί, κι οι υπόλοιποι, που κατέφυγαν στον Ευρυσθέα, βοηθήθηκαν απ’ αυτόν εξ’ αιτίας της έχθρας που έτρεφε προς τον Ηρακλή. Και με την βοήθειά του ίδρυσαν τρείς πόλεις στην Πελοπόννησο, την Ασίνη και την Ερμιόνη, καθώς και την Ηιόνα» (Διοδώρου Σικελιώτου  «ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ», Βιβλίον Δ΄, 37, 2).
Οι Δρύοπες, που εκπατρίσθηκαν, κατέφυγαν όχι μόνο στην Εύβοια, στην Κύπρο και στην Πελοπόννησο, όπως αναφέρει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης, αλλά και στις Κυκλάδες (Κύθνος, Κέα). Μάλιστα στην Κέα (κρινώς Τζιά) υπάρχει χωριό με το όνομα Δρυοπίς. Επίσης οι Δρύοπες εγκατεστάθησαν και στην Ήπειρο και στην Μικρά Ασία, με το όνομα δε Δρύοψ αναφέρεται από τον Όμηρο ένας υιός του Πριάμου, τον οποίον εφόνευσε ο Αχιλλεύς (Ομήρου Ιλιάς Υ, 455).
Ο Παυσανίας στα «ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΑ» αναφερόμενος στην Ασίνη, που ταυτίζεται με την σημερινή Κορώνη, γράφει: «Οι Ασιναίοι αρχικά ζούσαν περί τον Παρνασσό, γείτονες των Λυκορειτών, και είχαν από τον οικιστή τους το όνομα Δρύοπες που το διατήρησαν και στην Πελοπόννησο. Κατά την Τρίτη γενεά μετά τον οικιστή τους, όταν βασιλιάς τους ήταν ο Φύλας, οι Δρύοπες είχαν νικηθεί σε μάχη από τον Ηρακλή και οδηγήθηκαν στους Δελφούς ως ανάθημα για τον Απόλλωνα΄ έπειτα πέρασαν στην Πελοπόννησο κατόπιν χρησμού που ο θεός έδωσε στον Ηρακλή, και εγκαταστάθηκαν πρώτα στην παρά τον Ερμιόνη Ασίνη από εκεί διώχτηκαν από τους Αργείους, και οι Λακεδαιμόνιοι τους επέτρεψαν μα κατοικήσουν στην Μεσσηνία. Όταν έπειτα από χρόνια επανήλθαν οι Μεσσήνιοι, άφησαν τους Ασιναίους στην πόλη τους και δεν τους ξεσπίτωσαν. Οι ίδιοι οι Ασιναίοι λένε τα εξής για τον εαυτό τους: παραδέχονται πως νικήθηκαν σε μάχη από τον Ηρακλή και πως κυριεύτηκε η πόλη τους στον Παρνασσό δεν παραδέχονται όμως πως αιχμαλωτίσθηκαν και οδηγήθηκαν στον Απόλλωνα, αλλά μόλις αρχίσει να κυριεύει το τείχος ο Ηρακλής, αυτοί εγκατέλειψαν την πόλη και κατέφυγουν στις κορυφές του Παρνασσού. Κατόπιν πέρασαν με πλοία στην Πελοπόννησο και έγινα ικέτες του Ευρυσθέα, ο οποίος, ως εχθρός του Ηρακλή, τους παραχώρησε την Ασίνη της Αργολίδας. Από όλο το γένος των Δρυόπων μόνο οι Ασιναίοι εξακολουθούν μέχρι των ημερών μας να είναι υπερήφανοι για το όνομά τους, αντίθετα με τους Ευβοείς των Στύρων, γιατί και οι Στυρείς κατάγονται από τους Δρύοπες εκείνους που δεν είχαν λάβει μέρος στην μάχη κατά του Ηρακλή, γιατί κατοικούσαν σε κάποια απόσταση από την πόλη οι Στυρείς όμως δεν καταδέχονται να ονομάζονται Δρύοπες, όπως και οι κάτοικοι των Δελφών αποφεύγουν να ονομάζονται Φωκείς. Οι Ασιναίοι όμως ιδιαίτερα χαίρουν να ονομάζονται Δρύοπες και τα πιο σεβαστά ιερά τους είναι φανερό πως τα έχουν στον Παρνασσό. Έχουν ένα ναό του Απόλλωνα και ένα ιερό του Δρύοπα με άγαλμα αρχαίο….» (Παυσανίου «ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΑ» Κεφ. 34, ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ, απόδοσις στην απλή γλώσσα από Νικόλαο Παπαχατζή).

No comments:

Post a Comment