Sunday, 27 February 2011

Καθάρισε τον αέρα του σπιτιού σου

Μέσα από πολυετείς μελέτες Ρώσων και Αμερικανών διαστημικών επιστημόνων, ο άνθρωπος εκπέμεπει στην ατμόσφαιρα έως και 150 πτητικές ουσίες όπως Άνθρακας, Υδρογόνο, Μεθάνιο, Φαινόλες, Αμμωνία οξείδια του αζώτου αλλά και πολλές άλλες πτητικές ουσίες... Επομένως και ο ίδιος ο άνθρωπος επιβαρύνει την ατμόσφαιρα του σπιτιού του. Επίσης άλλα αίτια για την κακή ποιότητα του αέρα ενός σπιτιού είναι το ερμητικό σφράγισμα των σπιτιών, τα συνθετικά υλικά στον εξοπλισμό επίπλωσης, ο ανεπαρκής εξαερισμός αλλά και τα βιο-απόβλητα του ανθρώπινου οργανισμού. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στους διαστημικούς σταθμούς της NASA αλλά και της ESA. Η ατμόσφαιρα ενός διαστημικού σταθμού είναι πολύ χειρότερη από εδώ κάτω στην γη. Έτσι η NASA έχει ξεκινήσει μελέτες για το πως μπορούν να έχουν οι διαστημικοί σταθμοί καθαρό αέρα. Το 1980 λοιπόν ανακάλυψαν πως τα φυτά εσωτερικού χώρου μπορούσαν να εξαλείψουν ουσίες της ατμόσφαιρας φιλτράροντας. Κάποια από αυτά τα φυτά είναι..

1. Αρέκα (Απελευθερώνει άφθονη υγρασία στον αέρα και εξαλείφει χημικές τοξίνες)

2. Χαμαιδωρέα (Εϊναι ένα από τα πιο σημαντικά φυτά στην εξάλειψη χημικών ουσιών αλλά και πολύ ικανό να δίνει ατμόσφαιρα με υγρασία σε ξηρά περιβάλλοντα όπως επαγγελματικοί χώροι λόγω air-condition)

3. Φίκος Ελαστικοφόρος (Είναι ένα από τα φυτά που βοηθούν στην εξάλειψη της φορμαλδεϋδης από την ατμόσφαιρα. Ίσως το πιο σημαντικό φυτό εσωτερικού χώρου)

4. Δράκενα (Οι δράκενες είναι από τα φυτά με τις καλύτερες επιδόσεις στην εξάλειψη του τριχλωροαιθυλενίου)

5. Κισσός (Πολύ σημαντικό στην εξάλειψη της φορμαλδεϋδης αλλά και άλλων χημικών ουσιών από την ατμόσφαιρα)

6. Φτέρη (Το πιο ικανό φυτό από όλα τα άλλα φυτά με τις καλύτερες επιδόσεις στην εξάλειψη ρύπων του αέρα, διατήρηση σωστής υγρασίας για τον ανθρώπινο οργανισμό αλλά εξάλειψη τοξικών ουσιών)

7. Σπαθίφυλλο (Διαπρέπει στην εξάλειψη ρύπων όπως ενώσεις αλκοόλης, ακετόνης, τριχλωροαιθυλένιου, βενζόλης αλλά και της φορμαλδεϋδης)

8. Πόθος (Ένα φυτό χωρίς καλλιεργητικές απαιτήσεις που μπορούν να βοηθήσει και αυτό σε ένα μικρό βαθμός στο φιλτράρισμα του αέρα)

9. Φιλόδενδρο (Ικανό στην εξάλειψη ρύπων της ατμόσφαιρας)

10. Συγκόνιο (Φιλτράρει τον αέρα)

11. Ντιεφενμπάχια (Ικανό στην εξάλλειψη των ρύπων της ατμόσφαιρας)

12. Φίκος Μπέντζαμιν (Σημαντικό στην εξάλειψη ρύπων αλλά και της φορμαλδεϋδης από την ατμόσφαιρα)

13. Σεφλέρα (Σημαντικό στην εξάλειψη ρύπων.)

14. Σανσιβέρια (Το μοναδικό φυτό όπου κατά την διάρκεια της νύχτας, παράγει οξυγόνο και απορροφά διοξείδιο του άνθρακα)

15. Καλαθέα (Φιλτράρει τον αέρα)

16. Ορχιδέες (Επίσης απορροφά σε κάποιο βαθμό διοξείδιο του άνθρακα κατά την διάρκεια της νύκτας και παράγουν οξυγόνο)

17. Χλωρόφυτο (Το πρώτο φυτό στην εξάλειψη ρύπων από την ατμόσφαιρα εσωτερικών χώρων)

18. Αγλαόνυμο (Εξάλειψη τοξικών ουσιών)

19. Κάκτοι (αποροφούν την ακτινοβολία σε κλειστούς χώρους. Καλή θέση δίπλα σε οθόνες, wifi, ασύρματα τηλέφωνα κ.τ.λ. Επίσης το βράδυ απελευθερώνει οξυγόνο και καθαρίζει την ατμόσφαιρα από το διοξείδιο του άνθρακα.)

Σύμφωνα με την λίστα της Nasa που έχει δημοσιεύσει στο ιντερνετ αλλά και σε περιοδικά και βιβλία.

Friday, 25 February 2011

Ιπποφαές, το θαύμα της φύσης

Αν και στη σύγχρονη Ελλάδα το ιπποφαές χρησιμοποιείται την τελευταία διετία, στην αρχαιότητα η χρήση του ήταν πολύ διαδεδομένη. Σχετικές αναφορές υπάρχουν σε κείμενα του Θεόφραστου, μαθητή του Αριστοτέλη, αλλά κυρίως του Διοσκουρίδη, του πατέρα της Φαρμακολογίας. Το όνομά του το οφείλει στα στρατεύματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που παρατήρησαν ότι τα άρρωστα και τραυματισμένα άλογα που έτρωγαν τα φύλλα και τους καρπούς του φυτού ανάρρωναν γρηγορότερα, αποκτούσαν περισσότερη δύναμη, ενώ το τρίχωμά τους δυνάμωνε και γινόταν πιο λαμπερό. Το ονόμασαν ιπποφαές, που στα νέα ελληνικά σημαίνει φωτεινό, λαμπερό άλογο (ίππος: άλογο, φάος: φως, λάμψη).

Ρώσοι και κινέζοι επιστήμονες το τοποθετούν στην πρώτη δεκάδα των πιο ισχυρών θεραπευτικών φυτών στον κόσμο. Υποστηρίζουν ότι περιέχει περισσότερη βιταμίνη C από τη φράουλα, το ακτινίδιο, το πορτοκάλι, την ντομάτα, το καρότο και τον κράταιγο. Επίσης, ότι η περιεκτικότητά του σε βιταμίνη Ε είναι υψηλότερη από εκείνη του σιταριού, του καλαμποκιού και της σόγιας και ότι οι φυτοστερόλες που περιέχει ξεπερνούν κατά πολύ εκείνες του ελαίου της σόγιας. Επιπλέον, έχει όλες τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β και όλα τα απαραίτητα για τον οργανισμό μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Και όχι μόνο αυτό. Προσφέρει στον οργανισμό ακόρεστα λιπαρά οξέα, όπως: ω-3, ω-6, ω-7 και ω-9. Έχει ισχυρή αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη, αντιμικροβιακή, αναλγητική και επουλωτική δράση. Για όλους αυτούς τους λόγους, χρησιμοποιείται ως συμπλήρωμα διατροφής, ως συστατικό φαρμακευτικών και καλλυντικών σκευασμάτων, αλλά και ως αυτούσιο φαρμακευτικό σκεύασμα για πλήθος παθήσεων, ενώ από τους καρπούς του παρασκευάζονται χυμοί και μαρμελάδες.


Πρόκειται για ένα από τα αρχαιότερα φυτά στη Γη. Η παρουσία του χρονολογείται πολύ πριν την εποχή των παγετώνων. Η επιστημονική του ονομασία είναι: Ιπποφαές το ραμνοειδές (Hippophae rhamnoides). Ευδοκιμεί ακόμα και στα πιο φτωχά χώματα και ανάλογα με το μικροκλίμα της κάθε περιοχής, το συναντάμε σε παράκτιες ζώνες, αλλά και σε ημιερημώδεις ή ορεινές περιοχές. Oι καρποί του μοιάζουν με ρώγες σταφυλιού, είναι πορτοκαλί και χυμώδεις και έχουν υπόξινη γεύση. Σύμφωνα με το «Διεθνές Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης για το Ιπποφαές», το φυτό ευδοκιμεί και καλλιεργείται στην Ευρώπη και στην Ασία. Το συναντάμε κυρίως στις εξής χώρες: Κίνα, Μογγολία, Ινδία, Νεπάλ, Πακιστάν, Ρωσία, Oυκρανία, Αγγλία, Γαλλία, Δανία, Oλλανδία, Γερμανία, Πολωνία, Φιλανδία, Σουηδία και Νορβηγία. Στη χώρα μας καλλιεργείται στη βόρεια Εύβοια, στην περιοχή Αχούρια.


Στην κλασική θιβετιανή φαρμακευτική βίβλο «Sibu Yidian», που έχει γραφτεί το 18ο αιώνα, τριάντα ολόκληρα κεφάλαια είναι αφιερωμένα στις θεραπευτικές ιδιότητες και χρήσεις του φυτού. Στην Ινδία αποτελεί βασική παράμετρο της Ayurveda, ενώ είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κινεζικής φαρμακευτικής. Στη Μογγολία χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες ως άριστο τονωτικό. O θρύλος λέει ότι ο Τζένγκις Χαν και ο στρατός του έπιναν χυμό από ιπποφαές, προκειμένου να αυξήσουν την αντοχή και να επιταχύνουν τη θεραπεία των πληγών τους. Στη Ρωσία χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια ως συστατικό της διατροφής των αστροναυτών. Το 1929 έγινε η πρώτη βιοχημική ανάλυση των συστατικών του. Oι πρώτες κλινικές δοκιμές για τις θεραπευτικές χρήσεις του φυτού ξεκίνησαν στη Ρωσία τη δεκαετία του 1950. Τη δεκαετία του 1970 συμπεριλήφθηκε στον επίσημο κατάλογο των φαρμακευτικών ουσιών που χρησιμοποιούνται στη Ρωσία και την Κίνα και τα επόμενα χρόνια συμπεριλήφθηκε στους επίσημους φαρμακευτικούς καταλόγους των χωρών όπου καλλιεργείται. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλές μελέτες, κυρίως στη Ρωσία και την Ασία, που έχουν φέρει στο φως την πληθώρα των θρεπτικών συστατικών που περιέχει και την ευεργετική τους δράση στον ανθρώπινο οργανισμό.



Το πυκνό ριζικό σύστημα του ιπποφαούς και η αντοχή του σε άγονες και δύσκολες συνθήκες (κρύο, αλάτι, φτωχά εδάφη) είναι οι λόγοι που ο θάμνος αυτός φυτεύεται συστηματικά σε καμμένες περιοχές για να εμποδίσει τη διάβρωση των εδαφών, όπως π.χ. σε μεγάλες εκτάσεις της βόρειας Κίνας, όπου παράλληλα οι καρποί του συλλέγονται και αποφέρουν κάποιο εισόδημα στους ντόπιους πληθυσμούς.


Συμπεριλαμβάνεται στην κατηγορία των «υπερτροφών» (super foods), μερικές από τις οποίες είναι: η σπιρουλίνα, η αλόη, η γύρη, το τζίνσενγκ, το κερί του ζαχαροκάλαμου, η χλωρέλα, το αιθέριο έλαιο δενδρολίβανου. Σύμφωνα με ρώσους και κινέζους επιστήμονες, το ιπποφαές περιέχει 190 πολύτιμες ουσίες, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Oι περισσότερες και δραστικότερες (106) έχουν εντοπιστεί στο έλαιο που περιέχουν οι καρποί του. Σύμφωνα με τους μελετητές, το σημαντικότερο επιστημονικό εύρημα για το ιπποφαές δεν είναι μόνο ότι περιέχει πολύτιμες ουσίες για την υγεία του ανθρώπου, αλλά και το ότι τόσο οι συγκεντρώσεις τους όσο και ο συνδυασμός τους έχουν συνταιριαστεί από τη φύση με τέτοιον τρόπο, ώστε να προσφέρουν την καλύτερη δυνατή κάλυψη στον ανθρώπινο οργανισμό.


Το ιπποφαές περιέχει ένα μοναδικό συνδυασμό αντιοξειδωτικών συστατικών που δρουν προληπτικά κατά της γήρανσης, των καρδιαγγειακών νοσημάτων και του καρκίνου. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων περιέχει:
Βιταμίνη C: Συνεισφέρει στην απορρόφηση του σιδήρου, βοηθά στο σχηματισμό κολλαγόνου στο δέρμα, στην επούλωση των πληγών, στην επανόρθωση των ιστών και ενισχύει την άμυνα του οργανισμού.
Βιταμίνη Ε: Επιβραδύνει τη γήρανση των κυττάρων, βοηθά στην οξυγόνωση των ιστών και ενισχύει το γεννητικό σύστημα. Επιταχύνει την επούλωση των πληγών και προστατεύει από την αρτηριοσκλήρυνση.
Βιταμίνη Α: Διατηρεί την υγεία των ματιών και του δέρματος.
Όλα τα μεταλλικά στοιχεία: Ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, φώσφορο, χαλκό, κάλιο, σελήνιο και ψευδάργυρο. Είναι απαραίτητα για την πνευματική και σωματική υγεία. Όπως και οι βιταμίνες, δρουν ως καταλύτες σε πολλές βιολογικές αντιδράσεις και οι λειτουργίες τους είναι αλληλένδετες. Το σελήνιο και ο χαλκός έχουν πολύ ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.
Καροτενοειδή: Αποτρέπουν σε μεγάλο βαθμό την οξείδωση των κυττάρων και την καταστροφή τους. Το ιπποφαές περιέχει β-καροτένιο, που είναι πρόδρομος της βιταμίνης Α, καθώς και λυκοπένιο (αντικαρκινική δράση), α-καροτίνη, ζεαξανθίνη (πρόληψη κατά της γεροντικής ωχράς κηλίδας) και λουτεΐνη. Πολλές φορές το ιπποφαές, ανάλογα με την περιοχή στην οποία καλλιεργείται, περιέχει καροτενοειδή σε μεγαλύτερες ποσότητες από κάθε άλλο φυτό.
Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα: Συγκεκριμένα: ω-3 (λινολενικό οξύ), ω-6 (λινελαϊκό οξύ), ω-7 (παλμιτελαϊκό οξύ), ω-9 (ελαϊκό οξύ). Το ιπποφαές θεωρείται από ρώσους και κινέζους επιστήμονες η πλουσιότερη πηγή φυτικών λιπαρών οξέων, που είναι απαραίτητα στον οργανισμό για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου, του νευρικού, του ανοσοποιητικού και του αναπαραγωγικού συστήματος, ενώ προστατεύουν από καρδιαγγειακές παθήσεις, περιορίζουν τα επίπεδα της κακής χοληστερίνης στο αίμα και έχουν και ισχυρή αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση. Το ω-7 λιπαρό οξύ είναι κυρίως ζωικής προέλευσης. Έχει εντοπιστεί μόνο στο έλαιο του φυτού μακαντέμια, αλλά σε συγκεντρώσεις 2 φορές χαμηλότερες από αυτές που έχουν βρεθεί στο ιπποφαές. Το ω-7 έχει αντιική, αντιβακτηριδιακή, επουλωτική και αντιγηραντική δράση.



...βιταμινών του συμπλέγματος Β: Βοηθούν στην καλή λειτουργία
του νευρικού και μυϊκού συστήματος, αλλά και της καρδιάς. Συμμετέχουν στη σύνθεση των ενζύμων και στο μεταβολισμό των λιπών, των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων. Βοηθούν στην ανάπτυξη και στην αναπαραγωγή, φροντίζουν για την υγεία των μαλλιών, των νυχιών και του δέρματος.
...βιταμίνης D: Βοηθά στο μεταβολισμό του ασβεστίου, του φωσφόρου και του μαγνησίου στον οργανισμό και την ενσωμάτωσή τους στα οστά, συμβάλλοντας στην υγεία τους.
...βιταμίνης Κ: Παίζει καθοριστικό ρόλο στην πηκτικότητα του αίματος
και βοηθά στο σχηματισμό των οστών και στην ανασύστασή τους.
...β-σιτοστερόλης: Ανήκει σε μια ομάδα στερολών που υπάρχουν μόνο στα φυτά. Έχει αποδειχθεί ότι μόνη της ή σε συνδυασμό με άλλες φυτικές στερόλες μειώνει τα επίπεδα κακής χοληστερίνης στο αίμα. Επίσης, δρα προστατευτικά από την υπερπλασία του προστάτη, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι προστατεύει από τον καρκίνο.
...φλαβονοειδών: Πρόκειται για ουσίες που συναντάμε μόνο στα φυτά και έχουν παρόμοιες αντιοξειδωτικές ιδιότητες με αυτές των βιταμινών C, Ε και Α.



1. Τόνωση, ευεξία και ενέργεια, γρήγορη ανάρρωση και επούλωση των πληγών.
2. Ενίσχυση του ανοσοποιητικού, προστασία από τον καρκίνο.
3. Προστασία και ενίσχυση του νευρικού συστήματος, μείωση του άγχους.
4. Ρύθμιση του μεταβολισμού.
5. Αντιμετώπιση της υπερπλασίας του προστάτη, παθήσεων στο συκώτι, καθώς και γαστρεντερικών προβλημάτων, όπως η ελκώδης κολίτιδα, η οισοφαγίτιδα, η νόσος του Crohn.
6. Προστασία από καρδιαγγειακά προβλήματα, μείωση της κακής χοληστερίνης και του σακχάρου στο αίμα, προστασία των αγγείων, ενίσχυση της κυκλοφορίας του αίματος.
7. Ανακούφιση από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, τους πόνους της περιόδου και προστασία του αναπαραγωγικού συστήματος. 8. Επανόρθωση ιστών και κυττάρων μετά από μεγάλη έκθεση σε ακτινοβολία.
9. Προληπτική δράση εναντίον οφθαλμικών παθήσεων, όπως ο καταρράκτης και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
1O. Αποτοξίνωση του οργανισμού, οξυγόνωση και ανανέωση των κυττάρων, αντιμετώπιση πρόωρης γήρανσης.
11. Αντιμετώπιση δερματικών προβλημάτων, όπως ακμή, δυσχρωμίες, έκζεμα, έγκαυμα, ψωρίαση, έκζεμα.


● Αποξηραμένο φυτό σε καταστήματα που πουλάνε βότανα, για να φτιάξετε αφέψημα ή έγχυμα.
● Το έλαιο του φυτού, που προκύπτει από την έκθλιψη των καρπών του. Περιέχει τα θρεπτικά συστατικά στην πιο ισχυρή τους μορφή. Χρησιμοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση δερματικών προβλημάτων (εξωτερική επάλειψη) και για την τόνωση του κυκλοφορικού (πίνοντάς το διαλυμένο σε νερό ή χυμό).
● Συμπυκνωμένο χυμό, που προκύπτει από την πολτοποίηση των καρπών και των φύλλων του φυτού και έχει πιο ήπια δράση από το έλαιο. Είναι κατάλληλο για την τόνωση και ενδυνάμωση του οργανισμού.
Κάψουλες: Πρόκειται για το ξηρό εκχύλισμα των φύλλων και των καρπών του φυτού. Είναι πιο εύκολο στη χρήση και έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Επίσης, κυκλοφορούν κάψουλες που περιέχουν έλαιο ιπποφαούς.
Αναζητήστε τα σε καταστήματα ειδών υγιεινής διατροφής, μεγάλα φαρμακεία ή φαρμακεία που πουλούν φυτικά φαρμακευτικά και καλλυντικά σκευάσματα.


Αν αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα υγείας, θα πρέπει να συμβουλευτείτε πρώτα έναν ειδικό, ώστε να σας υποδείξει την κατάλληλη δοσολογία για την περίπτωσή σας. Διαφορετικά, αν απλώς θέλετε να τονώσετε τον οργανισμό σας, μπορείτε να πίνετε αφέψημα ή έγχυμα 2-3 φορές την ημέρα ή να παίρνετε 1 κάψουλα την ημέρα. Εναλλακτικά, μπορείτε να πίνετε 2 κουταλάκια σιρόπι διαλυμένα σε ένα ποτήρι χυμό ή νερό 3 φορές την ημέρα. Το έλαιο χρησιμοποιήστε το μόνο αφού συμβουλευτείτε ειδικό. Επίσης, φροντίζετε κατά καιρούς να χρησιμοποιείτε το ιπποφαές, όπως και όλα τα φαρμακευτικά βότανα, σε όλες τις μορφές που κυκλοφορούν στην αγορά, ώστε ο οργανισμός σας να επωφελείται στο μέγιστο από τα θρεπτικά συστατικά που περιέχουν.



Αφέψημα: Βάζετε σε 1 μπρίκι 1 κούπα νερό και προσθέτετε 4-5 καρπούς ιπποφαoύς. Βράζετε το αφέψημα για 3-5 λεπτά, το αφήνετε να κρυώσει και το πίνετε.
Έγχυμα: Βράζετε σε ένα μπρίκι 1 κούπα νερό, κατεβάζετε το μπρίκι από τη φωτιά και προσθέτετε 4-5 φυλλαράκια αποξηραμένα φύλλα. Τα αφήνετε 5-7 λεπτά, σουρώνετε και πίνετε.


Ευχαριστούμε για τη συνεργασία το δρ. Μιχάλη Κυριακίδη, πτυχιούχο Ιατρικής, φυσικοπαθητικό, σύμβουλο διατροφής
.

Τζούλη Αποστολάτου
vita.gr - Ιούνιος 2008

Tuesday, 22 February 2011

Περιήγηση στο Φρούριο της Φυλής

Σε μια από τις πλαγιές της Δυτικής Πάρνηθας, βόρεια της Φυλής, σε περίοπτη θέση και σε υψόμετρο περίπου 850 μέτρων, σώζονται τα απομεινάρια του Φρουρίου της Φυλής.
Η Πάρνηθα θεωρείται το πιο οχυρωμένο βουνό της Αρχαίας Ελλάδας έχοντας τα περισσότερα Φρούρια και Πύργους. Τα πιο αξιόλογα είναι αυτά της Πάνακτου, της Φυλής, του Κατσιμιδίου και της Δεκέλειας.
Tο νεότερο φρούριο της Φυλής, 4ου αι. π.X.,
εντασσόταν στο ενιαίο αμυντικό σύστημα
που οργάνωσαν οι aθηναίοι
μετά την ήττα τους στον Πελοποννησιακό Πόλεμο
(φωτ.: Πην. Mατσούκα).
Μια σχεδόν ηλιόλουστη μέρα του Φλεβάρη αποφασίσαμε να επισκεφτούμε το φημισμένο Φρούριο και την γύρω περιοχή. Ακολουθώντας την λεωφόρο Φυλής ξεκινήσαμε να διασχίσουμε το ξακουστό χωριό της Χασιάς που διατηρεί τον παραδοσιακό του χαρακτήρα και φημίζεται για την χασαποταβέρνες του αλλά και το νοστιμότατο ψωμί με προζύμι ψημένο σε παραδοσιακούς φούρνους.
Μικρές στάσεις μπορεί να πραγματοποιήσει ο κάθε επισκέπτης για προσκύνημα στην εκκλησία της Παναγιάς Κανάλας και στο μοναστήρι του Αγίου Κυπριανού. Ακολουθήσαμε τον ελικοειδή δρόμο που ξετυλίγεται σαν κουβάρι στις πλαγιές του βουνού της Πάρνηθας και θαυμάζαμε το μεγαλείο της φύσης.
Το βουνό με το έντονο ανάγλυφό του είναι γεμάτο από καταπράσινες πλαγιές με νεαρά πεύκα και χαμηλή βλάστηση, επιβλητικά φαράγγια και πολλά σπήλαια με σπουδαιότερο εκείνο του Πανός. Όμως η προσέγγισή του γίνεται μόνο από περιδιαβατικά μονοπάτια μετά από αρκετές ώρες πεζοπορίας. Από το μετόχι της Μονής Κλειστών θαυμάσαμε τα βάραθρα που σχηματίζονταν ενώ ακούγαμε τον ήχο του νερού που κελάρυζε κατηφορίζοντας τις πλαγιές από τις δυτικές πηγές του βουνού.
Πραγματοποιήσαμε μια σύντομη στάση στις Πηγές της Φυλής που πρόσφατα είχαν διαμορφωθεί και χτιστεί με όμορφες πέτρες που εναρμονίζονταν τέλεια με το τοπίο. Περιηγηθήκαμε για λίγη ώρα σε ένα χωμάτινο δρόμο που έκανε την οδήγηση να μοιάζει με περιπέτεια. Επιστρέψαμε πίσω ξανά στην πηγή όπου είχαν σταθμεύσει μερικοί διαβάτες για πικ νικ. Συνεχίσαμε ακολουθώντας μια πινακίδα που μας κατεύθυνε στον προορισμό μας. Ξαναμπήκαμε για λίγο σε ένα χωματόδρομο και ακολούθησε σύντομη πεζοπορία για να φτάσουμε επιτέλους να θαυμάσουμε το Φρούριο από μια γειτονική κορυφή.
Το όλο φυσικό τοπίο αγγίζει τα όρια της μαγείας. Οι κορυφές του βουνού που μοιάζουν να αγγίζουν τα σύννεφα του ουρανού, το φρούριο που δεσπόζει λίγο μακρύτερα, τα πουλιά που πετούν ανέμελα, το αεράκι που φυσά δυνατά και τα πολύχρωμα λουλουδάκια που ξεπροβάλλουν δειλά συνθέτουν ένα παζλ μοναδικής ομορφιάς.

Η ανάβαση στο Φρούριο της Φυλής

Αντικρίζοντας τα πέτρινα βράχια που περικλείουν το Φρούριο, ταξιδέψαμε νοερά στις αρχές του 4ου αιώνα όπου διεξάγονταν μάχες ανάμεσα σε στρατιωτικές δυνάμεις της εποχής. Προσπαθήσαμε να ανέβουμε στο κάστρο όπου η πρόσβαση ήταν πραγματικά δύσκολη. Τα μονοπάτια ήταν στενά και γλιστερά και εναλλάσσονταν με πυκνή βλάστηση και ψηλά βράχια. Η αθλητική περιβολή ήταν απαραίτητη αλλά παρόλα αυτά δεν κατάφερε να μας γλιτώσει από μικρές αλλά ευτυχώς αναίμακτες πτώσεις και γλιστρήματα. Μόνο μερικά τσιμπήματα από τα αγκάθια των πουρναριών και των σχίνων μας ενόχλησαν αλλά δεν κατάφεραν να μας πτοήσουν.
Καταφέραμε να σκαρφαλώσουμε με δυσκολία στα δυσπρόσιτα βράχια και πραγματικά η θέα μας αποζημίωσε. Με μια πρώτη ματιά το φρούριο δεν φαίνονταν ιδιαίτερα μεγάλο. Η θέση όμως στην οποία είναι χτισμένο του δίνει μια μεγαλοπρέπεια. Διακρίναμε μια μεγάλη πέτρινη πύλη και πολλούς σκόρπιους ογκόλιθους που κάποτε θα αποτελούσαν μέρος του τοιχίου του. Ακριβώς στο σημείο που τελείωναν τα όρια του Φρουρίου ακολουθούσε ένα χαώδες βάραθρο που απλώνονταν μέχρι τα πόδια του βουνού και το καθιστούσε επικίνδυνο και τρομαχτικό ταυτόχρονα.
Η επιβλητική εικόνα των γερακιών που πετούσαν πραγματοποιώντας πτήσεις από τα γειτονικά βράχια εφορμώντας στα βάραθρα, αποτελούσαν μια υπέροχη εικόνα. Τι να νιώθουν άραγε τα πουλιά πετώντας από εκεί ψηλά θαυμάζοντας την απεραντοσύνη του ουρανού; Η ματιά μας έφτασε μέχρι την θάλασσα! Δεν ακούγονταν παρά μόνο το αεράκι που φυσούσε και μερικά σκόρπια κελαηδήματα από σπίνους, τσίχλες και κοτσύφια.
Παραμείναμε γοητευμένοι για τουλάχιστον μισή ώρα να απολαμβάνουμε την καταπληκτική θέα από ψηλά εισπνέοντας καθαρό οξυγόνο και θα παραμέναμε περισσότερο αν το αεράκι δε δυνάμωνε ενοχλητικά. Τα σύννεφα πύκνωσαν επικίνδυνα και έκαναν το τοπίο ακόμα πιο ειδυλλιακό.
Εκείνο που μας εντυπωσίασε ιδιαίτερα ήταν η απόλυτη φυσικότητα του τοπίου και ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση που περιοριζόταν μόνο στην ανάρτηση σκόρπιων ενημερωτικών πινακίδων και στην μερική επίρριψη μπαζών. Ούτε καν μια προσπάθεια να ανοιχτούν μονοπάτια για την ευκολότερη ανάβαση των περιηγητών στο φρούριο ή την τοποθέτηση έστω και μερικών κάδων απορριμμάτων.
Συνεχίζοντας κανείς μπορεί να γνωρίσει τα ξακουστά Δερβενοχώρια, τα οποία όμως εμείς δεν στάθηκε δυνατό να τα επισκεφτούμε μιας και έπρεπε να πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής. Η όλη διαδρομή είναι καταπληκτική όχι μόνο για οδήγηση με αυτοκίνητο, αλλά και με μηχανή και φυσικά για ποδηλασία αρκεί να έχει κανείς τον κατάλληλο εξοπλισμό.
Καθ’ όλη την διαδρομή παρακολουθούσαμε ότι υπήρχαν χαραγμένα μονοπάτια από ορειβατικούς συλλόγους για όσους αρέσκονται στη πεζοπορία και στην εξερεύνηση σπηλαίων. Σημειωτέον ότι στην περιοχή δεν υπήρχε ούτε καντίνα, ούτε περίπτερο, οπότε αν θελήσετε να επισκεφτείτε την περιοχή προμηθευτείτε νεράκι ή οτιδήποτε φαγώσιμο από το σπίτι και φυσικά όλα τα απαραίτητα για ένα όμορφο και οικολογικό πικ-νικ. Μην ξεχάσετε να προμηθευτείτε στην επιστροφή ζεστό ψωμί Χασιάς ή να γευτείτε τα μεζεδάκια και τα γλυκίσματα της περιοχής.

Γεωργία Νικητέα, EcoView.gr

Thursday, 17 February 2011

Pancratium maritimum -Το Κρινάκι της Θάλασσας

Μην τα κόβετε, μην τα ξεριζώνετε!     
Για να τα βρείτε και του χρόνου εκεί!

Σίγουρα θα το έχετε δει σε κάποια παραλία !
Το Κρινάκι της Θάλασσας (επιστημονικό όνομα Pancratium maritimum) αυτοφύεται κυρίως στα παράλια της θάλασσας της Μεσογείου.
Το Κρινάκι του Φαλήρου στη Βουλιαγμένη


Με τη δυνατή και γλυκιά μυρωδιά του αποτελεί ένα αληθινό στολίδι της φύσης.
Είναι φυτό πολυετές κρυπτόφυτο (ένα μεγάλο μέρος του χρόνου υπάρχει μόνο ως βολβός στην άμμο). 
Τα άνθη του χαρακτηρίζονται για το μεγάλο τους μέγεθος, το διακριτικό άρωμα και την ωραία εμφάνιση που δημιουργεί το λευκό χρώμα των πετάλων σε συνδυασμό με το γλαυκό χρώμα των μακριών λογχοειδών του φύλλων. 
Συνήθως ανθίζει από Ιούλιο έως Οκτώβριο, γεγονός που εξαρτάται από τις θερμοκρασίες που έχουν προηγηθεί της περιόδου άνθησης.

Η ρίζα του φτάνει σε βάθος 1.5 μ., δηλαδή κολυμπά  σχεδόν στο θαλασσινό νερό.  Ο καρπός του  κάψα, όταν ανοίξει (συνήθως στα μέσα του φθινοπώρου) πετάγονται μακριά  τα σπόρια που ταξιδεύουν με τον άνεμο ή με  τα ρεύματα της θάλασσας για άλλες παραλίες και βλασταίνουν στο τέλος του χειμώνα ή στις αρχές της άνοιξης.  
Τα νεαρά σπορόφυτα του Pancratium επιτελούν τεράστιο έργο στην συγκράτηση της άμμου, όπου τα πάει ο άνεμος.


Το κρινάκι είχε εντυπωσιάσει τους αρχαίους Έλληνες καλλιτέχνες, καθώς  είναι γνωστό από αρχαίες εικονογραφήσεις στην Κρήτη, στα παλάτια της Κνωσού και από τις υστεροκυκλαδικές τοιχογραφίες στη Σαντορίνη (Θήρα).
Το Κρινάκι της Θάλασσας δέχεται έντονες πιέσεις λόγω της έντονης τουριστικής ανάπτυξης ή της άγνοιας των λουόμενων που το κόβουν ή ακόμα και το ξεριζώνουν για να το μεταφυτέψουν στο σπίτι τους. Λίγο οι ξαπλώστρες, λίγο οι καντίνες, λίγο οι χώροι στάθμευσης στην παραλία, λίγο οι «ρομαντικοί συλλέκτες»  και πολύ το τσιμέντο,  αλλά και ο καθαρισμός με μηχανικά μέσα των παραλιών όπου φυτρώνει, αποτελούν αιτίες για να λιγοστεύουν συνεχώς οι πληθυσμοί του.
Aυτό το καλοκαίρι, όπου συναντήσετε τα πανέμορφα κρινάκια, απλά θαυμάστε τα!
Μην τα κόβετε, μην τα ξεριζώνετε!     
Για να τα βρείτε και του χρόνου εκεί!

Monday, 14 February 2011

Μαστίχα Χίου



Η μαστίχα είναι η φυσική ρητίνη που βγαίνει από τον κορμό και τα κλαδιά του μαστιχόδεντρου, σχίνου (Pistacia Lentiscus var. Chia). Το μαστιχόδεντρο, σχίνος, είναι θάμνος αειθαλής, με ύψος έως 3μ. Έχει κλαδιά απλωμένα. Ο κορμός έχει χρώμα ανοιχτό ή σκούρο ανάλογα με την ηλικία του. Υπάρχει σε όλη τη Μεσόγειο. Στο νησί της Χίου το συναντάμε σε 21 χωριά της νότιας Χίου.


Το μάζεμα της μαστίχας γίνεται ως εξής:
- Τον Ιούνιο οι εργάτες καθαρίζουν, ισιώνουν ένα κυκλικό χώρο γύρω από το δέντρο, που ονομάζεται «τραπέζι».
- Στρώνουν ένα ειδικό άσπρο χώμα, πάνω στο οποίο θα κυλήσει η μαστίχα.
- Χαράζουν τον κορμό του δέντρου (κέντημα) με τα «κεντητήρια», ώστε να «δακρύσει» το δέντρο. Το κέντημα γίνεται από κάτω προς τα πάνω, μια φορά την εβδομάδα και συνολικά πέντε με έξι φορές.
- Η μαστίχα αρχίζει να βγαίνει, να ρέει στο «τραπέζι».
- Αφού στεγνώσει, πήξει αρχίζει το μάζεμά της. Χρησιμοποιούνται ειδικά εργαλεία τα «τιμητήρια». Συλλέγονται πρώτα τα μεγάλα κομμάτια, οι «πίτες», και τοποθετούνται στα μασχτιχοκάλαθα. Το μάζεμα γίνεται το Σεπτέμβριο.
- Καθαρίζουν (κοσκίνισμα, πλύσιμο) τα κομμάτια της 
μαστίχας ένα-ένα.

Η μαστίχα χρησιμοποιείται ως:
- τσίχλα
- άρωμα για ζαχαροπλαστική
- επιπλοποιία
- ποτά (λικέρ)
- κατασκευή μουσικών οργάνων
- παρασκευή φαρμάκων
- παρασκευή αρωμάτων

Σύμφωνα με την παράδοση τα μαστιχόδεντρα δάκρυσαν για πρώτη φορά όταν μαρτύρησε ο Αγ. Ισίδωρος το 250 μ.Χ. από τους Ρωμαίους.
Για πρώτη φορά η μαστίχα αναφέρεται από τον Ηρόδοτο, τον 5ο αιώνα π.Χ. Οι αρχαίοι Έλληνες την χρησιμοποιούσαν ως λευκαντικό δοντιών και οι Ρωμαίοι έφτιαχναν οδοντογλυφίδες από τα μαστιχόδεντρα.
Από το 1997 η Μαστίχα Χίου αποτελεί Προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.) της Ε.Ε.


Αφροδίτη Ξ./ Ευθυμία Α., Στ1΄