Της Μαίρης Αδαμοπούλου
«Δημιουργήσαμε μια πόλη στην οποία είμαστε παρείσακτοι, γι΄ αυτό και δεν την αγαπάμε»,
«Δύο πόλεις που αγαπώ πολύ είναι το Παρίσι και η Ρώμη. Τι μας ανήκει από το Παρίσι; Το ξενοδοχείο που θα μείνουμε; Το μικρό δωμάτιο που θα μας φιλοξενήσει ένας φίλος; Το άδειο φοιτητικό δωμάτιο που έμενα; Όχι. Αυτό που αγαπώ στο Παρίσι και έχει μείνει στην ψυχή μου για πάντα είναι η πόλη», λέει στα «ΝΕΑ» η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη- Πλάκα.
«Η πόλη μάς κάνει να αισθανόμαστε πλούσιοι. Η πόλη που διαθέτει pied a terre (σ.σ.: πόδι στη γη, που σημαίνει έχω πάτημα), όρος που δεν υπάρχει στα ελληνικά, διότι δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα. Δεν θα μας ικανοποιήσει ποτέ το να έχουμε στην Αθήνα ένα πάτημα, ένα δωμάτιο 2Χ3 για παράδειγμα, ενώ στο Παρίσι μας φτάνει».
Γιατί δεν μπορούμε στην Αθήνα να έχουμε πάτημα;
Διότι δεν την αγαπάνε οι κάτοικοί της. Και κάνουμε τα πάντα για να δείξουμε ότι δεν την αγαπάμε: πετάμε τα σκουπίδια μας στον δρόμο, αφήνουμε τις σακούλες έξω από τους κάδους απορριμμάτων... Δεν τη σεβόμαστε, αν και είναι μια από τις πιο ωραίες πόλεις στον κόσμο.
Για ποιον λόγο ο Αθηναίος δεν σέβεται την Αθήνα; Μήπως του φέρεται κι εκείνη άσχημα;
Πρέπει να αναζητήσουμε την αρχή του κακού σε μια έκρηξη αστυφιλίας, η οποία δεν προετοίμασε τη μετάβαση από την ύπαιθρο προς το άστυ. Αλλιώς ζούσε ο άνθρωπος του χωριού και αλλιώς οφείλει να ζει ο άνθρωπος της πόλης. Ο άνθρωπος του χωριού έπρεπε να παιδευτεί για να γίνει πολίτης του άστεως και αυτό δεν φρόντισε να το κάνει ούτε το σχολείο ούτε η κοινωνία κι έτσι μεταφέρθηκε το χωριό στην πόλη. Έτσι δημιουργήσαμε μια πόλη στην οποία είμαστε παρείσακτοι, γι΄ αυτό και δεν την αγαπάμε.
Γιατί στο Παρίσι μάς είναι αρκετό ένα δωματιάκι;
Διότι στο Παρίσι η πόλη μας ανήκει. Είναι αταξική. Αν η πόλη είναι όμορφη, είμαστε όλοι πλούσιοι. Και μάλλον εμείς είμαστε πιο πλούσιοι από τους πλουσίους, διότι οι πλούσιοι δεν χαίρονται την πόλη. Δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν ελεύθερα χωρίς φρουρούς, δεν μπορούν να καθήσουν στο πάρκο, να χαρούν τους δρόμους, να χαζέψουν.
Πώς είναι αταξική μια πόλη, όταν στο Κολωνάκι ή τα βόρεια προάστια δεν ζουν οι οικονομικά πιο εύποροι ή Ομόνοια έχει μετατραπεί σε γκέτο μεταναστών;
Ο μόνος αταξικός χώρος είναι η πόλη. Μόλις μπούμε στα σπίτια μας γινόμαστε ταξικοί. Οι πλούσιοι στις επαύλεις τους στα βόρεια προάστια με τους κήπους του, οι φτωχότεροι στα διαμερισματάκια τους και η πόλη που μας περιμένει ως το μεγάλο σπίτι μας, περιμένει να τη σεβαστούμε, να τη φροντίσουμε και να τη χαρούμε. Αν η πόλη γίνεται ταξική, αυτό συμβαίνει διότι εμείς την κάνουμε ταξική. Κι αυτό είναι μια ιδεοληψία. Γιατί είναι ωραιότερο το Κο λωνάκι από την παραλία του Φαλήρου για παράδειγμα; Επειδή στριμώχνονται τα αυτοκίνητα και ο κόσμος στα καφέ; Και την τραγωδία της Ομόνοιας εμείς τη δημιουργήσαμε. Φτιάξαμε μια πλατεία πάρα πολύ άσχημη ως χώρο υποδοχής και διανυκτέρευσης και ήταν πολύ φυσικό να καταλήξει εκεί που κατέληξε.
Υπάρχει δυνατότητα αλλαγής του τοπίου στην Ομόνοια;
Βεβαίως. Μακάρι να μπορούσαμε να γκρεμίσουμε τη σημερινή πλατεία και να επαναφέρουμε το σχέδιο του Ζογγολόπουλου. Μια πλατεία με σιντριβάνια και βότσαλα δηλαδή, που βεβαίως θα δροσίζει, αλλά δεν θα είναι χώρος για να κάθεσαι. Έτσι θα αποκαταστηθεί η λειτουργία και η ομορφιά της. Σήμερα είναι άθλια. Ακόμη και το γλυπτό του Ζογγολόπουλου μοιάζει εξόριστο.
Πώς να συγκρίνουμε όμως τη Ρώμη και το Παρίσι με την Αθήνα, όταν σ΄ αυτές τις πρωτεύουσες έχουν αναδειχθεί υπέροχα τα μνημεία και σε κάθε βήμα συναντά κανείς έργα τέχνης;
Όχι ότι δεν υπάρχουν δείγματα κακής τέχνης και σε αυτές τις πόλεις, διότι δυστυχώς οι εικαστικές παρεμβάσεις των τελευταίων 30 ετών και στο Παρίσι είναι πολύ κακές. Όταν βλέπεις τα υπέροχα κάγκελα του Μετρό του Γκιμάρ, δείγματα αρ νουβό του 1900 και βλέπεις μπροστά στο Παλαί Ρουαγιάλ και στο Λούβρο ένα σκέπαστρο-τέρας που νομίζεις ότι είναι προσωρινό παιχνίδι λούνα παρκ- αλλά δεν είναι- δυστυχώς οι καλλιτεχνικές παρεμβάσεις είναι κατά κανόνα κακές. Γι΄ αυτό και θα έπρεπε να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν παραγγέλνουμε έργα τέχνης για δημόσιους χώρους. Ειδικά οι προτομές και τα αγάλματα είναι πολύ κακά.
No comments:
Post a Comment