Η Micromeria acropolitana αποτελεί ένα πανέμορφο μυστικό της ελληνικής βοτανολογίας.
Στον βραχώδη λόφο της Ακρόπολης, εκεί όπου δεσπόζει το θαύμα της αρχιτεκτονικής, ο μεγαλοπρεπής Παρθενώνας, υπάρχει άλλο ένα μικρότερο θαύμα που γέννησε η φύση και το φυλά καλά κρυμμένο από τα βλέμματα των τουριστών. Ένα μικρό φυτό που δεν ξεπερνά τα 20 εκατοστά, βγάζει ροζ άνθη από το Μάιο έως τον Ιούνιο και δεν μπορείς να το βρεις πουθενά αλλού στον κόσμο.
Συλλέχθηκε στις 30 Αυγούστου του 1906 από τους Γάλλους βοτανολόγους René C.J.E. Maire (1876–1949) και Marcel G.C. Petitmengin (1881–1908), που έκαναν περιοδεία κατά τη διάρκεια του 1904 και 1906 στην Πελοπόννησο και την Στερεά Ελλάδα συλλέγοντας φυτά. Καταγράφηκε πρώτη φορά το 1908 από τον Αυστριακό βοτανολόγο Halacsy με την ονομασία Micromeria athenae.
H Μικρομέρια της Ακρόπολης δεν ξεπερνά τα 20 εκατοστά, βγάζει ροζ άνθη από το Μάιο έως τον Ιούνιο και δε μπορείς να τη βρεις πουθενά αλλού στον κόσμο.
Από το 1908 και ειδικά την μεταπολεμική περίοδο τα ίχνη της χάνονται. Το 1998, ο καθηγητής Βοτανικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Αρτέμης Γιαννίτσαρος κάνει λόγο για «εξαφανισθέν είδος από την ελληνική και γενικά την παγκόσμια χλωρίδα» και το 2003, ο βοτανολόγος Θεοφάνης Κωνσταντινίδης σε άρθρο του αναφέρεται στη Micromeria acropolitana την οποία «εδώ και έναν αιώνα κανένας δεν έχει ξαναδεί ούτε στο βράχο της Ακρόπολης ούτε κάπου αλλού».
Το 2004 ανακαλύφθηκε ξανά από τον βιολόγο Γρηγόρη Τσούνη κατά τις μελέτες του για το οικοσύστημα του Ιερού βράχου και ταυτοποιήθηκε το 2009 από τη βοτανολόγο δρ. Κιτ Ταν από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης. Από τότε η τοποθεσία του φυτού παραμένει μυστική για την προστασία του.
Ο Σταύρος Αποστόλου με τον Γιώργο Στασινόπουλο, εντόπισαν το φυτό λίγους μήνες πριν στην Ακρόπολη. Όταν οι άλλοι κοίταζαν τον Παρθενώνα, μας λέει ο Σταύρος, εγώ ήμουν σκυμμένος στο χώμα.
— Πώς εντόπισες τη μικρομέρια; Έψαχνες επί τούτου για το φυτό ή το είδες τυχαία;
Για αυτό το φυτό άκουσα πρώτη φορά το 2004 όταν έγινε η επανεύρεση του από τον κ.Τσουνη. Όποτε επισκεπτόμουν την Ακρόπολη κοιτούσα μήπως και το εντοπίσω. Κάποια στιγμή άρχισα να ψάχνω συστηματικά να το βρω και έτσι φωτογράφιζα όποια Μικρομερια έβρισκα στην περιοχή της Ακρόπολης, του Αρείου πάγου και του Φιλοπάππου. Μετά από πολλές επισκέψεις και "εξονυχιστικό" ψάξιμο την βρήκα μαζί με τον φίλο μου Γιώργο Στασινόπουλο. Τη φωτογράφισα, έκανα ταυτοποίηση, εξέτασα προσεκτικά τις διαφορές της σε σχέση με την Micromeria nervosa και την Micromeria juliana από λίστα που μου έστειλε ο φίλος και καλός γνώστης των φυτών Ερωτόκριτος και μετά έστειλα τις φωτογραφίες και σε άλλους για επιβεβαίωση.
Μετά από όλες τις θετικές απαντήσεις πολύ χαρούμενος ανάρτησα τις φωτογραφίες μου στο διαδίκτυο.
— Πρόκειται για ένα φυτό που φύεται μόνο στην Ακρόπολη. Του προσδίδει αυτό κατά την άποψή σου έναν ιδιαίτερο συμβολισμό;
Το φυτό αυτό κατά την γνώμη μου είναι ένα σύμβολο αναγέννησης και επιβίωσης. Τα φυτά και η φύση συνεχώς μας εκπλήσσουν με την δύναμη τους να αντέχουν στον χρόνο. Είναι μαγικό το πως από ένα μικροσκοπικό σπόρο, πολλές φορές σε ελάχιστο χώμα ή σε κάποια σχισμή ενός βράχου, φυτρώνει ένα φυτό, μεγαλώνει ανθίζει και διαιωνίζει το είδος του. Τα φυτά και η φύση είναι δάσκαλοι επιβίωσης.
— Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε και γιατί όχι να αναδείξουμε αυτό το τόσο σπάνιο και μοναδικό φυτό;
Η προστασία του μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους αλλά με βασικότερο αυτόν της απόκρυψης της ακριβούς τοποθεσίας του στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Έπειτα θα μπορούσε να γίνει αναπαραγωγή του φυτού και δημιουργία ενός μικρού Βοτανικού κήπου στην περιοχή όπου θα μπορούν οι επισκέπτες της Ακρόπολης να δουν και το φυτό "μύθο" και να το θαυμάσουν από κοντά.
Φωτογραφία: Σταύρος Αποστόλου
Περισσότερο οπτικό υλικό στην πηγή: LIFO , Ανδρονίκη Κολοβού