Φυτρώνουν... περιβόλια στις πόλεις

Όλο και περισσότεροι είναι οι κάτοικοι αστικών κέντρων που διατηρούν λαχανόκηπους ακόμα και στα μπαλκόνια τους, οι οποίοι εκτιμούν ότι η εξοικονόμηση χρημάτων μπορεί να φτάσει και τα 200 ευρώ τον μήνα

«Όλη μου τη ζωή έχω περιβόλι. Είναι η αρρώστια μου», λέει ο Μιχάλης Ψωμαδέλλης, συνταξιούχος

Διπλό κέρδος έχουν στις μέρες μας οι άνθρωποι που καλλιεργούν λαχανικά στον κήπο τους, καθώς το μεράκι τους ωφελεί ταυτόχρονα και την τσέπη και την υγεία τους.

Το περιβόλι έχει πάψει τα τελευταία χρόνια να αποτελεί συνήθεια που αφορά αποκλειστικά τους κατοίκους της επαρχίας και δεν είναι λίγοι εκείνοι που, ενώ ζουν σε αστικά κέντρα, τρέφονται από τα ζαρζαβατικά που φυτρώνουν στον κήπο ή ακόμη και στο μπαλκόνι τους.

«Έχουμε το μεράκι, έχουμε τον χώρο και βάζουμε λίγο απ’ όλα» λέει η Ελένη Μακρυδάκη, που κατοικεί στον Γέρακα

Πολλοί από αυτούς εκτιμούν ότι η εξοικονόμηση χρημάτων μπορεί να φτάνει και τα 200 ευρώ τον μήνα, καθώς ο λαχανόκηπος περιορίζει σημαντικά τις επισκέψεις στον μανάβη ή τη λαϊκή αγορά.

«Παίρνω σύνταξη 620 ευρώ. Αν δεν είχα τον κήπο μου, δεν θα έβγαινα με αυτά τα χρήματα», λέει ο Μιχάλης Ψωμαδέλλης, συνταξιούχος οικοδόμος, που διατηρεί λαχανόκηπο στο σπίτι του στο Χαλάνδρι. 

Από τις κολοκυθιές, τις ντοματιές, τις αγγουριές, τα φασολάκια κι όσα άλλα βγάζει το περιβόλι του, ανάλογα με την εποχή, τρώει ο ίδιος και η σύζυγός του, τα δύο παιδιά και τα δύο εγγόνια του, οι φίλοι του, αλλά πολύ συχνά και οι... περαστικοί. « Στον μανάβη δεν πάω ποτέ παρά μόνο για κανένα φρούτο. Ολη μου τη ζωή έχω περιβόλι. Είναι η «αρρώστια» μου αυτή», λέει ο κ. Μιχάλης.

«Δίπλα από τη μελιτζάνα βάζω βασιλικό, γιατί έτσι γλυκαίνει η μελιτζάνα. Τις αγγουριές τις ποτίζω κάθε μέρα, γιατί αν διψάσουν θα πικρίσουν τα αγγούρια. Δεν έχω όμως αυτόματο πότισμα, δεν μου αρέσει. Αν δεν είσαι από πάνω τους να τα δεις, να τα καμαρώσεις...».

ΠΛΑΪ ΣΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΝΤΑΙ ΖΑΡΖΑΒΑΤΙΚΑ
Ένας λαχανόκηπος για δύο οικογένειες

Οικονομία και υγιεινή διατροφή προσφέρει το περιβόλι του Κώστα και της Σοφίας Καρδιασμένου, στον Γέρακα, σε δύο οικογένειες, τη δική τους και του γιου τους. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια πλάι στα λουλούδια του κήπου τους φιλοξενούνται μελιτζάνες και πιπεριές, πατάτες, ντομάτες, αγγούρια, φασολάκια και αντίδια τον χειμώνα.

«Μέχρι τώρα είχαμε στην κατάψυξη φασολάκια από τα περσινά», λέει η κ. Σοφία μαζεύοντας από τον λαχανόκηπο μαζί με τη συνονόματη εγγονή της φρέσκιες πιπεριές. Μολονότι η παραγωγή τους δεν είναι αρκετή για να καλύψει το σύνολο των αναγκών τους, ο μανάβης δεν τους βλέπει τόσο τακτικά, ενώ εξοικονομούν, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της κυρίας Σοφίας, περισσότερα από 100 και πιθανότατα έως και 200 ευρώ τον μήνα.

«Έχουμε το μεράκι, έχουμε τον χώρο και βάζουμε λίγο απ’ όλα», λέει η κ. Ελένη Μακρυδάκη για τον κήπο της στον Γέρακα. Από τον μανάβη αγοράζει μόνο φρούτα και αυτά τον χειμώνα, καθώς στον κήπο της υπάρχει μια συκιά και μια αχλαδιά που τους προσφέρουν άφθονους καρπούς το καλοκαίρι. 

Χαρά από τα ξένα περιβόλια παίρνει πια και ο γείτονας Θωμάς Αρβανιτάς, που δεν έβαλε τίποτα φέτος στα δικά του παρτέρια λόγω κούρασης. Διατηρούσε χρόνια περιβόλι και, όπως φαίνεται, μετάνιωσε που σταμάτησε.

«Τις προάλλες πήγα στη λαϊκή και μου έφυγαν 80 ευρώ χωρίς να το καταλάβω. Μόνο για την οικογένεια της κόρης μου θα φύγει ένα πενηντάρι τη βδομάδα. Τα περισσότερα από αυτά τα γλιτώναμε όταν είχα το περιβόλι».

Μ. Δεσύλλας
 

Το μπαλκόνι, 1ο βήμα για επιστροφή στην ύπαιθρο

Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι που διατηρούν λαχανόκηπο συνεχίζουν συνήθειες που έφεραν από τον τόπο καταγωγής τους, η ακρίβεια οδηγεί σε ανάλογες πρακτικές και νέους ανθρώπους. «Υπάρχουν οι αστικοί καλλιεργητές, που είναι ουσιαστικά όσοι συνεχίζουν την παράδοση των παππούδων τους.  

Οι Αμπελόκηποι είχαν στο παρελθόν αμπέλια, στο Ρουφ, στον Βοτανικό έφτιαχναν ωραίους λαχανόκηπους, γιατί είχαν κοπριές από τα βουστάσια που υπήρχαν στην περιοχή, στο Καλαμάκι υπάρχουν ακόμα φιστικιές.

Κι ενώ η δόμηση καταλαμβάνει κάθε ελεύθερο χώρο, μια μικρή οπισθοφυλακή συνεχίζει μέχρι σήμερα να καλλιεργεί στα προάστια της πόλης.  

Υπάρχει ωστόσο και ένα κύμα νέων καλλιεργητών ακόμη και στο κέντρο της πόλης, στα μπαλκόνια ή σε ελεύθερους χώρους, όπως στο πάρκο στην οδό Ναυαρίνου», λέει ο γεωπόνος και σύμβουλος βιολογικής - ομοιοδυναμικής γεωργίας, Μάριος Δεσύλλας, ο οποίος οργανώνει σεμινάρια για όσους ενδιαφέρονται για τα φυτά και τις φυσικές μεθόδους καλλιέργειας.

«Βασικός λόγος που οδηγεί τους νέους ανθρώπους να καλλιεργήσουν λαχανικά», λέει ο ίδιος, «είναι το να αποκτήσουν αυτή τη βιωματική εμπειρία: να συνδεθούν με τα φυτά, με το χώμα, με τον αρχέγονο κύκλο της τροφής που έχουμε χάσει. Πολλές φόρες, το μπαλκόνι αποτελεί για ορισμένους προπαρασκευή για το μεγάλο βήμα της αποκέντρωσης στην ύπαιθρο. Σημαντικός παράγοντας είναι ο οικονομικός. Είναι προφανές ότι η οικονομική κρίση οδηγεί τον κόσμο να αναζητά λύσεις για να μειώσει το κόστος ζωής του και να αυτονομηθεί».

ΑΡΓΥΡΩ ΛΥΤΡΑ
ΦΩΤΟ: B. ZΗΣΟΠΟΥΛΟΣ